Tegoroczne Święto Niepodległości będzie znacząco się różnić od tych z zeszłych lat. Z powodu pandemii COVID-19 zabraknie Radosnej Parady Niepodległości, wspólnego biegania, pikników wojskowych i koncertów.
To również czas podziałów społecznych, które wyraźnie widać w ostatnich tygodniach, gdy w całym kraju setki tysięcy ludzi wyszło na ulice, żeby sprzeciwić się wyrokowi Trybunału Konstytucyjnego dotyczącego zakazu aborcji w przypadku nieodwracalnych zmian chorobowych płodu.
– Miłość do ojczyzny, jak każda miłość, nie jest do końca zjawiskiem racjonalnym. Ma też emocjonalny charakter. Dziś patriotyzm jest bardzo potrzebny w wymiarze odpowiedzialności obywatelskiej, zwłaszcza gdy mamy do czynienia z niepokojami społecznymi. Powinnością patriotyczną jest deeskalacja i obniżenie temperatury sporów. Trzeba zachować wspólnotę – mówi Marek Mutor, Dyrektor Ośrodka „Pamięć i Przyszłość” we Wrocławiu, który apeluje jednocześnie o zrozumienie siebie nawzajem oraz dialog. – Będziemy żyć obok siebie przez pokolenia, można się nie zgadzać ze sobą, ale jesteśmy współobywatelami. Moim obowiązkiem jest tworzenie miejsca do dialogu. To jest wyzwanie dla patriotów w dzisiejszym czasie.
Patriotyzm dla wszystkich
W podobnym tonie wypowiada się Zbigniew Maćków, przewodniczący Dolnośląskiej Okręgowej Izby Architektonicznej oraz członek Miejskiej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej przy Prezydencie Wrocławia. Architekt zauważa, że w kraju powinno być miejsce dla każdego.
– Słowo patriotyzm musi być odbierane w aktualnym kontekście społeczno-politycznym. Gdy od kilkudziesięciu lat nie mamy zewnętrznych wrogów i zagrożeń, największe zagrożenia potrafimy generować sami. Rządzący ostatnimi laty stworzyli otoczkę, w której część obywateli nie czuje się dobrze, odnosi wrażenie, że ich prawa są mniejsze. Czego dowód ostatnio mamy na ulicach – stwierdza Maćków. Jego zdaniem w kraju panuje „duszna atmosfera państwa fundamentalistycznego, które prześladuje część swoich obywateli”.
– Jedną z elementarnych części budowania patriotyzmu jest stworzenie państwa, w którym wszyscy są równi i czują się dobrze – podkreśla Maćków, który zwraca również uwagę na ekologię i gospodarkę. Patriotyzmem jest rozwój kraju, a to można osiągnąć poprzez działanie każdego obywatela. – W dzisiejszym wydaniu patriotyzmu powinniśmy robić wszystko, żeby nie marnować naszych możliwości gospodarczych. W blisko 40-milionowym kraju drzemie olbrzymi potencjał, żeby dogonić państwa lepiej rozwinięte. Państwo nie może hamować tego potencjału, trzeba go nakręcać, żeby odrobić zaległości ze 123 lat zaborów, II wojny światowej oraz 70 lat socjalizmu. Bardzo ważna jest ochrona klimatu, gdyż świat zmierza ku zagładzie.
O tym jak ważny jest dialog mówi także prof. Alicja Chybicka, kierownik Przylądka Nadziei, Kliniki Transplantacji Szpiku, Onkologii i Hematologii Dziecięcej USK we Wrocławiu.
– Patriotyzm to umiłowanie ojczyzny, zdolność do poświęcenia samego siebie dla niej. Nie myślę tu o poświęceniu życia, chociaż w sytuacji krańcowej także to jest możliwe. Dobro ojczyzny polega na jednoczeniu Polaków, a nie ich skłócaniu – zauważa.
Domowy patriotyzm
Prof. Chybicka 11 listopada każdego roku świętowała uczestnicząc w Biegu Niepodległości z wąsem. Tym razem, z powodu pandemii koronawirusa odwołano nie tylko wszelkie wydarzenia towarzyszące, ale przede wszystkim Radosną Paradę Niepodległości.
– Dlatego zapisałam się do Biegu Niepodległości w parku, ale będę robić to samotnie. Jako lekarz nie mogę rekomendować większych spotkań, także rodzinnych. Niestety koronawirus może przenosić każdy, nawet bezobjawowa młoda osoba – zaznacza prof. Chybicka. I dodaje: – Trzeba świętować w domu, na ile się da. Można przypomnieć historyczne fakty, programy w telewizji, obejrzeć polskie filmy. Zagrać w i gry przygotować tradycyjne polskie potrawy.
Świąteczny czas z najbliższą rodziną spędzi Marek Mutor. Wywiesi biało-czerwoną flagę i w samo południe razem z dziećmi zaśpiewa hymn Polski w ramach akcji „Niepodległa do hymnu”.
- To inne święto niż zawsze. Spod Zajezdni ruszała radosna parada w stronę pl. Wolności i teraz tego nie będzie. Teraz należy jednak zostać w domu, bo liczy się odpowiedzialność obywatelska za innych. To także jest patriotyzm – zauważa Mutor.
Dla Zbigniewa Maćkowa 11 listopada to także czas na pracę. – Będę pracować, żeby wszystkim żyło się lepiej. To najbardziej uczciwa forma spełniania patriotycznych obowiązków. A gdy wyjdę z domu, to zakładam maseczkę. To dzisiejszy element patriotyzmu.