Jaka powinna być miejska biblioteka?

Zarówno dyrekcja MBP, jak też każdy użytkownik i każda użytkowniczka obserwują, że zmieniają się potrzeby i oczekiwania osób korzystających z bibliotek. Dotyczy to wielu aspektów. Pierwszym z nich jest struktura sieci bibliotek (lokalizacja filii, ich powierzchnia, kwestie automatyzacji). Kolejna sprawa to zróżnicowanie źródeł dostępu do zasobów (zbiory w filiach, tj. książki, audiobooki, gry planszowe, filmy, muzyka, i zbiory elektroniczne, m.in. Ibook Libra, Legimi, Empik Go, EBSCO). Ważną sprawą jest to, czy biblioteki są postrzegane jako instytucje kultury z potencjałem wartym rozwoju, miejsca, których celem jest rozwijanie kompetencji czytelniczych i krytycznego myślenia odbiorców kultury, budowanie tożsamości lokalnej (wspieranie procesu budowania społeczeństwa obywatelskiego), wspieranie lokalnych strategii rozwoju, sieciowanie (nawiązywanie kontaktów z instytucjami działającymi na danym terenie), dbanie o inkluzywność i zapewnianie dostępu do wiedzy, kształtowanie i rozwijanie kompetencji kulturowych.

Miejska Biblioteka Publiczna im. Tadeusza Różewicza we Wrocławiu chce przełamać stereotyp biblioteki postrzeganej jako “świątynia nauki”, gdzie w absolutnej ciszy siedzi się na niewygodnych krzesłach. Jako bibliotekarze i bibliotekarki chcemy wprowadzić realne zmiany, które ułatwią dostęp do zasobów bibliotecznych i do oferty kulturalnej, będą odpowiedzią na potrzeby mieszkańców i mieszkanek i przyczynią się do ich rozwoju osobistego, a w dalszej perspektywie – do rozwoju naszego miasta.

Biblioteka powinna być otwarta na potrzeby czytelników i czytelniczek, powinna być nowoczesna, atrakcyjna i funkcjonalna – wszystko zgodnie z ideą projektowania uniwersalnego. Warto, by była też miejscem, w którym można zdobywać wiedzę i potrzebne informacje, gdzie chce się przebywać i wyciszyć się, ale też takim, które umożliwia ekspresję. Dobrze, by taka przestrzeń była dostępna dla wszystkich mieszkańców i mieszkanek czy podmiotów działających na danym osiedlu oraz by umożliwiała realizację wydarzeń dla lokalnej społeczności i działających na danym obszarze instytucji. Biblioteka powinna oferować regularne cykliczne zajęcia, pozwalające na rozwijanie pasji i zainteresowań.

Obecnie sieć MBP to 37 filii, w tym 8 filii jednoosobowych. Działalność jednej filii (na Strachocinie) zawieszono ze względu na brak lokalu. Prowadzenie małych placówek wiąże się z dużymi kosztami utrzymania, niewielką ilością miejsca na przechowywanie zbiorów, brakiem przestrzeni na działalność kulturalną i ograniczonymi godzinami otwarcia ze względu na – najczęściej – jednoosobową obsługę placówki. Restrukturyzacja i reorganizacja sieci bibliotek w latach 2010–2016 przyniosła realne korzyści.

Łączenie małych filii zlokalizowanych w lokalach spółdzielczych i tworzenie dużych otwartych przestrzeni w lokalach często należących do gminy Wrocław wiąże się z:

Z nowoczesnej, ładnej biblioteki korzysta większa liczba czytelników, częściej się do niej przychodzi i chętniej wypożycza książki (zaobserwowaliśmy wzrost liczby zarejestrowanych czytelników o 90%, dwukrotny wzrost liczby odwiedzin oraz wzrost liczby wypożyczeń o 10–20%; dotyczy to wszystkich grup wiekowych). Więcej mieszkańców i mieszkanek danego osiedla podejmuje też aktywność kulturalną: przychodzą oni na warsztaty i spotkania organizowane przez bibliotekę.

Książkomaty są dostępne przez 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Są dostosowane do obsługi wszystkich mieszkańców i mieszkanek i uwzględniają ich szczególne potrzeby. Książkomat to wygoda i bezpieczeństwo, można z niego skorzystać w drodze na uczelnię, wracając z pracy czy idąc na spacer z psem. To też odpowiedź na zmieniające się preferencje użytkowników i użytkowniczek, którzy chętnie korzystają z urządzeń samoobsługowych. Zasada działania książkomatu jest podobna do sposobu, w jaki działa paczkomat Aby pożyczyć książkę, wystarczy wybraną pozycję zamówić on-line, a potem podejść do odpowiedniego urządzenia i odebrać ją (jeśli jest dostępna w puli publikacji, znajdujących się w książkomacie – odbiera się ją natychmiast, jeśli zaś musi zostać dostarczona z biblioteki, najczęściej potrzeba na to kilku dni). Książkomaty będą uzupełnieniem oferty bibliotecznej i pozwolą na dostęp do literatury na rozbudowujących się osiedlach, na których nie ma jeszcze infrastruktury, pozwalającej na otwarcie bibliotek. Koszty utrzymania takich urządzeń są niskie.

Jako organizatorom zależy nam, aby w konsultacjach mogły uczestniczyć wszystkie zainteresowane osoby. Jeżeli masz specjalne potrzeby, napisz do nas (adres: konsultacje[at]feps.pl) najpóźniej 5 dni przed planowanym wydarzeniem, postaramy się zapewnić Ci możliwość udziału w konsultacjach społecznych.