Jest program restrukturyzacji długów czynszowych

Przygotowana uchwała zostanie poddana głosowaniu radnych podczas najbliższej sesji Rady Miejskiej 21 marca. Jej przepisy będą dotyczyły mieszkańców, najemców, dzierżawców, a także osób, korzystających z nieruchomości gminnych (np. garaże, ogródki) bez tytułu prawnego, którzy nie mogą wyrwać się ze spirali wieloletniego zadłużenia.

Skorzystanie z możliwości, jakie daje program restrukturyzacji zadłużenia w zasobie komunalnym, ma pozwolić tym osobom na wyjście z długów i ochronić mieszkańców przed eksmisją.

fot. (od lewej): Marcin Kierzyński – dyrektor WZN UM Wrocławia, Sebastian Lorenc – wiceprezydent Wrocławia, Dariusz Kowalczyk – prezes spółki WM i Piotr Paś – dyrektor ZZK, fot. mawi 

– Projekt, o którym mówimy, jest realizacją zapowiedzi prezydenta miasta Jacka Sutryka, dotyczącej tzw. abolicji w kwestii zadłużenia w zasobie komunalnym – podkreśla wiceprezydent Sebastian Lorenc.

– Generalnie problemy z płatnościami ma ok. 10 tys. gospodarstw domowych/umów najmu. Rekordzista ma prawie 400 000 zł zadłużenia.Są to wartości, z którymi musimy się uporać, dlatego narodził się ten pomysł na różne warianty restrukturyzacji tych długów i doprowadzenia do sytuacji, w której miasto zyska nowy impet, jeśli chodzi o ściągalność należności czynszowej, a jednocześnie pozbędzie się „nawisów”, które są dziś praktycznie nieściągalne.  

Okres objęty restrukturyzacją

Restrukturyzacja dotyczy zadłużenia w lokalach mieszkalnych, narosłego do końca 2016 r., którego stan na koniec tegoż roku wynosi ok. 400 mln zł (bez odsetek). Należności powyżej 31.12.2016 r. nie będą objęte programem. Szacunkowo może on objąć ok. 18 tys. mieszkańców.

Pomoc będzie jednorazowa i nie powinna stanowić zachęty do zaprzestania wnoszenia opłat za zajmowane lokale. Jeśli radni zaakceptują uchwałę, program zacznie obowiazywać 1 lipca br. i potrwa do 30 czerwca 2020 r.

Co do zadłużenia obejmującego lata 2017-2018, umorzenia, rozłożenia zaległości na raty będą dokonywane w oparciu o obowiązujace zasady, tj. m.in. po złożeniu odpowiedniego wniosku wraz z wymaganymi załącznikami, wśród których jest np. poświadczenie źródła i wysokości dochodów. W każdym przypadku sprawy są rozpatrywane indywidualnie i podlegają decyzji wiceprezydenta. 

Cele miasta

Władze Wrocławia – wprowadzając w życie „Program restrukturyzacji zobowiązań finansowych za zaległości płatnicze z tytułu najmu lub korzystania z nieruchomości wchodzących w skład zasobu komunalnego Gminy Wrocław” – postanowiły, po pierwsze, ułatwić dłużnikom uregulowanie zaległości pieniężnych wobec miasta.

Po drugie, program umożliwi pozyskanie środków z tytułu zaległych opłat czynszowych, które będzie można przeznaczyć na remonty kamienic czy lokali mieszkalnych, pozostających do dyspozycji miasta, a także na nowe inwestycje mieszkaniowe.

Rozwiązanie, proponowane mieszkańcom, ma na celu wypracowanie u zadłużonych nawyku terminowego regulowania zobowiązań, a także umożliwienie – po spłacie zaległości – złożenia wniosku o przywrócenie tytułu prawnego do zajmowanych nieruchomości, co dotyczy tych osób, którym wypowiedziano umowę najmu lokalu.  

Warto zaznaczyć, że szybkie i skuteczne spłacenie długu, np. w wariancie 40/60% czy 30/70% (czytaj poniżej), otwiera drogę do możliwości wykupu mieszkania od gminy.

Jak spłacić długi

Struktura zaległości oraz ocena zdolności płatniczych dłużników pozwalają stwierdzić, że często nie są oni w stanie spłacić całości powstałego zadłużenia – szczególnie że powiększa się ono o odsetki ustawowe oraz sądowe i egzekucyjne koszty dochodzenia należności. Dodatkowo, często jest efektem losowych zdarzeń z lat poprzednich, powodujących okresowe narastanie zadłużenia, którego osoby te nie są w stanie uregulować, egzekucja komornicza zaś w wielu przypadkach jest nieskuteczna.

Program ma być skuteczny wyłącznie wobec dłużników, którzy z różnych przyczyn, często od nich niezależnych, popadli w problem zadłużenia, a obecnie rzeczywiście zamierzają, przy pomocy miasta, ten problem rozwiązać.

• Program restrukturyzacji zadłużenia przewiduje pięć wariantów:

1. umorzenie całości zadłużenia po przekazaniu zajmowanej nieruchomości na rzecz miasta;
2. umorzenie 70% zadłużenia – pod warunkiem spłaty pozostałych 30% w terminie do 6 miesięcy od daty podpisania porozumienia;
3. umorzenie 60% zadłużenia – pod warunkiem spłaty pozostałej części zadłużenia w terminie do 12 miesięcy od daty podpisania porozumienia;
4. proporcjonalne umorzenie kwoty zadłużenia w zależności od sumy rat wpłaconych przez dłużnika na poczet zadłużenia w tym samym okresie rozliczeniowym;
5. umorzenie 50% zadłużenia w przypadku zamiany zajmowanego lokalu mieszkalnego na mniejszy.

Uwaga: warunkiem niezbędnym do podpisania porozumienia, które zakłada spłatę części zadłużenia, jest również bieżące opłacanie czynszu za lokal. Nie są przy tym brane pod uwagę np. dochody dłużnika czy inne kryteria. 

• Jaka może być wysokość oddłużenia

Przy założeniu średniego zadłużenia w wysokości 35 tys. zł warianty spłaty (trzeba pamiętać, że w pierwszej kolejności umarzane są odsetki) wyglądają następująco:

• 30/70% – spłata 10 500 zł. Umorzenie: 24 500 zł; 
• 40/60% – spłata 14 000 zł. Umorzenie: 21 000 zł; 
• 50/50% – przy założeniu 72 rat – spłata kwoty 17 500 zł w racie 243 zł miesięcznie (tu zastrzeżenie, że mininalna rata musi wynosić 100 zł, górną jej granica zależy od spałacającego).

Warto tu zaznaczyć, że po wprowadzeniu czynszowej abolicji utrzymane zostanie umożliwienie spłaty zadłużenia osobom korzystającym z nieruchomości gminnych również na zasadzie tzw. odpracowania.

Miasto może przejąć część lokali 

Wśród rozwiązań, proponowanych w programie, które nakierowane są na oczywistą pomoc osobom zadłużonym, są też takie, które pozwolą miastu odzyskać część lokali. Tak jest w przypadku przytoczonego powyżej wariantu, polegającego na oddaniu mieszkania w zamian za umorzenie 100% zadłużenia.

Ponadto, sporo mieszkań jest dziś z różnych przyczyn niezasiedlonych i jednocześnie zadłużonych. Możliwość wyjścia z zadłużenia przez osoby „zajmujące” takie lokale (nieraz długi dotyczą jeszcze ich rodziców) w sytuacji, gdy rzeczywiście te mieszkania są im „zbędne” – wywoła zachętę do ich formalnego oddania.

W rezultacie więc miasto odzyska mieszkanie, które nie będzie generowało dalszego zadłużenia, a poza tym będzie mogło zostać oddane w najem osobom, oczekującym na przydział, co tym samym przyniesie dochód z bieżących opłat za ten najem. 

Zamiana mieszkania na mniejsze

Analiza struktury zaległości wskazuje, że w wielu przypadkach zadłużenie jest skutkiem braku możliwości płatniczych, wynikających z zajmowania mieszkania o zbyt dużej powierzchni użytkowej przez jedną lub dwie osoby.

Wariant, zakładający zamianę zajmowanego mieszkania na mniejsze przy umorzeniu 50% zadłużenia, pozwoli dłużnikom na obniżenie długu czynszowego, a jednocześnie dostosuje bieżące zobowiązania płatnicze do rzeczywistych możliwości finansowych lokatorów.

Dzięki takiemu, jak ww., zabiegowi miasto zyska możliwość zaproponowania oczekującym liczniejszym rodzinom lokali o odpowiedniej powierzchni.