Wybory europejskie 2019 – o czym warto pamiętać [PYTANIA I ODPOWIEDZI]

Jak głosować w Polsce?

Wybory do Parlamentu Europejskiego w Polsce odbędą się 26 maja 2019 r. Każdy, kto najpóźniej w dniu wyborów ukończył 18 lat, ma prawo głosować. Przy spełnieniu określonych warunków można również głosować będąc poza granicami kraju.

Kiedy odbędą się wybory? Wybory do Parlamentu Europejskiego w Polsce odbędą się 26 maja 2019 r.. Gdzie można głosować?  Wyborcy w Polsce głosują w obwodowych komisjach wyborczych w miejscu ich stałego zameldowania. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) podaje do wiadomości wyborców najpóźniej 30 dni przed dniem wyborów informację o numerach oraz granicach obwodów głosowania.

Obywatele polscy zameldowani na obszarze gminy na pobyt stały są z urzędu wpisywani do rejestru wyborców. Na podstawie rejestru wyborców sporządza się spis wyborców, tj. listę osób, które mają prawo oddania głosu w danej obwodowej komisji wyborczej. Wyborca, na jego pisemny wniosek wniesiony do urzędu gminy najpóźniej na pięć dni przed dniem wyborów, może być dopisany do spisu wyborców w wybranym przez siebie obwodzie głosowania.

Obywatele polscy mogą również głosować za granicą. Informacje dostępne tutaj.

W jakim wieku uzyskuje się prawo do głosowania? W Polsce głosować mogą osoby, które najpóźniej w dniu głosowania ukończyły 18 lat. Ilu posłów do Parlamentu Europejskiego wybiera się w Polsce?  Wyborcy w Polsce w 2019 r. wybiorą 52 posłów do Parlamentu Europejskiego, tj. o jednego więcej niż w wyborach w 2014 r. Do kiedy należy zgłosić chęć głosowania w wyborach?  Nie trzeba zgłaszać chęci głosowania przed wyborami, ponieważ spis wyborców na podstawie rejestru wyborców sporządzają z urzędu poszczególne gminy. Jeżeli jednak w ostatnim czasie zmienił się nasz adres zamieszkania, należy sprawdzić w odpowiednim urzędzie gminy, czy zostaliśmy dopisani do rejestru wyborców. Gdzie należy zgłosić chęć głosowania w wyborach? Jeżeli masz zamiar głosować w obwodowej komisji wyborczej miejsca twojego zameldowania na pobyt stały, nie musisz zgłaszać chęci głosowania w wyborach.

Jeżeli chcesz głosować w innym miejscu, musisz uzyskać wpis do rejestru wyborców w odpowiednim urzędzie gminy. Przepisy nie wskazują terminu, do którego najpóźniej wniosek o wpisanie do rejestru wyborców musi zostać złożony, aby wyborca mógł wziąć udział w wyborach. Jednakże należy mieć na uwadze, że wójt (burmistrz, prezydent miasta) ma 3 dni na rozpatrzenie wniosku. Jakie dokumenty należy zabrać ze sobą do lokalu wyborczego?  Członkowie komisji wyborczej mają obowiązek sprawdzić naszą tożsamość, stąd do lokalu wyborczego należy zabrać ze sobą dowód osobisty lub paszport. Czy można głosować korespondencyjnie?  Głosowanie korespondencyjne umożliwione jest wyłącznie wyborcom niepełnosprawnym o potwierdzonym znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności (prawo to dotyczy wyłącznie osób głosujących w stałych obwodowych komisjach wyborczych na terytorium Polski).

Zamiar głosowania korespondencyjnego wyborca musi zgłosić komisarzowi wyborczemu do 15. dnia przed dniem wyborów. Zgłoszenie może być dokonane ustnie, pisemnie, telefaksem lub w formie elektronicznej. Zgłoszenie powinno zawierać:

• nazwisko i imię (imiona),
• imię ojca,
• datę urodzenia,
• numer ewidencyjny PESEL wyborcy niepełnosprawnego,
• oświadczenie o wpisaniu tego wyborcy do rejestru wyborców w danej gminie,
• oznaczenie wyborów, których dotyczy zgłoszenie,
• wskazanie adresu, na który ma być wysłany pakiet wyborczy.

Do zgłoszenia należy dołączyć kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu orzekającego o ustaleniu stopnia niepełnosprawności. W zgłoszeniu wyborca niepełnosprawny może zażądać dołączenia do pakietu wyborczego nakładki na kartę do głosowania sporządzonej w alfabecie Braille’a.

Wyborca, który zgłosił zamiar głosowania korespondencyjnego, otrzymuje, nie później niż 7 dni przed dniem wyborów, pakiet wyborczy. Po wypełnieniu karty do głosowania wyborca wkłada ją do koperty na kartę do głosowania, którą zakleja, a następnie kopertę tę wkłada do koperty zwrotnej łącznie z podpisanym oświadczeniem o osobistym i tajnym oddaniu głosu, które otrzymał w pakiecie wyborczym, i przesyła ją do właściwej obwodowej komisji wyborczej.

Czy można głosować przez pełnomocnika?  Głosowanie przez pełnomocnika umożliwione jest wyborcom niepełnosprawnym o potwierdzonym znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz wyborcom, którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończyli 75 lat.

Pełnomocnikiem może być tylko osoba wpisana do rejestru wyborców w tej samej gminie, co udzielający pełnomocnictwa do głosowania lub posiadająca zaświadczenie o prawie do głosowania.

Pełnomocnictwa do głosowania udziela się przed wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta) lub przed innym pracownikiem urzędu gminy upoważnionym przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) do sporządzania aktów pełnomocnictwa do głosowania.

Akt pełnomocnictwa do głosowania sporządza się na wniosek wyborcy wniesiony do wójta (burmistrza, prezydenta miasta) gminy, w której wyborca wpisany jest do rejestru wyborców, najpóźniej w 9. dniu przed dniem wyborów. Wniosek powinien zawierać:

• nazwisko i imię (imiona),
• imię ojca,
• datę urodzenia,
• numer ewidencyjny PESEL,
• adres zamieszkania zarówno wyborcy, jak i osoby, której ma być udzielone pełnomocnictwo do głosowania,
• wyraźne oznaczenie wyborów, których dotyczy pełnomocnictwo do głosowania.

Czy obywatele innych państw Unii Europejskiej mogą głosować w Polsce?

Każdy obywatel UE spełniający określone warunki ma prawo do głosowania i kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego we wszystkich krajach Unii Europejskiej. W Polsce obywatele Unii Europejskiej niebędący obywatelami polskimi, stale zamieszkujący na obszarze gminy i uprawnieni do korzystania z praw wyborczych w Polsce wpisywani są do rejestru wyborców, części B.

Wpis do rejestru wyborców obywatela Unii Europejskiej niebędącego obywatelem polskim następuje na jego wniosek złożony w urzędzie gminy właściwym ze względu na jego miejsce stałego zamieszkania.

Przepisy nie wskazują terminu, do którego najpóźniej wniosek o wpisanie do rejestru wyborców musi zostać złożony, aby wyborca mógł wziąć udział w wyborach. Jednakże należy mieć na uwadze, że wójt (burmistrz, prezydent miasta) ma 3 dni na rozpatrzenie wniosku.

Na podstawie rejestru wyborców przed każdymi wyborami tworzony jest spis wyborców. Tak jak obywatel polski, również obywatel innego państwa UE może złożyć do urzędu gminy, najpóźniej w 5. dniu przed dniem wyborów, pisemny wniosek o dopisanie do spisu wyborców w wybranym przez siebie obwodzie do głosowania. W ilu okręgach wyborczych przeprowadzane są wybory do Parlamentu Europejskiego?  W wyborach do Parlamentu Europejskiego Polska podzielona jest na 13 okręgów wyborczych, tj. części terytorium, na jaką dzieli się państwo w czasie trwania wyborów w celu stworzenia jednakowych list wyborczych dla danego terenu, z których wybiera się przedstawicieli. Okręg wyborczy numer 12 tworzą województwo dolnośląskie oraz opolskie, z siedzibą okręgowej komisji wyborczej we Wrocławiu.

Jaki próg wyborczy obowiązuje, aby partia polityczna uzyskała mandat do Parlamentu Europejskiego? W przypadku wyborów do Parlamentu Europejskiego w podziale mandatów będą brały udział komitety wyborcze, które w skali kraju przekroczyły 5%. Jaki system wyborczy obowiązuje w wyborach do Parlamentu Europejskiego?  Zgodnie z prawem UE, we wszystkich państwach członkowskich musi być stosowany proporcjonalny system wyborczy, który polega na podziale mandatów odpowiednio do liczby głosów zebranych przez poszczególne partie.

W Polsce obowiązuje system proporcjonalny z głosem preferencyjnym, tj. wyborca oddaje głos na konkretnego kandydata z danej listy wyborczej. Kandydat, który z danej listy wyborczej otrzyma największą liczbę głosów, ma pierwszeństwo w ostatecznym podziale mandatów.

Specyfiką wyborów do Parlamentu Europejskiego jest, iż poszczególnym okręgom nie jest przydzielona z góry liczba mandatów do obsadzenia. Wpływ na to ma frekwencja wyborcza. Może się zdarzyć, że przy niskiej frekwencji w danym okręgu żaden z kandydatów nie uzyska mandatu. Kto może kandydować? Na jakie partie polityczne można głosować?  Prawo zgłoszenia kandydatów na posłów do Parlamentu Europejskiego przysługuje: komitetowi wyborczemu partii politycznych, koalicyjnemu komitetowi wyborczemu, komitetowi wyborczemu wyborców.

Komitet wyborczy partii politycznej obowiązany jest zawiadomić Państwową Komisję Wyborczą o utworzeniu komitetu w okresie od dnia ogłoszenia postanowienia o zarządzeniu wyborów do 50. dnia przed dniem wyborów.

Listę kandydatów w danym okręgu wyborczym zgłasza się do właściwej okręgowej komisji wyborczej najpóźniej w 40. dniu przed dniem wyborów. Lista kandydatów powinna być poparta podpisami co najmniej 10 tysięcy wyborców stale zamieszkałych w danym okręgu wyborczym.

Kim są główni kandydaci (Spitzenkandidaten)? Od 2014 r. zachęca się partie polityczne, aby wskazywały głównego kandydata (tzw. Spitzenkandidat), stojącego na czele kampanii wyborczej w całej UE i będącego oficjalnym kandydatem na stanowisko przewodniczącego Komisji Europejskiej.

Główny kandydat mianowany przez Radę i zdolny do uzyskania poparcia większości parlamentarnej zostanie wybrany na przewodniczącego Komisji Europejskiej w drodze głosowania w Parlamencie.

Gdzie można znaleźć wyniki? Wyniki wyborów będą podawane na żywo na stronie wybory-europejskie.eu, w miarę ich ogłaszania w niedzielę 26 maja 2019 r.

Co dzieje się zaraz po wyborach? W dniach następujących bezpośrednio po ogłoszeniu wyników nowi posłowie do nowego Parlamentu formują grupy polityczne. Skład polityczny nowego Parlamentu może wymagać zawiązywania nowych sojuszy i mogą powstać nowe grupy.

Podczas pierwszej sesji plenarnej Parlament Europejski wybierze swojego nowego przewodniczącego. Parlament wybierze następnie nowego przewodniczącego Komisji Europejskiej, a następnie przesłucha i zatwierdzi całą Komisję.

źródło: wybory-europejskie.eu