Niebezpieczne związki muzyki – co zaplanowali twórcy Festiwalu Wratislavia Cantans 2022
Tegoroczna edycja Festiwalu Wratislavia Cantans im. Andrzeja Markowskiego ma motto „Niebezpieczne związki” inspirowane lekturą powieści Pierre’a Choderlosa de Laclosa pod takim samym tytułem. Dyrektor artystyczny festiwalu, włoski Maestro Giovanni Antonini, podkreśla, że to nie tylko utwór o damsko-męskich relacjach, ale z wyraźnym kontekstem społecznym i politycznym.
– Powiedziałbym, że jest to przede wszystkim powieść o władzy – to ona ostatecznie jest motorem działań bohaterów. Zaryzykuję twierdzenie, że jest najczęstszą przyczyną ludzkich działań w ogóle – dodał Antonini zapowiadając festiwal.
Wiele koncertów to opowieść o mariażu muzyki i władzy, ale też, pośrednio, o tym, jak sytuacja polityczna może mieć wpływ na artystów. Najlepszym dowodem obecny stan kultury na Ukrainie, a w tym roku będziemy gościć we Wrocławiu m.in. Narodowy Chór Ukrainy „Dumka” (na koncertach we Wrocławiu i na Dolnym Śląsku).
John Eliot Gardiner, zawsze wart...grzechu
Wybitny brytyjski dyrygent, postać kluczowa w świecie interpretacji muzyki Jana Sebastiana Bacha (i autor cenionej biografii kompozytora) czuje się we Wrocławiu jak w domu. Do stolicy Dolnego Śląska po raz pierwszy przyjechał z zespołem The English Baroque Soloists w latach 70. Było szaro, smutno, a szczytem wyrafinowania w menu okazały się...świńskie nóżki, ale coś go we Wrocławiu zachwyciło i okazało się, że nie był to przypadek. W Breslau przyszła na świat jego prababka.
Z Wrocławiem i rodziną Gardinerów wiąże się także inna historia, tym razem najsłynniejszego portretu Jana Sebastiana Bacha pędzla Eliasa Gottlieba Haussmanna. Dzieło było w posiadaniu żydowskiego kolekcjonera z Breslau, Waltera Jenke, który, uciekając z miasta, w latach 30., zabrał ze sobą do Anglii wizerunek kompozytora i przekazał ojcu Johna Eliota Gardinera. Dyrygent zaznaczał, że dorastał pod okiem Bacha, zanim obraz powrócił do Lipska (Maestro był obecny w ceremonii przekazania obrazu). – Dzięki wizycie we Wrocławiu mogłem odnowić kontakt z miastem, Janem Sebastianem Bachem i rodziną – podkreślał.
Przed Narodowym Forum Forum Muzyki brytyjski Maestro ma swoją tablicę pamiątkową z podpisem.
Podczas tegorocznego festiwalu Wratislavia Cantans 12 września 2022 o 19.00 w Narodowym Forum Muzyki poprowadzi wykonanie słynnej Missa Solemnis Ludwiga van Beethovena z drugim ze swoich zespołów instrumentalnych, Orchestre Révolutionnaire et Romantique oraz ze swoim chórem Monteverdi Choir. Zapowiada się emocjonujący wieczór!
Prawykonanie nowego utworu Pawła Łukaszewskiego
Tradycją festiwalu Wratislavia Cantans jest nie tylko przypominanie wielkiej muzycznej literatury światowej, ale też prezentowanie nowych utworów znaczących kompozytorów. W tym roku posłuchamy po raz pierwszy VIII Symfonii „Hymny Banganarti” Pawła Łukaszewskiego, jednego z najciekawszych współczesnych polskich twórców.
Egzotyczny tytuł nawiązuje do odkrycia w Sudanie (Banganarti to nazwa wsi, ale też położonego tam stanowiska archeologicznego), gdzie na ścianach nubijskiej świątyni-sanktuarium poświęconej Archaniołowi Rafałowi znaleziono zarówno freski z IX wieku, jak i inskrypcje o charakterze liturgicznym (w tym także hymny z chrześcijańskiej Nubii).
Symfonię Pawła Łukaszewskiego wykonają NFM Filharmonia Wrocławska, Chór NFM oraz bas-baryton Jarosław Bręk pod batutą Norberta Twórczyńskiego.
Muzyka nadwornego kompozytora Ludwika XIV
O Włochu Jeanie-Baptiście Lullym, który spędził we Francji większą część życia, a tam miał ogromny wpływ na kształtowanie się muzyki barokowej i o jego pracy w służbie „Królowi Słońce” powstało wiele publikacji i świetny film „Król tańczy”.
A już w środę 14 września 2022 w Narodowym Forum Muzyki o 19.00 koncert wyjątkowy, bo przyjeżdża znakomity francuski dyrygent Vincent Dumestre i jego zespół Le Poème Harmonique, który występował już lata temu na festiwalu, a melomani wspominają doskonale tamten wieczór. Tym razem Dumestre zaprezentuje utwory Lully'ego tworzone wspólnie z wielkim Molierem. Początkowo sobie niechętni potem artyści wyspecjalizowali się na dworze Ludwika XIV w komediobaletach. Słuchacze byli zachwyceni, muzycznie dzieła broniły się doskonale, a teksty bywały i dowcipne i sprośne i będące dla słuchaczy lekcją życia (jak na Moliera przystało, który kochał w komediach obśmiewać nasze największe wady).
Posłuchamy podczas Festiwalu Wratislavia Cantans 2022 fragmenty z ośmiu komediobaletów, w tym m.in. z „Mieszczanina szlachcicem”.
Cameron Carpenter, organista, który jest rebeliantem
Organista z Pensylwanii, absolwent słynnej nowojorskiej kuźni talentów Juilliard School jest nie tylko wyjątkowy, bo podróżuje po świecie z własnym mobilnym instrumentem, tzw. International Touring Organ, ale w tak młodym (jak na organistę) wieku, 41 lat, był już nominowany do Nagrody Grammy (jako pierwszy organista w historii!) i zbudował gigantyczny wręcz repertuar. Gra zarówno klasykę, jak i transkrypcje znanych utworów muzyki poważnej, nie stroni od muzycznych żartów, potrafi bisować ragtimem.
Na Festiwalu Wratislavia Cantans 2022 we Wrocławiu zagra na organach Narodowego Forum Muzyki w czwartek 15 września 2022 o 20.00. W programie prawdziwa gratka, czyli Wariacje Goldbergowskie Jana Sebastiana Bacha, monument sztuki klawiszowej, na który składają się aria i towarzyszących jej 30 wariacji o najwyższym stopniu trudności. Ten utwór mieli w repertuarze najwybitniejsi pianiści, klawesyniści. Rzadziej sięgają po niego organiści, więc to jedyna w rodzaju okazja, aby posłuchać jak interpretuje je Cameron Carpenter.
Ukraińskie misterium z elementami ludowymi na 150 artystów
W tym roku nie zabraknie ukraińskich akcentów. Narodowy Chór Ukrainy „Dumka” wystąpi dwukrotnie. Na koncert 10 września wyprzedały się już wszystkie bilety, ale można jeszcze zdecydować się pójść na finałowy wieczór Festiwalu Wratislavia Cantans 2022, czyli w niedzielę 18 września. „Dumka” wystąpi na scenie wspólnie z Chórem NFM, zespołem autentycznej muzyki ukraińskiej Bożyczi i Orkiestrą Filharmonii Narodowej oraz solistami (Tetiana Zhuravel – sopran i Andriy Lyashuk – śpiew, lira korbowa) pod batutą Romana Rewakowicza.
Zabrzmi oratorium „Wyraj” Ołeksandra Szymki na około 150 wykonawców. – To duży utwór, który będzie najlepszym zwieńczeniem festiwalu, z nawiązaniem do obecnej sytuacji, którą przeżywamy” – podkreśla maestro Giovanni Antonini, dyrektor artystyczny festiwalu. W dziele Szymki znajdziemy nie tylko wykorzystane cerkiewne teksty prawosławne, ale i słowa archaicznych pieśni ludowych, (wykonywanych w autentycznej manierze). To może być jeden z najbardziej zaskakujących muzycznie wieczorów Festiwalu Wratislavia Cantans 2022
Wratislavia Cantans 2022. Jak kupić bilety
Bilety na Festiwal Wratislavia Cantans 2022 kupimy zarówno w kasie Narodowego Forum Muzyki, jak i przez internet. Ceny od 40 zł (najtańsze na koncert zespołu Vincente'a Dumestre'a) do 250 zł (VIP-owskie na koncert z udziałem Johna Eliota Gardinera).
