30. rocznica Konwencji o prawach dziecka – obchody we Wrocławiu

We Wrocławiu wśród podmiotów, które zaangażowały się w obchody w związku z jubileusze Konwencji, znalazły się m.in.: Fundacja Go’n’Act, Fundacja Dom Pokoju, Wrocławskie Centrum Rozwoju Społecznego, Miejska Biblioteka Publiczna, Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne, Zoo Wrocław sp. z o.o., Wrocławski Teatr Lalek, Stadion Wrocław, Kino Nowe Horyzonty, Dolnośląskie Centrum Filmowe i Strefa Kultury Wrocław.

– Dzieci to bardzo ważni mieszkańcy Wrocławia. Ich prawa powinien znać i szanować każdy dorosły człowiek, a także reagować, gdy jest świadkiem ich łamania. Odbiorcami wrocławskich działań w ramach obchodów są też przede wszystkim same dzieci. Jak mówi 42. artykuł Konwencji, każde dziecko ma prawo znać swoje prawa. Nasze wrocławskie działania są więc bezpośrednią realizacją tego postanowienia – stwierdził Jacek Sutryk, prezydent Wrocławia.

Polska była pierwsza

Uchwalona przed 30 laty przez ONZ Konwencja jest najważniejszym dokumentem dotyczącym praw dzieci na świecie, który traktuje o tym, że każdemu dziecku, niezależnie od koloru skóry, wyznania czy pochodzenia, przysługują takie same prawa – prawa dziecka.

Inicjatorem powstania Konwencji była Polska i to nasz kraj przedłożył jej pierwszy projekt. Do dziś jest ona najszerzej ratyfikowanym na świecie dokumentem z zakresu praw człowieka.

– Bardzo cieszymy się, że tak wiele miast na całym świecie, w tym w Polsce, zdecydowało się dołączyć do obchodów 30. rocznicy uchwalenia Konwencji o prawach dziecka – mówi Marek Krupiński, dyrektor generalny UNICEF Polska. Zapisy zawarte w Konwencji są podstawą działalności UNICEF, który robi wszystko, aby stanowiły one kanon zasad etycznych i standardów międzynarodowych postępowania wobec dzieci – dodaje.

Dzieci wciąż potrzebują pomocy

W ciągu 30 lat obowiązywania Konwencji życie dzieci w wielu aspektach zmieniło się na lepsze. O połowę zmniejszył się odsetek niedożywionych dzieci. Przypadki zahamowania wzrostu wśród dzieci poniżej 5. roku życia spadły o 41%.

Niestety, wciąż miliony dzieci na całym świecie potrzebują pomocy. Ponad 262 mln chłopców i dziewcząt nie chodzi do szkoły. Nadal dzieci z najuboższych rodzin są dwa razy bardziej narażone na śmierć przed ukończeniem 5. roku życia niż ich rówieśnicy z rodzin lepiej sytuowanych.

Obchody 30-lecia Konwencji są okazją, aby przypomnieć o naszym zobowiązaniu do przestrzegania praw dzieci. To także sposobność trwałego zaangażowania, aby słuchać, wspierać i działać z dziećmi i młodzieżą oraz budować przyszłość z tymi, którzy będą ją kontynuować.

Jak Wrocław pamięta 

W ramach obchodów, Wrocław zaproponował m.in. seminarium dla psychologów i pedagogów pt.: „Stacja Mediacja. Jak dbać o prawa dziecka obcojęzycznego”, liczne warsztaty i spotkania tematyczne we wrocławskich szkołach i przedszkolach.

Materiał filmowy, przygotowany przez UNICEF na 30-lecie Konwencji o prawach dziecka, trafił do Systemu Informacji Pasażerskiej MPK, zoo, Teatru Lalek, Kina Nowe Horyzonty, Dolnośląskiego Centrum Filmowego, Impartu i  Infopunktu w BarBarze.

Na Facebooku dostępny jest także specjalny profil, poświęcony obchodom 30-lecia podpisania dokumentu. Powstanie także kieszonkowa, dziecięca wersja Konwencji o prawach dziecka oraz kalendarz działaczy na rzecz praw dzieci.

20 listopada br. Wrocławskie Centrum Rozwoju Społecznego udostępniło konsultacje prawne dla rodzin obcokrajowców w zakresie m.in. legalizacji prawa pobytu dzieci. Natomiast wieczorem tego dnia w łączności z wieloma miastami w Polsce i na świecie, dla których prawa dziecka są niezwykle ważne, zostaną podświetlone na niebiesko membrana Stadionu Wrocław oraz kamienica Pod Złotym Słońcem, w której mieści się Muzeum Pana Tadeusza.

Więcej informacji o Konwencji o prawach dziecka na stronie: prawadziecka.org.

Najważniejsze dane nt. Konwencji

O dokumencie

• Konwencja o prawach dziecka to najważniejszy dokument dotyczący praw dzieci na świecie.
• Konwencja została uchwalona 20.11.1989 r. przez Organizację Narodów Zjednoczonych z inicjatywy Polski. Nasz kraj zaproponował pierwszy projekt tego dokumentu.
• Konwencja o prawach dziecka to dokument, który został ratyfikowany do dziś przez 196 krajów na świecie. Jest to najszerzej ratyfikowany na świecie dokument z zakresu praw człowieka.
• Konwencja reguluje kwestie prawne wszystkich obywateli poniżej 18. roku życia.
• Dokument składa się z 54 artykułów, które zawierają w sobie wszystkie prawa przysługujące dzieciom, wraz z opisanymi mechanizmami ich implementacji i monitoringu.
• Konwencja składa się z 4 części:
  Preambuły, opisującej kontekst historyczny i prawny dokumentu,
  części I, prezentującej rzeczywiste prawa dotyczące ochrony i partycypacji,
  części II, dającej wykładnię o mechanizmach monitoringu jej implementacji,
  części III, opisującej proces podpisania i ratyfikacji Konwencji.
• Konwencja o prawach dziecka to szczególna umowa międzynarodowa, która charakteryzuje się dużą uniwersalnością i zawiera szereg praw i wolności przysługujących niedojrzałym jeszcze obywatelom. Właśnie ten fakt – niedojrzałości fizycznej i emocjonalnej – jest jednym z najważniejszych, dla których w ogóle taki dokument powstał. Dziecko jako istota, która dopiero się uczy, rozwija i nabiera doświadczenia, potrzebuje szczególnej ochrony, którą powinni zapewnić dorośli. Konwencja zawiera szereg takich gwarancji, które obejmują wszystkie prawa cywilne, polityczne, ekonomiczne, socjalne i kulturalne, jakie przysługują dzieciom.
• Dokument reguluje relację pomiędzy państwem a dzieckiem, nie ingerując w życie rodziny. Zapisy Konwencji nie podważają autorytetu opiekunów dzieci i ich swobody do wychowywania według własnego uznania, chronią tylko najmłodszych przed niebezpiecznymi sytuacjami i dają im gwarancję, że właściwe organy państwa udzielą im pomocy w potrzebie.
• Prawa dziecka a obowiązki:
  Prawa dziecka i obowiązki to dwie odrębne rzeczy.
  To, że dziecko ma prawa określone w Konwencji o prawach dziecka, nie zależy od tego, czy wykonuje swoje obowiązki czy nie (choć powinno to robić).
  Nie można zatem pozbawić dziecka możliwości korzystania ze swoich praw, nawet jeśli nie wywiązuje się z podjętych bądź narzuconych zadań.
  Egzekwowanie wypełniania obowiązków stanowi odrębną kwestię. Należy także pamiętać, że prawa dziecka nie powinny naruszać lub ograniczać praw innych.
• Implementacja Konwencji o prawach dziecka przez państwa nie tylko zmieniła system funkcjonowania struktur państwowych w tych krajach i dostosowanie ich do potrzeb dzieci, ale dała asumpt do powstawania i aktywnego działania wielu krajowych i międzynarodowych organizacji społecznych, których celem była ochrona dzieci i walka o ich prawa. Od początku Konwencja stała się jednym z najważniejszych dokumentów dla UNICEF-u, który we wszystkich swoich działaniach kieruje się jej zapisami.

Osiągnięcia ostatnich 30 lat

• O połowę zmniejszył się odsetek niedożywionych dzieci.
• Liczba zachorowań na polio zmniejszyła się o 99%.
• O ponad połowę zmniejszyła się umieralność dzieci poniżej 5. roku życia.
• Ponad 2,5 mld ludzi otrzymało dostęp do czystej wody.
• Przypadki zahamowania wzrostu wśród dzieci poniżej 5. roku życia zmniejszyły się o 41%.
• Tyle samo dziewcząt, ilu chłopców chodzi do szkoły podstawowej w 2/3 krajów rozwijających się.

Co jeszcze trzeba zrobić

• Ponad 262 mln chłopców i dziewcząt nie chodzi do szkoły.
• Dzieci z najuboższych rodzin są dwa razy bardziej narażone na śmierć przed ukończeniem 5. roku życia niż ich rówieśnicy z rodzin lepiej sytuowanych.
• 16 tys. dzieci umiera każdego dnia na skutek chorób, którym potrafimy zapobiegać.
• 20 mln dzieci nie otrzymało wszystkich niezbędnych szczepień.
• 2,1 mld ludzi nie ma dostępu do czystej wody.
• 3 mln dzieci rocznie umiera z powodu niedożywienia.
• Co dwie minuty dziecko umiera na skutek choroby spowodowanej ukąszeniem komara.
• 50 mln dzieci na świecie musiało opuścić swoje domy ze względu na wojnę, ubóstwo czy zmiany klimatu.

Działania UNICEF

• Dostarcza dzieciom niemal połowę wszystkich szczepionek na świecie.
• Każdego roku reaguje na ponad 300 kryzysów humanitarnych.
• Co roku leczy ok. 3 mln niedożywionych dzieci.
• Oobejmuje edukacją najbardziej potrzebujące dzieci. W ubiegłym roku było to niemal 7 mln dzieci.