17. Przegląd Sztuki SURVIVAL – do 2 lipca [PROGRAM]

Organizatorzy SURVIVALU postanowili „zaangażować” w tym roku do festiwalu pomieszczenia dawnego Szpitala Kolejowego przy ul. Wiśniowej (do roku 1939 działającego pod nazwą Szpital Żydowski), który zakończył działalność w zasadzie niedawno, bo cztery lata temu. 

Oni robią SURVIVAL (od lewej): Michał Bieniek – dyrektor i kurator Przeglądu, Małgorzata Miśniakiewicz – kuratorka, Arda van Tiggelen (Holandia) – kuratorka, Karolina Bieniek – dyrektorka Fundacji ART TRANSPARENT, organizatorka, Anna Kołodziejczyk – kuratorka, Ewa Pluta – kuratorka. Na zdjęciu brakuje Daniela Brożka, kuratora Sceny Dźwiękowej, fot. mawi/www.wroclaw.pl  

– Nowy właściciel kompleksu budynków dawnego szptala bardzo przychylnie odniósł się do tego pomysłu i udało się nam nawiązać w tym roku bardzo przyjemną współpracę z gospodarzami tego miejsca – mówi dyrektor Przeglądu Sztuki SURVIVAL i jeden z jego kuratorów Michał Bieniek. – Pokazujemy więc trzydzieści pięć instalacji artystycznych, rozsianych po pomieszczeniach budynku głównego, i one układają się w określone narracje. Artyści pochodzą nie tylko z Polski. Pokazujemy bowiem prace z Wielkiej Brytanii, Holandii, ale i z Iranu – wymienia Michał Bieniek, podkreślając, że są to dzieła bardzo młodych twórców.

W zabytkowym budynku przy Wiśniowej na każdym kroku czuć jeszcze, wietrzejącą coraz bardziej, szpitalną historię, fot. mawi/www.wroclaw.pl  

– W ten sposób nawiązujemy do początków Przeglądu [pierwszy odbył się w 2003 r. - red.], który miał stanowić przestrzeń do prezentowania działań debiutujących artystów: poszukujących i niejednoznacznych, dla których inspiracją staje się po prostu dane miejsce – z całą jego przeszłością, bagażem i kontekstami – podkreśla dyrektor festiwalu.

I właśnie prace tych artystów stanowią trzon tegorocznego przeglądu, jako wybrane spośród blisko trzystu zgłoszonych na festiwal. 

Zobacz szczegóły programu 

W tym roku warto zwrócić uwagę na sekcję studencką w survivalowej ekspozycji, czyli specjalny pokaz prac studentów i studentek z Akademii Sztuki w Szczecinie pod okiem Dariusza Fodczuka, ASP im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu pod kierownictwem Wojciecha Pukocza, a także studentów Mathesius University of Fine Arts and Design w Kilonii, kierowanych przez Piotra Nathana.

Niejako oddzielne miejsce przyznano w tym roku artystom z Holandii, organizując prezentację ich projektów w partnerstwie z organizacją Stichting VHDG, którą przygotowała jedna z kuratorek przeglądu Arda van Tiggelen. 

Od lewej: kuratorka Arda van Tiggelen i prezentująca na Przeglądzie swoją pracę „Miękkie pokoje” Isabel Marcos, fot. mawi/www.wroclaw.pl 

Wszyscy polscy i zagraniczni artyści przygotowali swoje projekty artystyczne, kompilując kilka dziedzin sztuki – instalacji wideo, dźwiękowych, site-specific, a także malarstwa, rzeźby czy performansu – odpowiadając na hasło tegorocznej edycji SURVIVALU, którym jest...

Utajone

Trzymając się terminologii medycznej, „utajenie” odnosi się do schorzenia, które przez długo pozostaje w ukryciu i wymyka się diagnozie. Nawiązuje również do zjawisk nieoczywistych, z różnych powodów nieobjętych konwencjonalną wiedzą, np. statystyką.

Utajone dobrze koresponduje z pewnym faktem, a właściwie postacią, o której we Wrocławiu tak naprawdę niewiele się mówi – przyznaje Ewa Pluta, kuratorka przeglądu.

 Fragment instalacji „Pokój do szukania siebie” Patryka Różyckiego, fot. mawi/www.wroclaw.pl 

– To Ludwig Guttmann, neurochirurg i neurolog, który zasłynął w świecie inicjatywą stworzenia igrzysk paraolimpijskich. Był przekonany, że osoby niepełnosprawne mogą uprawiać sport, co niektórzy – także lekarze – postrzegali niemal jak szaleństwo. Ale Guttmann miał wizję i chciał tego dokonać – wyjaśnia Ewa Pluta. 

I udało mu się. W 1960 r., gdy odbyły się pierwsze letnie igrzyska paraolimpijskie w Rzymie. Od tamtego czasu co cztery lata staje do rywalizacji podczas tej imprezy ok. 5 tys. sportowców – osób z różnymi niepełnosprawnościami. 

Natalia Papaeva przywiozła na SURVIVAL „Próżnię”, fot. mawi/www.wroclaw.pl

– Guttmann był też prekursorem leczenia osób z urazami rdzenia kręgowego. W tutejszym szpitalu pracował od 1933 do 1939 r.  jako kierownik oddziału neurologicznego. Tu również, w roku 1938, w czasie nocy kryształowej, uratował przed wywiezieniem do obozów koncentracyjnych 60 osób, wpisując ich nazwiska na listę swoich pacjentów – opowiada Ewa Pluta. 

Uznany w świecie, nieznany we Wrocławiu 

– By pamięć o Guttmannie nie zaginęła, ponieważ we Wrocławiu jest postacią prawie nieznaną – podczas gdy na świecie istnieje kilkadziesiat klinik jego imienia, mówi się o nim również przy okazji każdej paraolimpiady, sportowcy niepełnosprawni jeżdżą w koszulkach z jego podobizną – postanowiliśmy w tym roku stworzyć projekt pod nazwą „Aleja Ludwiga Guttmanna” – mówi kuratorka Ewa Pluta. 

Pomysłodawcy projektu chcą, aby jedna z ulic w okolicach dawnego Szpitala Kolejowego została nazwana imieniem niemieckiego neurochirurga, który zmarł w 1980 r. w Wielkiej Brytanii. Właśnie zbierają podpisy pod petycją (są już na niej nazwiska wrocławskich paraolimpijczyków), którą zamierzają przedłożyć władzom Wrocławia i Radzie Miejskiej do rozpatrzenia 3 lipca br. w 120. rocznicę urodzin Guttmanna.

SURVIVAL na poziomach

Prace tegorocznego Przeglądu zostały rozmieszczone w budynku w piwnicy, na pierwszym i drugim piętrze. Odnajdziemy tam realizacje, zainspirowane zarówno historią, jak i dylematami współczesności, nierzadko bardzo odważnie artystyczną wizją skomentowanymi.

Ula Lucińska i Michał Knychaus podczas montażu instalacji „Inside Job”, fot. mawi/www.wroclaw.pl

Sporo jest na przykład instalacji, które przywołują tak ważne tematy, jak przemoc domowa czy nieuleczalne choroby. Niektóre źródło mają w doświadczeniach i przeżyciach biorących udział w Przeglądzie artystów, niosą z sobą ciężar rodzinnych wspomnień. Są bardzo sugestywne, aż tak, że nie można ich spokojnie wysłuchać. Właśnie – „wysłuchać”, bowiem przezentacjom plastycznym towarzyszą  nieraz bardzo „mocne” nagrane opowieści.

Poznajcie artystów i tytuły ich prac:

• Irmina Rusicka + Kasper Lecnim, Jeszcze szybciej, jeszcze wyżej, jeszcze mocniej / Even Faster, Even Higher, Even Stronger, wideo, performans / video, performance
• Konrad Peszko, Na chwilę / for a Moment, wideo / video, 1’40”
• Natalia Papaeva, Próżnia/ Vacuum, wideo / video, 5’56”
• Agnieszka Mastalerz, H (rekonstrukcja pozycji) / H (Reconstruction of the Position), wideo / video, 8’42”
• Beniamin Głuszek, Struny snu – muzyka na EEG solo / Sleep strings – music for solo EEG, instalacja dźwiękowa / sound installation, (Scena Dźwiękowa / Sound Art Forum)
• Marta Borgosz, Patrząc‒Widzieć / Looking to See, malarstwo | painting
• Aleksandra Trojanowska + Beniovska, I SEE YOU, interaktywna instalacja bioaudiowizualna / interactive bioaudiovisual installation (Scena Dźwiękowa / Sound Art Forum)
• Inside Job (Ula Lucińska, Michał Knychaus), It Will Shift Again (Molting Stage), instalacja / installation
• Zofia Pałucha, Breaking Down Ideological and Social Barriers, Death as Adornment, Wyrzuty Sumienia, Body is a Straitjacket That Must be Escaped, rysunek / drawing
• Sil Krol, Architektura w kratkę / Checkered Architecture, interwencja / intervention
• Isabel Marcos, Miękkie pokoje/ Soft Rooms, instalacja / installation
• Pracowania Sezonowa (Paweł Szeibel, Joanna Zdzienicka, Łukasz Obałek), AROMA, instalacja / installation

 

• Karolina Balcer, Roszpunka / Rapunzel, instalacja / installation (fot. mawi/www.wroclaw.pl)

• Dylan Kerr, Árcze n-Athasz, performans, instalacja dźwiękowa / performance, sound installation
• Agata Jarosławiec, Grzegorz Kumorek, Statek głupców / Ship of Fools, instalacja / installation
• Felix Müller, Johanna Eichenberg, Nikoletta Angelidou, Fathi Gasimli, Nicolas Imbert, Dylan Kerr, Symbiosis, wideo / video, 2’00”
• Karina Marusińska, Znieczulica / Callousness, obiekt, instalacja dźwiękowa / object, sound installation
• Grupa Zapora (Berenika Pyza, Olga Skliarska, Dobrawa Deczkowska, Agnieszka Horniczan, Aleksandra Zembrowska, Kamil Pytel), Porazol, lek na całe zło / Porazol, Panaceum to All Evil, instalacja, performans / installation, performance
• Patryk Różycki, Pokój do szukania siebie / Room for Finding Yourself, instalacja performatywna / performative installation
• Bouke Groen, Wydźwięki / Overtone, performans / performance, 20’00”, we współpracy z Chórem Kameralnym Politechniki Wrocławskiej / In collaboration with the Chamber Choir of Wrocław University of Science and Technology (Scena Dźwiękowa / Sound Art Forum)
• Horacy Muszyński, Kishonia, instalacja wideo, video installation, 22’13”

• Jerzy Kosałka, Siódma rocznica wydobycia utajonych kamieni / The Seventh Anniversary of the Removal of Latent Stones, instalacja, akcja / installation, action, fot. mawi/www.wroclaw.pl

• Agata Lankamer, @promisedland_75 #comingout, instalacja wideo / video installation
• Great Love Collective (Kamila Czosnyk, Jerzy Norkowski), Ruts, performans, wideo / performance, video
• Maciej Cholewa, Ojciec opowiada o supersamie / Father Talks about the Supermarket, instalacja wideo / video installation, 3’51”
• Agata Wieczorek, Beauty Makers, fotografie, wideo / photography, video
• Farnoud Fathi, Seyedbabak Modarresirohani, Amir Basij, Foroud Bayat, Babak Modarresi Rohani, Ashkan Rezvanian, Behrost Basij, Behnam Khorsandian, Armin Tajik, Amirali Monjar, Mohammad Hossein Rahmani, Immanuel, instalacja VR / VR Installation
• Øleg&Kaśka, Is the New World Even Possible?, instalacja / installation
• Agnieszka Jaworek, Sanfilippo, obiekt / object
• Młode Suki (Iga Świeściak, Grażyna Monika Olszewska, Jan Baszak), Oto wybiła godzina śmierci siurka smętnie pałętającego się w piżamce / Now Came the Hour of Death of the Winkle Gloomily Loitering in the Pyjamas, performans, instalacja / performance, installation
• Pierre Jodlowski, San Clemente, instalacja wideo / video installation, 15’00” (Scena Dźwiękowa / Sound Art Forum)
• Agata Kneć, Tremor, instalacja dźwiękowa / sound installation (Scena Dźwiękowa / Sound Art Forum)
• Monika Konieczna, Kogut mojego dzieciństwa / The Rooster of my Childhood, instalacja malarska / painting installation
• Piotr Blajerski, PUC UNLATENT, rysunki, wideo / drawings, video
• C. Honghoon Chung, Alejandro Van Zandt-Escobar, Alperen Şahin, datastasis, instalacja interaktywna / interactive installation

Wystawie towarzyszą... 

...jak zwykle debaty i wykłady, oprowadzania kuratorskie, spacery oraz pokazy filmowe (sprawdż w programie powyżej). Miejsce, w którym odbędzie się tegoroczny Przegląd, jest również połączone z centrum kreatywno-biurowym Pod Ciśnieniem. Tegorocznym mecenasem SURVIVALU jest OKRE Development, który na coraz większą skalę angażuje się w promowanie sztuki w przestrzeni publicznej.

Firma ta jest również fundatorem Nagrody Publiczności, która zostanie wręczona podczas wydarzenia. 

17. edycja Przeglądu wspierana jest nadto przez EidoTech, a dofinansowana ze środków gminy Wrocław oraz Mondriaan Fund.