Wrocław oficjalnie Światową Stolicą Książki UNESCO!

Tytuł Światowej Stolicy Książki UNESCO przekazany

Począwszy od Wrocławia, rzeźba przedstawiająca unoszącą się na wietrze stronicę książki będzie od tej pory przekazywana co roku każdemu miastu obejmującemu kadencję. My przekażemy ją w przyszłym roku Konakry, stolicy Gwinei, w której planuje się szeroko zakrojony program promowania czytelnictwa, zwłaszcza w wieku 12-16 lat. - Zawieziemy do Gwinei 100 tysięcy książek - zapowiedział prezydent Rafał Dutkiewicz podczas gali przekazania tytułu Światowej Stolicy Książki UNESCO. Przypomniał, jak magicznym doświadczeniem było dla niego spotkanie z Tadeuszem Różewiczem, którego rocznicę śmierci obchodziliśmy w niedzielę (24.04) i dodał, że za jakiś czas księgozbiór Tadeusza Różewicza wzbogaci zbiory nowo otwartego Muzeum Pana Tadeusza (o muzeum przeczytacie w Muzeum Pana Tadeusza.Obejrzymy już 3 maja).

Prezydent Rafał Dutkiewicz ze statuetką przekazaną przez Erica Falta, wicedyrektora UNESCO/fot. Tomasz Walków

Tytuł Światowej Stolicy Książki UNESCO Wrocław otrzymał od poprzedniego miasta piastującego tę funkcję - południowokoreańskiego Incheon. W czteromilionowym mieście udało się podnieść poziom czytelnictwa o 47 procent, przekonywał doradca burmistrza Incheon ds. kultury zaznaczając, że było to możliwe dzięki temu, że poprzez książki starano się niwelować róznice pomiędzy tymi, którym powiodło się w życiu lepiej i tymi, którzy mają skromniejsze dochody. Ponadto dzielono się książkami wśród przedszkolaków i w szkołach, a także w domach. Dzięki intensywnej pracy Incheon zajmuje teraz 4. miejsce w Korei Południowej pod względem szeroko zakrojonego programu czytelnictwa. 

Statuetka Światowej Stolicy Książki UNESCO/fot. Tomasz Walków

A jak ważne jest dla świata czytelnictwo przypomniał Eric Falt, wicedyrektor UNESCO, przekazując w niedzielę (24.04) tytuł Światowej Stolicy Książki UNESCO Wrocławiowi. Posłużył się przykładem zaczerpniętym z jednego z artykułów o budowaniu prywatnych...więzień. - Okazuje się, że według prostego algorytmu można określić, ilu będzie osadzonych np. za 15 lat, a będą nimi w dużej mierze osoby, które nie potrafią czytać, bo istnieje korelacja między ubóstwem, nieumiejętnością czytania, a ryzykiem popełnienia przestępstwa - wyjaśniał wicedyrektor UNESCO. 

Poinformował także, że nowym ambasadorem dobrej woli przy UNESCO została Vera Michalski-Hoffmann, szwajcarska wydawczyni, żona zmarłego pisarza Jana Michalskiego, założycielka Les Edition Noir sur Blanc (oficyna literacka ma filie w Paryżu i w Warszawie), właścicielka większości udziałów Wydawnictwa Literackiego, przewodnicząca utworzonej w 2004 roku Fundacji im. Jana Michalskiego na rzecz promocji i wspierania twórczości literackiej.

Ludzie książki promują czytanie

Trasvin Jittidecharak z zarządu IFLA, Międzynarodowej Federacji Stowarzyszeń i Instytucji Bibliotekarskich

- Idea Światowej Stolicy Książki jest bliska mojemu sercu – mówiła Trasvin Jittidecharak z zarządu IFLA, Międzynarodowej Federacji Stowarzyszeń i Instytucji Bibliotekarskich w sobotę rano na konferencji inaugurującej weekend z literaturą. Pochodząca z Tajlandii Jittidecharak tłumaczyła, że w jej ojczyźnie książki nie są popularne. – Jesteśmy krajem, w którym żywa jest kultura mówiona, wilgotny klimat też nie sprzyja książkom, bo papier zamaka i gnije. Książki przyszły do nas z misjonarzami w XIX wieku, ale to dopiero UNESCO pomogło propagować czytelnictwo. My, ludzie książki, jesteśmy wdzięczni za pomysł na Światową Stolicę Książki. Zrobimy wszystko, żeby opiekować się kulturą pisaną i pielęgnować ją w tych trudnych czasach, by mogła nas prowadzić przez życie. Gratuluję Wrocławiowi tytułu!

- Czeka nas w tym roku we Wrocławiu ponad 1640 wydarzeń związanych z książką, spotkania z 4 tys. autorów – zapowiada Irek Grin, kurator ESK ds. literatury. – Zamienimy Wrocław w miasto literatury, w Bibliopolis, wielką bibliotekę. Sporo pomysłów narodziło się w ramach Literackiego Budżetu Obywatelskiego. To wrocławianie decydują jak otoczyć się w mieście literaturą – dodaje Grin.

Już niebawem, bo 28 maja pod Arsenałem stanie literacki Pit Stop, czyli miejsce, gdzie będzie można okleić swój samochód literackimi cytatami. Miasto zostanie też dosłownie opakowane w literaturę – pod wierszami zniknie np. Zaułek Solny.

- Ogłaszam nowy narodowy sport: czytanie – to słowa Irka Grina zapowiadające Światową Stolicę Książki UNESCO.

Literacki zawrót głowy

Wielkim świętem dla czytelników literatury była sobota 23 kwietnia. I nie tylko dlatego, że Wrocław rozpoczął kadencję Światowej Stolicy Książki UNESCO, ale przede wszystkim dlatego, że na ulicę wylegli, ci, którzy zwykle oddają się czytaniu w pojedynkę. Zobaczyli, że nie są sami, że jest ich całkiem dużo. Choć czytanie jest czynnością indywidualną to ci, którzy czytają mają wspólne tematy do rozmowy, wspólne przeżycia i obserwacje. Stanowią społeczność i to nie byle jaką, bo ludzi myślących i otwartych.

Arkadiusz Jakubik czyta Szekspira w Mleczarni fot. Tomasz Walków

W czasie Europejskiej Nocy Literatury między ludźmi zawiązała się nieuchwytna wspólnota. Szekspir ożył. Starsi komentowali inscenizacje teatralne jego sztuk, młodsi przypominali sobie lektury szkolne, a ci, którzy Szekspira zapomnieli ze zdziwieniem odkrywali, że klasyka wcale nie jest ramotą. W tym roku aktorzy czytający w ramach ENL dali z siebie wszystko i zachwycili słuchaczy. To była wyjątkowa noc.

Zobacz, co się działo w Europejską Noc Literatury

Nesbo i Spectatorsi

Aktorzy teatru Ad Spectatores na Rynku zabrali widzów w podróż przez literaturę. Po spektaklu aktorzy odtwarzający role znanych pisarzy byli oblegani przez amatorów „selfie”. To była przecież niebywała okazja, by zrobić sobie fotkę np. z Lemem.

Jo  Nesbo oblężony przez czytelników w Capitolu fot. Tomasz Walków

Wcześniej, po południu, na jeszcze większe oblężenie, musiał się przygotować norweski pisarz kryminałów Jo Nesbo. Czytelnicy i wielbiciele jego bohatera Harry’ego Hole’a wypełnili Capitol, a potem ustawili się w gigantycznej kolejce po autograf pisarza. Ku ich radości Nesbo zapowiedział w marcu 2017 powrót Harry’ego Hole’a.

Zobacz jak było na spotkaniu z Jo Nesbo

Flake, klawiszowiec Rammsteina o sobie

Flake na Nowym Targu fot. Tomasz Walków

Na brak zainteresowania, mimo deszczowej pogody i chłodu, nie mógł też narzekać Christian „Flake” Lorenz, klawiszowiec Rammsteina, który w sobotę, w Goethe Pop-up Pavillon na Nowym Targu opowiadał o swojej najnowszej książce „Tastenficker”. Organizatorowi, Instytutowi Goethego należą się niekończące się brawa za perfekcyjną organizację. Pogoda nie dopisała, ale organizatorzy byli na to przygotowani: rozdawali widzom zielone parasole i polarowe koce. Każdy słuchacz wyposażony w słuchawki bezprzewodowe mógł słuchać symultanicznego tłumaczenia wypowiedzi Flake. Otrzymał też fragmenty książki w przedpremierowym tłumaczeniu na polski. Klawiszowiec, który – jak sam przyznał – od roku jest pisarzem, opowiadał o sobie i naprawdę ma gadane. Jego „Tastenficker” („Klawiszotłuk”) jest autobiografią, opowiada o życiu Lorenza w NRD.

Spotkanie z Flakem w Goethe Pop-Up Pavillon fot. Tomasz Walków

- Mimo że NRD nie było najlepszym państwem na świecie z różnych względów dla mnie zawsze będzie się kojarzyć z dzieciństwem, z czasem do którego się tęskni. Zawsze tak jest, niezależnie od tego w jakim ustroju dorastamy – mówił Flake. A potem opowiadał o swoim dzieciństwie – jąkaniu, noszeniu okularów i lęku przed lataniem samolotami, o hipochondrii, pierwszym występie przed publicznością i początkach na scenie.

Flake ponownie pojawi się we Wrocławiu w sierpniu, tym razem z calym zespołem Rammstein.

Światowa Stolica Książki dla najmłodszych

Wernisaż i spotkanie z Iwoną Chmielewską, ilustratorką książek dla najmłodszych także przyciągnęło sporo uczestników. Nie brakowało też dzieciaków na warsztatach SZEKsperci. Dziennikarze Radiowej Trójki, który dzieciom czytali fragmenty przygód Doktora Proktora – bohatera książek Jo Nesbo dla dzieci też mieli oddaną publikę. 

Wieczorem w niedzielę, 24 kwietnia, melomani mogą wybrać się na koncert „Śpiewający Szekspir” Chóru NFM pod dyrekcją Agnieszki Franków-Żelazny do Narodowego Forum Muzyki. Występowi chóru towarzyszyć będą interpretacje tekstów Szekspira w wykonaniu Tomasza Lulka.

W niedzielę zaplanowano też spotkanie wokół książki Jerzego Ambroziewicza „Zaraza we Wrocławiu” mówiącej o epidemii ospy. W spotkaniu w Barbarze udział wezmą Mariusz Szczygieł i prof. Andrzej Gładysz.

Wydarzenia literackie będą trwać do końca roku. Zaplanowano specjalne edycje festiwali, działania w przestrzeni miejskiej, pracę z bibliotekarzami, dziećmi i młodzieżą, a także działania z wykorzystaniem nowych technologii.

Wrocław przygotowuje też międzynarodowe wydarzenie, które zabrzmi na zakończenie kadencji Światowej Stolicy Książki - w kilkudziesięciu miastach na całym świecie zostanie odśpiewany ogólnoświatowy hymn książki UNESCO, którego tekstem będzie wiersz „Włosek poety” Tadeusza Różewicza, a muzykę skomponuje właśnie Jan Kanty Pawluśkiewicz.