Słowo „pandemia”, odmieniane przez różne przypadki, już nie było jednym z tematów podejmowanych przez artystów i melomanów 58. Międzynarodowego Festiwalu Wratislavia Cantans im. Andrzeja Markowskiego, nawet w kontekście zmiany programu. Wróciliśmy do normalności, ale Giovanni Antonini – wytyczając ścieżkę programową imprezy z mottem „Matka natura” – zwrócił uwagę na niezwykle istotny wątek, o którym często zapominamy.
O naszym związku z naturą, który, czy tego chcemy czy nie, czy uważamy za istotny czy nie, determinuje nasze życie, jak zmieniające się pory roku, pory dnia, zjawiska atmosferyczne, czy wpływ fauny i flory. Mieli tego świadomość kompozytorzy, matka natura okazywała się nierzadko najlepszą inspiracją.
Christoph Eschenbach – Breslauer we Wrocławiu
Jak dla Ludwiga van Beethovena w VI Symfonii „Pastoralnej”, którą poprowadził w NFM-ie Maestro Christoph Eschenbach. Breslauer, urodzony w 1940 roku, z Wrocławiem związał się na nowo. Kilka lat temu poprowadził tu koncert z Lang Langiem. Teraz w Narodowym Forum Muzyki nie tylko przyjął klucze do bram miasta z rąk prezydenta Jacka Sutryka, ale też ogłosił zainicjowany przez siebie i krąg znanych muzyków program mentoringowy dla młodych utalentowanych artystów.
Pierwszy beneficjent stypendium, gruziński dyrygent Mirian Khukhunaishvili przygotował z NFM Filharmonią Wrocławską m.in. Kosmogonię Krzysztofa Pendereckiego w I części koncertu. W części II Maestro Eschenbach dyrygował Beethovenowską „szóstką” w tak dynamicznym i pełnym radości wydaniu, że mógłby zawstydzić niejednego młodego muzyka. Owacja była zasłużona, NFM Filharmonia Wrocławska przygotowana perfekcyjnie, a Christoph Eschenbach jest zainteresowany ponownym wspólnym koncertem.
Zachwycające „Pory roku” Haydna pod Antoninim
Zupełnym zachwytem było wykonanie Pór roku Josepha Haydna pod dyrekcją Giovanniego Antoniniego (grała jego formacja Il Giardino Armonico, wystąpili świetni soliści Anett Fritsch, Maximilian Schmitt, Florian Boesch i Chór NFM). Kilka lat temu słuchaliśmy w tym samym wnętrzu wersji z angielskim tekstem tego samego utworu pod batutą Paula McCreesha i w konfrontacji dwóch interpretacji bezapelacyjnie „wygrywa” wersja Antoniniego – muzycznie wycyzelowana, ale też brzmiąca bardzo naturalnie, dowcipna, wokalnie wspaniała.
I tu, obok solistów, wielkie brawa dla Lionela Sowa, francuskiego szefa Chóru NFM, którego praca daje wprost sensacyjne rezultaty (przygotował także chór do finałowego koncertu festiwalu Wratislavia Cantans z dwoma kantatami Bacha).
Chór Dziewczęcy NFM – pełny zachwyt
Skoro o chórach NFM-u mowa to objawieniem okazał się Chór Dziewczęcy NFM-u, do którego rekrutację przeprowadzano zaledwie w ubiegłym roku. Teraz dziewczyny śpiewały już utwory Antonia Vivaldiego podczas koncertu w Kolegiacie św. Krzyża i Bartłomieja pod batutą Enrica Onofriego z European Union Baroque Orchestra i solistkami (Carlotta Colombo, Jone Martinez, Margherita Maria Sala). I to jak śpiewały!
Ich wejście w Magnificat g-moll przyprawiło wszystkich nas, melomanów, o gęsią skórkę. Brawa dla chórmistrzyni Małgorzaty Podzielny, bo jej praca z Chórem Dziewczęcym (ale też od lat z Chłopięcym) przynosi niezwykłe rezultaty.
Estończycy o naturze – obezwładniający wieczór
Na chóralną ucztę najwyższej próby można było wybrać się do NFM-u, bo każda wizyta Estonian Philharmonic Chamber Choir i jej charyzmatycznego dyrygenta Tõnu Kaljuste to prezent, jaki można zrobić samemu sobie, bez ryzyka, że któryś z elementów nie będzie perfekcyjny. Zespół, który swoją renomę światową ukształtował m.in. nagrywając dzieła Arvo Pärta dla prestiżowej niemieckiej wytwórni ECM Manfreda Eichera, tym razem przygotował dzieła estońskich twórców – Cyrillusa Kreeka i Veljo Tormisa, w obydwu przypadkach zafascynowanych kulturą ludową, naturą, obrzędowością.
Słuchanie EPCC to zjawisko samo w sobie, zwłaszcza że wokaliści genialnie wchodzą w najdrobniejsze niuanse, a cykl „Pieśni huśtawki” Tormisa, z oddaną tu fascynacją huśtającymi się i samą czynnością unoszenia się w powietrzu, to majstersztyk.
Organista improwizator o porach roku
Organista Wayne Marshall, który zagrał pełny recital na instrumencie w Narodowym Forum Muzyki to interesujący muzyk i ciekawy improwizator, choć bardziej od klasyki zdaje się odczuwać muzykę współczesną – fragmenty z Mszy Zesłania Ducha Świętego Oliviera Messiaena zabrzmiały fantastycznie, nabrało się ochoty, by posłuchać pozostałych części. Ciekawa była też improwizacja samego Marshalla na temat pór roku, choć, jak podkreślił artysta, nie tych, które kojarzymy z cyklem Antonia Vivaldiego. Trochę rozczarował natomiast finał V Symfonii organowej Charlesa-Marie Widora, zagrany w zdecydowanie zbyt zawrotnym tempie, które zamazało wiele niezwykle subtelnych detali.
Kantaty Bachowskie na finał
W finałowy wieczór festiwalu Andrzej Kosendiak poprowadził (z Wrocławską Orkiestrą Barokową, Chórem NFM-u i solistami, zwłaszcza rewelacyjną sopranistką Chen Reiss i doskonale znanym melomanom kontratenorem Andreasem Schollem) wykonanie dwóch świeckich kantat Jana Sebastiana Bacha (BWV 205 i 206).
Program okraszony został ciekawymi miniaturami wyjętymi z dzieł Jeana-Féry Rebela, francuskiego kompozytora z przełomu XVII i XVIII, a symbolizującymi żywioły. Koncert zarejestrowała telewizja Mezzo, a dla melomanów był interesującą propozycją repertuarową, mocno też kojarzoną z matką naturą (druga z kantat Bacha oznaczona w katalogu BWV numerem 206 to pochwalny utwór dla Augusta III, a bohaterami są tu cztery rzeki płynące w jego ówczesnym imperium – w tym m.in. Wisła).
Eko niespodzianki dla artystów
W tym roku patronująca 58. edycji Festiwalu Wratislavia Cantans im. Andrzeja Markowskiego matka natura zainspirowała też tradycyjnie wręczane artystom kwiaty. Zamiast ciętych róż muzycy otrzymali miniaturowe drzewka. Nie zabrali ich jednak ze sobą, rośliny zostaną we Wrocławiu na długo, bo już wkrótce będą posadzone w Lesie Osobowickim. Ku chwale przyrody i muzyki pewnie też.
