wroclaw.pl strona główna Kulturalny Wrocław – najświeższe wiadomości o kulturze Kultura - strona główna

Infolinia 71 777 7777

21°C Pogoda we Wrocławiu

Jakość powietrza: umiarkowana

Dane z godz. 18:20

wroclaw.pl strona główna

Reklama

  1. wroclaw.pl
  2. Kultura
  3. Aktualności
  4. Jednak nie Murakami ani Rushdie. Francuzka Annie Ernaux z Literacką Nagrodą Nobla

Choć na tegorocznej giełdzie typowano Harukiego Murakamiego i Salmana Rushdie, sekretarz Akademii Szwedzkiej wyczytał w czwartek 6 października nazwisko francuskiej pisarki Annie Ernaux jako laureatki Literackiej Nagrody Nobla. Autorkę ponad 20 książek uhonorowano za „odwagę i kliniczną dokładność, z jaką odkrywa korzenie, dziwactwa i zbiorowe ograniczenia osobistej pamięci”. W Polsce wydano jej dwie książki, m.in. nakładem Czarnego.

Reklama

Literacka Nagroda Nobla dla Annie Ernaux

Annie Ernaux urodziła się w 1940 roku w normandzkim Lillebone, zadebiutowała w 1974 roku autobiograficzną powieścią „Les Armoires vides”, w której opisała m.in. przejście ze środowiska robotniczego, z którego się wywodziła do świata kultury (ukończyła Université de Rouen, a następnie przez lata pracowała jako nauczycielka).

Szalenie istotne dla całej jej twórczości pozostał przez lata wątek przeciągania liny między dwoma społecznymi środowiskami, a w konsekwencji tego mieszanina wstydu, pogardy i miłości do rodziny. Bohaterami jej prozy byli często matka i ojciec, którzy prowadzili sklep spożywczy. 

Mats Malm, sekretarz Akademii Szwedzkiej przekazał, że Literacką Nagrodę Nobla przyznano pisarce za „odwagę i kliniczną dokładność, z jaką odkrywa korzenie, dziwactwa i zbiorowe ograniczenia osobistej pamięci”, zaś członkowie Akademii – Anders Olsson i Ellen Mattson podkreślali, że wybór tej właśnie pisarki podyktowany był przede wszystkim koncentrowaniu się na literaturze i wartościach literackich. – To jest literatura dla każdego – podkreślał Olsson. 

Annie Ernaux odbierze Nagrodę Nobla z rąk króla Szwecji Karola XVI Gustawa 10 grudnia. 

Noblistka Annie Ernaux – jakie jej książki przeczytamy w tłumaczeniu

W Polsce ukazały się jej dwie książki. Jeszcze w latach 80. Państwowy Instytut Wydawniczy opublikował „Miejsce” (La Place) w przekładzie Iwony Badowskiej, zaś sensacją wiosny tego roku było pierwsze polskie wydanie (nakładem Wydawnictwa Czarne) książki „Lata” w tłumaczeniu Magdaleny Budzińskiej i Krzysztofa Jarosza. 

„Opublikowanie na początek książki „Lata” może czytelnika nieco zmylić, nie przypominają bowiem jej innych mikropowieści. Nie dają (w pełni) wglądu w jej styl, jej ècriture plate – płaskiego pisania. Co więcej, Ernaux skonstruowała je – zaskakująco – w bezosobowym trybie, rezygnując ze stałej jej „powieści”, z „ja”, przy którym warto się zatrzymać” – tak Paweł Jasnowski pisał o książce w miesięczniku „Znak”.

Pisanie płaskie to, jak tłumaczy autor tekstu, takie, jakie nie wytwarza dystynkcji, nie zdradza klasy, z której się pochodzi i nie służy dominacji. Ucieka przed wszelkimi formami kodowania sensu, deterytorializując język francuskiej elity i władzy. 

Książka ?Lata? ukazała się w 2022 roku nakładem Wydawnictwa Czarne fot. mat
Książka ?Lata? ukazała się w 2022 roku nakładem Wydawnictwa Czarne

Jasnowski podkreśla, że proza Annie Ernaux pozostaje punktem odniesienia dla dzisiejszych pisarzy francuskich (m.in. Édouarda Louisa) i intelektualistów (m.in. filozofa Didiera Eribona).  

Już wkrótce nakładem Wydawnictwa Czarne ukaże się zbiór „Bliscy”, który zawierać będzie trzy mikropowieści Ernaux – wspomniane już „La Place”, a także „Une Femme” i „L’Autre Fille”. 

Bądź na bieżąco z Wrocławiem!

Kliknij „obserwuj”, aby wiedzieć, co dzieje się we Wrocławiu. Najciekawsze wiadomości z www.wroclaw.pl znajdziesz w Google News!

Reklama