Nagroda Jana Nowaka-Jeziorańskiego dla bp. Borysa Gudziaka

- Ksiądz bp Borys Gudziak otrzymuje nagrodę za wielki wkład w tworzenie niepodległej, suwerennej i europejskiej Ukrainy jako wspólnoty ludzi wolnych – zapisano w uzasadnieniu.

Patron nagrody – Jan Nowak-Jeziorański w czasie II wojny był jednym z trzech kurierów polskiego Państwa Podziemnego, kilka razy przedostał się z okupowanego kraju na Zachód. Po wojnie kierował Radiem Wolna Europa, angażował się w Kongresie Polonii Amerykańskiej. Był orędownikiem przystąpienia Polski do NATO. Mówił, że jego jedyną miłością jest Polska. Zmarł w 2005 r., jego archiwum trafiło do Ossolineum we Wrocławiu. M.in. dlatego Nagroda im. Nowaka-Jeziorańskiego jest co roku wręczana podczas uroczystości na dziedzińcu Ossolineum.

Odbierajac wyróżnienie duchowny nie krył wzruszenia, wyznał, że nagrodę przyjmuje z wdzięcznością i pokorą. Odniósł się do postaci wcześniejszych laureatów Nagrody im. Nowaka-Jeziorańskiego. – To wielkie, historyczne postaci. Wśród nich jestem trochę za mały. Muszę teraz do nich dorównać – stwierdził z uśmiechem, i dodał, że odbiera nagrodę także jako uhonorowanie uniwersytetu katolickiego we Lwowie.

Biskup Borys Gudziak przypomniał, że na Ukrainie trwa wojna, która pochłania nowe ofiary. Mówił o konieczności pojednania między narodami. – To jest warunek powstania społeczeństwa obywatelskiego. Pojednanie podąża z Zachodu na Wschód – zauważył i przywołał dzisiejsze relacje Francuzów z Niemcami, Niemców z Polakami.

Biskup Borys Gudziak: - Dzisiaj Polska jest rzecznikiem Ukrainy w Europie. To było trudne do wyobrażenia do niedawna, nawet w mojej młodości. Dzisiaj trudno sobie wyobrazić by młode pokolenie wróciło do dawnych schematów nienawiści. Wierzę, że kiedyś dojdzie do pojednania między Ukrainą a Rosją.

Ks. bp Borys Gudziak urodził się 24 listopada 1960 roku w Syracuse w stanie Nowy Jork w USA. Wstąpił do Kolegium św. Zoi w Rzymie, gdzie studiował na Papieskim Uniwersytecie Urbaniańskim, który ukończył w 1983 roku. W 1992 roku zamieszkał na stałe we Lwowie. Tu założył Instytut Historii Kościoła, którego był przewodniczącym do 2002 roku. Kard. Myrosław Iwan Lubacziwski mianował go przewodniczącym Komisji ds. Odnowienia Lwowskiej Akademii Teologicznej. W latach 1994–95 studiował w Papieskim Instytucie Wschodnim w Rzymie. Od roku 1995 był wicerektorem Akademii Teologicznej, a następnie rektorem Ukraińskiego Uniwersytetu Katolickiego we Lwowie. Święcenia kapłańskie przyjął 26 listopada 1998 roku w cerkwii św. Jura we Lwowie i został inkardynowany do archieparchii lwowskiej.

Nagrodę dotychczas otrzymali:

• 2004 – Tadeusz Mazowiecki – pierwszy premier III RP (1989–1991)
• 2005 – George H. W. Bush – 41. prezydent Stanów Zjednoczonych (1989-1993)
• 2006 – Stanisław Szuszkiewicz – pierwszy przewodniczący Rady Najwyższej Białorusi
• 2007 – Jean-Marie Lustiger – kardynał, metropolita Paryża w latach 1981–2005
• 2008 – Siergiej Kowaliow – działacz na rzecz obrony praw człowieka
• 2009 – Václav Havel – ostatni prezydent Czechosłowacji (1989–1992) oraz pierwszy prezydent Czech (1993–2003)
• 2010 – Leszek Balcerowicz – twórca polskiej reformy gospodarczej w latach 1989–1990, wiceprezes Rady Ministrów i minister finansów w latach 1989–1991 i 1997–2000, prezes Narodowego Banku Polskiego w latach 2001–2007
• 2011 – Jerzy Koźmiński– prezes Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności
• 2012 – Valdas Adamkus – prezydent Litwy w latach 1998-2003 i 2004-2009
• 2013 – Instytut Literacki „Kultura”  – powołany w 1946 roku w Paryżu przez Jerzego Giedroycia
• 2014 – Zbigniew Brzeziński- w latach 1977-1981 doradca prezydenta Cartera ds. bezpieczeństwa narodowego USA
• 2015 – Tomas Venclova – litewski poeta, eseista i prozaik, profesor Uniwersytetu w Yale (USA)

 fot. UM Wrocław