Czym jest Program ochrony środowiska (w skrócie POŚ)?
Jest to dokument strategiczny, określający założenia polityki miasta w zakresie ochrony środowiska.
Wskazane w nim są cele, priorytety i działania, które mogą być pomocne w realizacji konkretnych projektów i w pozyskiwaniu na nie środków (np. z funduszy krajowych oraz zewnętrznych).
Jaki jest cel opracowania tego dokumentu?
Podstawowym celem dokumentu jest opisanie działań, które mają doprowadzić do zmniejszenia emisji zanieczyszczeń, poprawy stanu ekologicznego miasta oraz do uwzględnienia w miejskiej polityce ochrony środowiska aspektów dotyczących mitygacji i adaptacji do zmian klimatu. Program powstaje na podstawie diagnozy stanu aktualnego; łączy działania i dokumenty dotyczące ochrony środowiska i przyrody na terenie miasta.
Czy tworzenie POŚ jest konieczne?
Zgodnie z Ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska istnieje obowiązek opracowywania takich programów.
Czy w Programie porusza się tematykę adaptacji do zmian klimatu i przeciwdziałania tym zmianom?
Tak, w opisie każdego z komponentów ujęto aspekt klimatyczny, a także kwestię zapobiegania zmianom klimatycznym (tzw. mitygacja). Program w dużej mierze skupia się, podobnie jak inne miejskie dokumenty strategiczne i Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Wrocławia, na rozwoju zielono-niebieskiej infrastruktury oraz ochronie bioróżnorodności i terenów zielonych.
Kto będzie realizował poszczególne zadania opisane w Programie i jak bardzo są one szczegółowe?
Zadania będą realizowane przez różne podmioty, które wykonują działania w zakresie podanym w Programie (np. Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie – inwestycje dotyczące gospodarki wodnej), jednak większość zadań przypisano poszczególnym wydziałom Urzędu Miejskiego Wrocławia i spółkom miejskim (np. MPWiK S.A.). Niektóre wynikają z innych obowiązujących dokumentów (np. z Programu ochrony powietrza).
Zadania mają charakter strategiczny (są ogólne; w dokumencie nie wskazano ani lokalizacji, ani aspektów technicznych ich wykonania). Inne opisane są bardziej szczegółowo – dotyczy to tych, których realizacja już jest (lub będzie niebawem) w toku. Nie oznacza to, że na pewno zostaną one zrealizowane w podanym zakresie, lub że nowe przedsięwzięcia będą podejmowane w kolejnych latach.
Na jaki okres został opracowany Program?
Program opracowano na lata 2021–2025, jednak, mając na uwadze okres programowania unijnego oraz obowiązywania części dokumentów strategicznych, wskazano perspektywę do 2030 r.
Czy to pierwszy taki Program dla Wrocławia?
Nie, programy ochrony środowiska są opracowywane od wielu lat. Poprzedni dotyczył lat 2016-2020.
W jaki sposób zostały określone cele, priorytety i zadania w Programie?
Opracowanie dokumentu przebiegało w kilku krokach:
KROK 1 – Określenie aktualnego stanu środowiska w poszczególnych komponentach środowiska (jest ich dziesięć: 1. ochrona klimatu i jakości powietrza, 2. zagrożenia hałasem, 3. pola elektromagnetyczne, 4. gospodarowanie wodami, 5. gospodarka wodno-ściekowa, 6. zasoby geologiczne, 7. gleby, 8. gospodarka odpadami i zapobieganie powstawaniu odpadów, 9. zasoby przyrodnicze, 10. zagrożenia poważnymi awariami). W tym celu przeprowadzono analizę danych z monitoringu środowiska, ilościowych i jakościowych.
KROK 2 - Ocena realizacji poprzedniego Programu (w tym wypadku to Program ochrony środowiska dla miasta Wrocławia na lata 2016-2020 z perspektywą do roku 2025). Ten krok jest konieczny, aby można było wyciągnąć wnioski na temat tego, co jest skuteczne, a nad czym należy jeszcze pracować. Co dwa lata sporządzane są raporty z realizacji POŚ, porównuje się w nich osiągnięte wskaźniki rzeczowe (np. powierzchnia terenów zielonych, przyrost sieci kanalizacyjnej) oraz wskaźniki stanu środowiska – jakość powietrza, stan wód itp.
KROK 3 – Przegląd obowiązujących przepisów oraz dokumentów strategicznych i sektorowych, które wskazują ramy działań oraz trendy związane z ochroną środowiska w najbliższych latach.
KROK 4 – Przegląd możliwości finansowania zadań.
Program, zgodnie z modelem stworzonym przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (Organisation for Economic Cooperation and Development, OECD), powinien określać problemy, ich przyczyny oraz wpływ na środowisko, ludzi i gospodarkę.
