Na sesji Rady Miejskiej Wrocławia 28 listopada odbyło się pierwsze czytanie uchwały wprowadzającej park kulturowy. Na obszarze parku, obejmującego ok. 210 hektarów, wprowadzone zostaną regulacje dotyczące m.in. prezentowania reklam, wyglądu witryn oraz handlu na ulicach.
O nowych przepisach oraz zasadności ich wprowadzenia mówi Tomasz Ossowicz, dyrektor Biura Rozwoju Wrocławia.
Temat parku kulturowego to w dużej mierze kwestia ekspozycji reklam. Jak będą wyglądać regulacje dotyczące reklam w centrum miasta?
Ekspozycja reklam to jeden z obszarów, który zostanie uregulowany przepisami dotyczącymi parku kulturowego. Obecnie mamy do czynienia z tak dużym chaosem reklamowym. Nagromadzenie wzajemnie „przekrzykujących się” reklam powoduje że ta forma informowania o ofercie przestaje mieć jakiekolwiek znaczenie dla przechodniów. Nie chodzi o to, by reklamy wyeliminować z przestrzeni miejskiej, ale by ucywilizować sposób, w jaki są one eksponowane. Przedsiębiorcy będą mogli reklamować się na słupach ogłoszeniowych czy tablicach zamontowanych na przystankach komunikacji. Ponadto będą mogli eksponować szyldy czy tablice na budynkach, jednak pod jednym warunkiem – za zgodą konserwatora zabytków. Ale wykluczone będzie zasłanianie okien, balustrad loggi i balkonów, rzeźb i innych części wystroju elewacji.Proszę pamiętać, że obszar parku kulturowego to Pomnik Historii wpisany do rejestru zabytków, na terenie którego niezbędne są pozwolenia konserwatorskie na tego typu działania. Obecnie reklamy często wieszane są nielegalnie, bez zgody konserwatora. Reklamy czy bannery potrafią zasłaniać detale architektury, większe części elewacji czy całe witryny sklepowe. Po wprowadzeniu uchwały reklamy znikną także z płotów i ogrodzeń, a z chodników i parkingów pozbędziemy się pojazdów z reklamami.
Wiele pojazdów na naszych ulicach to jednak pojazdy firmowe, które mają co najmniej logo firmy na drzwiach lub masce. Co z nimi?
Takie samochody będą mogły tak jak do tej pory korzystać z przestrzeni miasta. Jeśli jednak pojazd będzie wyposażony w nośnik reklamowy nie będący jego elementem konstrukcyjnym (np. tablica na dachu), to wtedy parkowanie takiego pojazdu na terenie parku będzie zabronione. Przepisy te dotyczyć będą wszystkich pojazdów – także rowerów. Wyjątkiem będzie system rowerów miejskich, komunikacja miejska oraz taksówki.
Uchwała o parku kulturowym podejmuje także temat szyldów.
Tak, w uchwale szyld określony jest jako graficzne przedstawienie podmiotu, zawierające nie więcej informacji niż nazwa firmy, logo, określenie prowadzonej działalności, adres, godziny otwarcia i adres internetowy. Wśród szyldów istnieją takie, które są regulowane przepisami korporacyjnymi – szyldy urzędów, lekarzy, adwokatów – nie zagrażają one krajobrazowi kulturowemu w parku i nie podlegają tej uchwale.Podsumowując, te reklamy, które zostały zainstalowane za zgodą konserwatora, bądź są regulowane innymi przepisami, zostaną na swoich miejscach. W kwestii przestrzegania przepisów warto wyjaśnić, że szyldem będzie np. napis „sklep spożywczy”, ale z dopiskiem „u nas są najsmaczniejsze jabłka” – będzie już reklamą
Co z reklamami – często ogromnymi – na rusztowaniach?
Aktualne przepisy wymagają postawienia rusztowania podczas remontu, a rusztowanie musi być zabezpieczone siatką. Niepokojące stały się jednak sytuacje, kiedy siatka stała się nośnikiem reklamowym, a remonty były często sfingowane i trwały znacznie dłużej niż było to konieczne. Uchwała o parku kulturowym proponuje następujące rozwiązanie: siatka z reklamą będzie mogła pojawić się raz na 10 lat, tylko na jeden rok, na czas remontu. Jeśli remont trwa dłużej niż rok to reklamę trzeba będzie zdjąć. Poza tym, tylko jedna trzecia powierzchni zabezpieczenia będzie mogła być reklamą, a dwie trzecie powinny być graficznym odwzorowaniem elewacji. Tych siatek nie będzie można także podświetlać. Chodzi o to, aby rzęsiście oświetlone rusztowanie nie konkurowało z subtelnymi elewacjami sąsiednich kamienic, kościołów i innych obiektów budowlanych.
W Krakowie po wprowadzeniu przepisów zabraniających wieszania reklam na budynkach, przeniosły się one do okien i witryn, które były nimi zalepiane.
We Wrocławiu reklam nie będzie wolno umieszczać po wewnętrznej stronie okien i witryn. Wyjątkiem będą lokalne gastronomiczne, które w oknach będą mogły prezentować swoje menu. Wszyscy znamy dobrze zaprojektowane witryny, które upiększają ulicę, są wręcz jej ozdobą. Zupełnie sprzeczne z tego typu polityką jest całkowite zaklejanie szyb. Nie po to zrobiono w pewnych miejscach witryny i okna, aby z nich korzystać w taki sposób. W ramach nowych regulacji będzie można zasłonić witrynę za zgodą konserwatora zabytków i w zamkniętym okresie w przypadku imprez – na przykład przy okazji wystawy artystycznej.
Jak uregulowana będzie sprawa stojaków przy lokalach i osób rozdających ulotki?
Tzw. „potykacze”, czyli stojaki przed lokalami gastronomicznymi zastąpione zostaną eleganckimi stojakami z menu, które będą stać przy ogródku gastronomicznym, lub przed wejściem. Inne „potykacze” będą całkowicie zakazane. Znikną także „przebierańcy” reklamujący różne usługi i lokale. Zakazane będzie rozdawanie ulotek. Przywróci to właściwy charakter zabytkowym zespołom urbanistycznym.
Istotną dla mieszkańców sprawą jest obecność na budynkach anten satelitarnych, elementów zewnętrznych klimatyzacji itp. Czy one także podlegają regulacji?
Jeśli konserwator zabytków dopuścił lub dopuści te urządzenia to nic się nie zmieni. Pozostałe powinny zostać zdemontowane. Warto podkreślić, że uchwała o parku kulturowym nakłada na zarządców dbanie o stan elewacji budynków. Przepisy zobowiążą ich do usuwania na bieżąco uszkodzeń, zabrudzeń czy usuwania plakatów i graffiti.
A jak egzekwowane będą nowe przepisy?
Po wejściu w życie uchwały, na wiosnę 2014 roku, mieszkańcy objętego uchwałą obszaru będą mieli 12 miesięcy na to, aby dostosować się do nowych przepisów. Jeśli tego nie zrobili do tej pory – zdobyć pozwolenie konserwatora zabytków np. na swój szyld, usunąć nielegalne reklamy, odsłonić swoje witryny sklepowe, wyczyścić elewacje. Przed upływem tego tzw. okresu przejściowego, strażnicy miejscy będą informować o konieczności zmian tam gdzie będzie to wymagane. Od wiosny 2015 roku, bo wtedy z dużym prawdopodobieństwem zaczną obowiązywać regulacje, straż miejska będzie upominała, a następnie nakładała mandaty do 500 zł tam, gdzie łamane będą przepisy. Podpierając się przykładem Krakowa, w którym wprowadzono już takie rozwiązanie, nie wystawiono tam wielu mandatów. Mieszkańcy, przekonani o konieczności zmian, zmobilizowali się do działania, odmieniając swoje centrum. Wierzę, że u nas będzie podobnie.
Nowe regulacje na pewno otworzą dyskusję i pojawi się wiele pytań.
Liczymy na każdy głos, każdą opinię. W przyszłym miesiącu – 10, bądź 11 grudnia – rozpoczniemy szerokie konsultacje społeczne. Do rozmów zapraszamy zarówno mieszkańców, przedsiębiorców, jak i pracodawców. W Biurze Rozwoju Wrocławia do 20 grudnia, a później również od 7 do 10 stycznia, będzie działał punkt konsultacyjny. 17 grudnia, o godz. 15:30 w sali 215 Urzędu Miejskiego na Nowym Targu zorganizujemy otwartą dyskusję społeczną. Jeśli zainteresowanie będzie duże to dyskusję zorganizujemy ponownie w styczniu 2014 roku. Zależy nam na tym, by mieszkańcy włączyli się w proces kształtowania się tych przepisów, by zgłaszali swoje uwagi i pomysły. By projekt uchwały zmieniał się, ewoluował. Nowe przepisy, które będą dotyczyć wszystkich, są wielką szansą na to, byśmy odzyskali piękno naszego Wrocławia.
Rozmawiał Arkadiusz Cichosz
