We Wrocławiu uczy się i pracuje wielu mieszkańców gmin ościennych. Jakie działania podejmuje Urząd Miejski, żeby zapewnić pasażerom komfortowy dojazd do szkoły czy zakładu pracy?
– Współpraca aglomeracyjna to jeden z głównych obszarów naszej działalności i nieodłączny element sieci transportu publicznego. Przejazdy podmiejskie na liniach 9xx, które organizujemy na podstawie porozumień międzygminnych, to tak naprawdę transport miejski – również ze względu na oferowane standardy. Autobusy są nowoczesne, klimatyzowane i niskopodłogowe, a do tego żółto-czerwone, dzięki czemu pasażerowie wiedzą, że to nasz wspólny transport.
Jak ta współpraca układała się przez wcześniejsze lata?
– Różnie. Były takie gminy, które w ogóle nie organizowały transportu publicznego. Zdarzały się też takie, które zabiegały o współpracę z nami, ale trudno było znaleźć formułę prawną. Dobrym przykładem jest Gmina Kąty Wrocławskie, która nie organizowała transportu publicznego, ale jej władze doszły do przekonania, że należy to zrobić wspólnie z Wrocławiem. Zrodził się pomysł dużego przetargu, w którym wzięło udział pięć gmin. Ostatecznie razem zorganizowaliśmy dziesięć nowych linii aglomeracyjnych, które uruchomiliśmy w sierpniu 2021 roku. To było zwieńczenie prawie dwuletniej współpracy z tymi gminami.
Ile takich linii dla gmin łącznie organizuje Urząd Miejski Wrocławia?
– W tej chwili jest ich 27. Planujemy, że w tym roku wydamy na ten cel około 40 milionów złotych, w zeszłym roku kwota ta wyniosła przeszło 25 milionów. Oczywiście, część z tych pieniędzy wpłacają nam gminy w ramach dotacji. Widać, że chcą z nami współpracować, zgłaszają się do nas z prośbą o organizację transportu. Dostrzegły, jak istotna jest komunikacja publiczna odpowiedniej jakości. Mieszkańcy, którzy przenoszą się do miejscowości pod Wrocławiem, oczekują tego samego standardu usług, jaki oferuje miasto.
Jest szansa, że zacieśnianie współpracy pomiędzy Urzędem Miejskim a gminami pozwoli ujednolicić system biletów tak, aby z komunikacji aglomeracyjnej korzystać wyłącznie z Urbancard?
– Już jakiś czas temu przystąpiliśmy do prac nad tym projektem. Przygotowaliśmy wstępną koncepcję, która pozwoliła nam rozpoznać nasze możliwości wprowadzenia wspólnego biletu od strony formalno-prawnej. Musimy pamiętać, że każda gmina inaczej organizuje transport – niektóre samodzielnie, w innych robimy to wyłącznie my. Mamy też przykłady rozwiązań hybrydowych. Sprawdziliśmy więc, jak wygląda nasza umowa z operatorem systemu biletowego, jakie systemy obowiązują w poszczególnych gminach i do kogo trafiają wpływy z biletów. Czasem bowiem otrzymuje je operator, czasem natomiast organizator transportu.
Kiedy zatem mieszkańcy skorzystają z komunikacji aglomeracyjnej posiadając wyłącznie Urbancard?
– Do końca roku chcielibyśmy ustalić z gminami ostateczny zakres projektu. Następnie będziemy mogli zmodyfikować system Urbancard w taki sposób, aby można było z jedną kartą podróżować w poszczególnych gminach. Mniej więcej w połowie przyszłego roku moglibyśmy rozpocząć pilotaż w pierwszej gminie lub w pierwszym pakiecie linii. W początkowym etapie wspólny bilet obejmie gminy, które już dziś organizują przewozy wspólnie z nami. Po pierwsze z przyczyn formalno-prawnych, po drugie z powodów technicznych.
Czyli w pojazdach o numerach 9xx. Dlaczego?
– Wynika to między innymi z naszych umów z operatorami. Przede wszystkim jednak, część pojazdów kursujących obecnie na liniach aglomeracyjnych jest przystosowana do montażu kasowników OPS, które mamy w autobusach i tramwajach MPK. Musimy brać pod uwagę, że to najpopularniejsza forma zakupu biletów – przeszło 70 procent z nich sprzedajemy w ten sposób. Oczywiście, docelowo chcemy, aby wspólny bilet obowiązywał również na liniach 8xx. Założenie jest takie, że jego dystrybucja ma być dostępna wszystkimi kanałami. W biletomatach, w kasownikach, w Biurach Obsługi Klienta, na stronie internetowej czy poprzez aplikację mobilną.
A czy możliwe byłoby podróżowanie bez biletu? Podobnie jak np. w Tallinie, gdzie komunikacja miejska jest całkowicie bezpłatna.
– Bezpłatna komunikacja miejska jest najczęściej wprowadzana w stosunkowo niewielkich miejscowościach. Tam, gdzie koszty i wpływy z biletów są na tyle małe, że można z tych drugich zrezygnować. Co istotne, cały czas mamy do czynienia z dyskusją, czy bezpłatna komunikacja rzeczywiście przyniesie oczekiwane skutki w postaci choćby mniejszych korków w mieście. Ciekawym przykładem jest Wiedeń, który wprowadził bilet roczny za 365 euro, co było bardzo korzystną ofertą.
Okazało się jednak, że efekty tego rozwiązania były krótkofalowo pozytywne. Wzrost sprzedaży tego biletu był duży, ale koniec końców nie osiągnięto zakładanego celu. Ci, którzy korzystali z komunikacji wcześniej, i tak go kupili. Ale nie spowodowało to, że z transportu publicznego zaczęło korzystać więcej pasażerów. Natomiast we Wrocławiu już dziś liczna grupa pasażerów może korzystać bezpłatnie z komunikacji miejskiej – w szczególności są to uczniowie i seniorzy.
