Najważniejsze informacje (kliknij, aby przejść)
Dni wolne w święta dla pracowników innych wyznań
Przed wybuchem wojny w Ukrainie szacowano, że we Wrocławiu może przebywać ponad 100 tys. Ukraińców. Teraz jest ich znacznie więcej, bo w tej grupie są uchodźcy. Część z nich to osoby niewierzące, ale są w tej grupie prawosławni i grekokatolicy. Oni obchodzą święta zgodnie z kalendarzem juliańskim, a więc 13 dni później niż katolicy.
W 2024 roku prawosławne Boże Narodzenie przypada 7 stycznia (niedziela). W 2024 roku Nowy Rok prawosławny będzie 14 stycznia (niedziela).
Pracując w Polsce mogą się starać o dni wolne na swoje święta. Pracownik ma obowiązek odpracować ten dzień bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia, ale pracodawca ma obowiązek zgodzić się na wolne.
Święta „jednorazowe" i „regularne". Dzień wolny do odpracowania
Agata Kostyk-Lewandowska, rzecznik Okręgowego Inspektora Pracy we Wrocławiu dodaje, że indywidualny rozkład czasu pracy ustala się na wniosek pracownika w celu obchodzenia przez niego tych świąt religijnych, które przypadają w określonym dniu tygodnia (np. sobota dla osób wyznania judaistycznego itp.). Wtedy właśnie nie stosuje się przepisu mówiącego o konieczności złożenia wniosku co najmniej na 7 dni przed terminem święta.
Jeżeli święto będące dniem ustawowo wolnym od pracy przypada w tym samym okresie rozliczeniowym, co święto innego wyznania, pracodawca może „zamienić" pracownikowi dzień pracy z dniem wolnym, np. 6 stycznia 2024 (katolickie 3 Króli) może być dla pracownika wyznania prawosławnego dniem pracującym, natomiast za pracę w katolickie święto można pracownikowi udzielić wolnego w dniu 7 stycznia 2024, które dla niego jest pierwszym dniem Bożego Narodzenia.
Pracownik innego wyznania a święta wolne ustawowo
Jeśli pracownik nie zdąży złożyć wniosku z siedmiodniowym wyprzedzeniem, pracodawca może – ale nie musi – udzielić dnia wolnego na przypadające święto w terminie zgodnym z obrządkiem wyznania pracownika. W celu umożliwienia pracownikowi obchodzenia tych świąt pracodawca, na prośbę pracownika, ustala dla niego indywidualny rozkład czasu pracy. – Przeważa pogląd, że powyższe uprawnienia przysługują jedynie zarejestrowanym grupom religijnym – zaznacza Maria Michoń.
W Polsce dniami wolnymi od pracy, oprócz niedziel, są tylko te święta, które zostały wskazane przepisami ustawy z 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy. Ustawa ta wskazuje 13 świąt. Te trzynaście dni wolnych ma każdy pracownik niezależnie od wyznania.
– Osoby innego wyznania niż katolickie nie mają zagwarantowanych w Polsce dni dodatkowo wolnych od pracy na obchodzenie w swoich terminach świąt religijnych. Stąd mogą korzystać ze zwolnienia od pracy, by obchodzić i w innych terminach święta, ale muszą je odpracować, bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia za pracę w dni ustawowo wolne od pracy lub pracę w godzinach nadliczbowych – wyjaśnia przedstawiciel Okręgowego Inspektora Pracy we Wrocławiu.
Podstawa prawna do wolnego na święta
Wystarczającą podstawą do udzielenia pracownikowi zwolnienia od pracy w celu obchodzenia świąt jest wniosek pracownika. Pracodawca w żadnym wypadku nie może żądać od pracownika składania oświadczenia o wyznaniu.
Zgodnie z art. 42 ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania osoby stanowiące mniejszość religijną mogą na własną prośbę uzyskać zwolnienie od pracy lub nauki na czas niezbędny do obchodzenia uznawanych przez nie świąt religijnych, zgodnie z wymogami danego wyznania. Kwestie szczegółowe reguluje natomiast Rozporządzenie Ministrów Pracy i Polityki Socjalnej oraz Edukacji Narodowej z dnia 11.03.1999 r. w sprawie zwolnień od pracy lub nauki osób należących do kościołów i innych związków wyznaniowych w celu obchodzenia świąt religijnych niebędących dniami ustawowo wolnymi od pracy.
Obcokrajowy nie wiedzą, że mają takie prawo
Oksana Konior, która na co dzień zajmuje się relokacją i rekrutacją cudzoziemców we Wrocławiu uważa, że większość Ukraińców nie wie o tym, że mogą się starać o dni wolne na swoje święta.
