Przed Dutkiewiczem w niemieckim parlamencie wystąpiło dotąd tylko dwóch Polaków: Władysław Bartoszewski i Bronisław Komorowski. Rok temu z mównicy Bundestagu przemawiał prezydent Francji, Emmanuel Macron. Niedzielnemu wystąpieniu przysłuchiwali się m.in. prezydent Niemiec Frank-Walter Steinmeier i kanclerz Angela Merkel.
Były prezydent Wrocławia swoje wystąpienie rozpoczął od analizy skali tragedii, jaką była II wojna światowa. Wspominał o ofiarach, które w wyniku wojny poniosła jego rodzina. Jednak najwięcej uwagi poświęcił Wrocławiowi.
Mówił: „Miasto, moje miasto, zostało zniszczone w ostatnich tygodniach wojny niemal w 80 procentach. Pomiędzy lutym a majem 1945 zginęło w nim 170 tysięcy cywilnych mieszkańców. To tyle co w Hiroszimie i Nagasaki, kilka miesięcy później.
Wrocław był przed wojną niemieckim miastem. Dziś jest miastem polskim. To chyba jedyne duże miasto świata, w którym dokonała się całkowita wymiana ludności. Kilkaset tysięcy niemieckich wrocławian zostało z miasta wypędzonych, a na ich miejsce przybyli Polacy, znaczna część z nich także została wypędzona ze swych domostw leżących na terenie przedwojennie polskich terenów wschodnich.”
Prezydent Dutkiewicz mówił, że z jego inicjatywy stanął we Wrocławiu „Pomnik Wspólnej Pamięci”, dedykowany mieszkańcom miasta, których groby już nie istnieją. Spotykał się przy nim m.in. z prezydentem Niemiec Richardem von Weizsäckerem i Fritzem Sternem, amerykańskim historykiem żydowskiego pochodzenia, który urodził się w przedwojennym Breslau.
Europa to przyszłość – nacjonalizmy są wczorajsze
Rafał Dutkiewicz: - Ale jest też pomnik z dwujęzycznym napisem: „Wybaczamy i prosimy o wybaczenie!”. To pomnik autora tych słów, kardynała Bolesława Kominka. Owo zdanie zawarł Kominek w liście biskupów polskich, skierowanym do biskupów niemieckich w 1965 roku. List zaś opisywał i podsumowywał 1000 lat skomplikowanych stosunków polsko-niemieckich.
W 1966 roku kardynał Kominek zapytany o to, dlaczego pojednanie polsko-niemieckie jest tak ważne odparł krótko: „Sposób mówienia nie może być nacjonalistyczny, lecz musi być europejski w najgłębszym znaczeniu tego słowa. Europa to przyszłość – nacjonalizmy są wczorajsze."
Były prezydent Wrocławia wskazał na znaczenie Unii Europejskiej. Stwierdził, że to „jedna z najlepszych odpowiedzi naszego kontynentu na tragedię II wojny światowej. (…). To dobrze, że Warszawa, tak dotkliwie zniszczona w czasie i po powstaniu 1944 roku jest jedną ze stolic Unii Europejskiej. To dobrze, że Warszawa jest objęta i zobowiązana tym kręgiem wartości, które opisuje Traktat o Unii Europejskiej. Te wartości powinny nam pomóc zniszczyć, wygasić falę nacjonalizmów i populizmów płynącą także przez nasz kontynent” – mówił Rafał Dutkiewicz.
Zaś w podsumowaniu wystąpienia akcentował: „Atakując zaś nacjonalizmy nie zwracam się przeciw narodom. Wspólnotowość jednak zatacza coraz szersze kręgi. Naród jest wspólnotowym piętrem w rozwoju człowieka i ludzkości. To co narodowe potrzebuje tego co międzynarodowe, naród współcześnie i w przyszłej dziedzinie spełni się jedynie ponadnarodowo, w naszym wypadku w ramach Wspólnoty Europejskiej”.
Całe przemówienie można zobaczyć tutaj
d/w
