Półmaraton składa się z trzech nurtów tematycznych: Powrót do dzieciństwa, Zmiana nadeszła, Więc jestem. Twórcy i twórczynie czytań odkrywają przed nami tematy aktualne społecznie, często politycznie niewygodne.
„Nasze ciała są naczyniami i w około siedemdziesięciu procentach wypełnione są wodą. Wodą, którą piły dinozaury” – takimi słowami dzieli się bohaterka jednego z dwunastu dokumentalnych czytań performatywnych, które będzie można obejrzeć w ramach trzeciej edycji półmaratonu Teatru na faktach. Każde z tych czytań jest wynikiem wielomiesięcznych poszukiwań tematu i bohaterów, a następnie docierania do źródła: niepowtarzalnej, osobistej historii pojedynczego człowieka, jego prawdy. Niektóre z tych poszukiwań, niczym tytułowa rzeka, obfitowały w zaskakujące zwroty akcji przypominające rzeczne meandry, czasem temat osiadał na mieliźnie, ale ostatecznie każda z tych emocjonujących podróży doprowadziła autorów i autorki do celu.
Choć od lat w Teatrze na faktach pokazywane są różne obrazy Polski, to po raz pierwszy udało się dotrzeć do mieszkańca jednej ze „stref anty-LGBT”, który z ofiary nieludzkich przepisów przeistoczył się w prawdziwego fightera. Jego starania obnażyły niebezpieczne mechanizmy władzy piętnującej zwykłych ludzi i nagradzającej wiernych, ale miernych popleczników. W Bielsku Podlaskim od ponad trzydziestu lat mieszka i pracuje kurdyjski lekarz. Jego życie zmienia się, gdy w pobliskim lesie odnaleziona zostaje umierająca kobieta, uchodźczyni z jego dawnej ojczyzny. Dwóch chłopaków z dwóch krańców świata tworzy nową wersję „Strasznego Dworu” Moniuszki i usiłuje poradzić sobie z chorobą matki jednego z nich. Katastrofa klimatyczna zmusza małe społeczności do zdefiniowania na nowo ich wiary w magiczne właściwości leczniczych strumieni i sens kultywowania tej wiary w XXI wieku. Wspólna podróż syna i ojca ma uleczyć ich zerwane relacje. „Typowa” polska nastolatka po dwóch latach pandemii i reformie szkoły Zjednoczonej Prawicy boi się mężczyzn. Mojżesz spod Raciborza próbuje przeprowadzić swój lud do nowej ojczyzny po powodzi tysiąclecia.
To tylko kilka z opowieści.
Czytania peformatywne przygotowali uczestnicy i uczestniczki V edycji kursu Teatru na faktach.
Zapraszamy na Obywatelkę Rzekę!
Więcej o nurtach Obywatelki Rzeki: grotowski-institute.pl/projekty/obywatelka-rzeka
O Teatrze na faktach
„Teatr na faktach” to projekt Instytutu Grotowskiego, prowadzony od 2018 roku, którego celem jest popularyzacja teatru dokumentalnego wśród wrocławskich widzów oraz młodych twórców teatralnych. Składa się z corocznych kursów dla dramaturgów, reżyserów, aktorów, muzyków, badaczy i scenografów, w trakcie których poznają oni nowe narzędzia opisywania i przedstawiania rzeczywistości w formie spektaklu dokumentalnego. Podsumowaniem kursów są przeglądy zrealizowanych przez uczestników spektakli – także na podstawie ich własnych pomysłów i scenariuszy. Podczas pierwszej edycji Teatru na faktach, w sezonie 2018/2019, powstało jedenaście autorskich spektakli, zaprezentowanych podczas dwóch przeglądów – w lutym i podczas „Nocy na faktach” w czerwcu.
Punktami wyjścia dla teatru dokumentalnego są historia, wspomnienie i przeżycie jednostki, często umykające perspektywie tekstów literackich, niebędące w orbicie najpopularniejszych tematów. Metoda verbatim, czyli dosłownego przedstawienia świata na scenie, szeroko stosowana w Rosji, Wielkiej Brytanii czy Niemczech, mimo podejmowanych od lat 90. starań nie trafiła dotychczas w Polsce na podatny grunt. Głównym założeniem projektu jest wprowadzenie tej formy na polską scenę teatralną i dalszy rozwój narzędzi, jakie daje teatr dokumentalny.
Teatr na faktach – Instytut im. Jerzego Grotowskiego (grotowski-institute.pl)