wroclaw.pl strona główna
  1. wroclaw.pl
  2. Dla mieszkańca
  3. Tak Wrocław zmieniał się po wojnie. Zdjęcia przed i po.

Po II wojnie światowej i obronie Festung Breslau większa część substancji budowlanej Wrocławia legła w gruzach, zwłaszcza południowych i zachodnich dzielnic miasta. Niektóre kamienice i kościoły udało się odbudować, ale wiele miejsc całkowicie zmieniło swój charakter. Zobaczcie, jak miasto odbudowywało się z wojennych zniszczeń.

Reklama

Ratusz od wschodu

Wrocławski ratusz to unikatowy w skali europejskiej zabytek świeckiej architektury gotyckiej. Jego najstarsza część powstała ok. 1299 roku! Jest jednym z najlepiej zachowanych historycznych ratuszy w Polsce. A jego charakterystyczny kształt i piękny zegar kojarzą chyba wszyscy. Słynny jest także stojący przed nim pręgierz, który podczas II wojny światowej uległ zniszczeniu. Jego pozostałości umieszczono w Muzeum Architektury, zrekonstruowano go dopiero w latach 80.

Południowa strona Rynku

Pomnik Fryderyka Wilhelma III stanął na wrocławskim Rynku w 1861 roku – miał upamiętniać odezwę tego króla wydaną we Wrocławiu w roku 1813. Po zakończeniu II wojny światowej pomnik został usunięty (nie ucierpiał w czasie walk, został po prostu przetopiony), a 15 lipca 1956 roku na tym miejscu stanął tak lubiany przez mieszkańców pomnik Aleksandra Fredry, sprowadzony ze Lwowa.

Kościół św. Elżbiety

Kościół św. Elżbiety był najważniejszą świątynią parafialną Wrocławia, tzw. farą. Jego budowę rozpoczęto już w XIII wieku (dzisiejsza świątynia powstawała w latach 1309–1482). W roku 1761 w kościele wzniesiono słynne organy Englera, które spłonęły w 1976 roku. Dziś trwa ich odbudowa. Na kościelnej wieży o wysokości 91,46 m znajduje się punkt widokowy, aby się na niego dostać, trzeba pokonać ponad 300 stopni.

Oratorium Marianum Uniwersytetu Wrocławskiego

Ta barokowa sala to jedno z najpiękniejszych wnętrz w gmachu głównym Uniwersytetu Wrocławskiego. Powstała w 1731 roku według projektu Johannesa Petnera. Ozdabiają ją freski przedstawiające sceny z życia Maryi. Ich autorem był Jan Krzysztof Handke, który ozdobił także Aulę Leopoldyńską. Oratorium Marianum pełniło przede wszystkim rolę sali koncertowej. Występowali tu m.in. Brahms, Liszt, Paganini i Wieniawski. Podczas bombardowania miasta w 1945 roku sala została zniszczona, po II wojnie podzielono ją ściankami i zamieniono na magazyn broni. W latach 90. salę częściowo zrekonstruowano, ale dopiero 2014 roku odsłonięto odtworzone barokowe freski.

Kaplica Hochberga przy kościele pw. św. Wincentego i św. Jakuba

Kościół z klasztorem (który pełni teraz funkcję wydziału filologicznego Uniwersytetu Wrocławskiego) ufundował w 1234 r. Henryk II Pobożny (w 1241 roku został tam pochowany). W wiekach XIV i XV kościół został przebudowany, a w wieku XVII otrzymał barokowe wyposażenie. W latach 1723–1728 do południowej nawy kościoła dobudowano kaplicę – zleceniodawcą był hrabia Ferdinand Hochberg, opat klasztoru norbertanów, który postanowił przygotować w niej miejsce swojego pochówku. Pod kopułą namalowano freski ze scenami z życia Matki Boskiej, we wnętrzu umieszczono wspaniałe rzeźby i kamienne ozdoby oraz kratę uznaną za arcydzieło sztuki kowalskiej. Kościół uległ jednak znacznym zniszczeniom podczas bombardowań w 1945 roku. Szczególnie ucierpiało wnętrze kaplicy. Odbudowa kościoła trwała ponad 40 lat. W latach 2000–2013 zrekonstruowano wnętrze kaplicy za prawie 10 mln zł.

Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego

Ogród Botaniczny założono we Wrocławiu już w 1811 roku! Zajmował powierzchnię 5 ha (do 1933 powiększono go o kolejny hektar). Niestety w czasie obrony Festung Breslau 50% drzewostanu uległo zniszczeniu – Niemcy ustawili na tym terenie schrony z amunicją oraz stanowiska artylerii przeciwlotniczej, a także przyjmowali zrzuty zaopatrzenia. Przez pierwsze trzy lata po wojnie porządkowaniem tego terenu kierował prof. Stanisław Kulczyński – botanik, pierwszy rektor połączonych wówczas uczelni, Uniwersytetu i Politechniki. W roku 1950 ogród udostępniono publiczności. W latach 60. do ogrodu przyłączono kolejny hektar terenu – dziś ma on ponad 7 ha powierzchni, ponad 3 tys. m2 zajmują szklarnie, a kolekcje liczą ponad 11 500 gatunków i odmian roślin. Od 1994 roku, wraz z historycznym centrum Wrocławia, uznany jest za pomnik historii.

Ulica Szewska

Wąska ulica Szewska powstała już w XIII wieku i stanowiła granicę zwartej zabudowy pierwszej lokacji miasta. Stał tam już wtedy także kościół pw. św. Andrzeja (później św. Marii Magdaleny). Pierwszy kościół w tym miejscu powstał już pod koniec XI wieku. Ulegał wielu zniszczeniom i był wielokrotnie odbudowywany. W ostatnich dniach wojny stracił w pożarze hełmy wież i dach nawy, a tuż po jej zakończeniu wybuch (przypuszczalnie miny) rozerwał wieżę południową – jej połowa runęła, niszcząc tzw. mostek czarownic, a także legendarny „dzwon grzesznika”. Mostek odbudowano na przełomie XX i XXI wieku.

Plac Nowy Targ

Plac Nowy Targ, to obok placu Solnego i rynku, trzeci historyczny plac Starego Miasta we Wrocławiu. Znajdowały się tu kiedyś budynek kramów kupieckich, wyburzony na początku XX wieku, oraz zniszczona w 1945 roku fontanna Neptuna. W czasie II wojny światowej pod powierzchnią placu zbudowano obszerny schron, w którym znajdowały się sklepy. W ostatnich tygodniach wojny większość zabudowy uległa całkowitemu zniszczeniu, zachowały się jedynie obecny budynek Urzędu Miejskiego Wrocławia i kamienica na rogu ul. Jodłowej. W 2013 roku w miejsce podziemnego schronu powstał parking.

Katedra św. Jana Chrzciciela od południa

Katedra św. Jana Chrzciciela uznawana jest za pierwszą w pełni gotycką świątynię na ziemiach polskich. Jej dzisiejszy kształt jest jednak wynikiem barokowych uzupełnień oraz współczesnych restauracji, w czasie II wojny światowej została bowiem niemal doszczętnie zniszczona. Największą ozdobą wnętrza jest srebrny ołtarz biskupa Andreasa Jerina z 1591 roku. Gdy okazało się, że w katedralnym skarbcu wciąż znajduje się sporo jego elementów, postanowiono do odtworzyć i od grudnia ubiegłego roku znów można go podziwiać. Nazywana jest matką kościołów śląskich, na jej wieży znajduje się punkt widokowy, z którego podziwiać można panoramę Wrocławia.

Galeria zdjęć

Ulica Katedralna

Ostrów Tumski to najstarsza część Wrocławia, odkryte tu pozostałości pierwszej osady pochodzą z X wieku. Była to wtedy wyspa – w języku staropolskim ostrów. Drugi człon nazwy pochodzi od słowa tum (niem. dom), czyli średniowiecznej nazwy katedry. Ostrów Tumski to zatem „wyspa z katedrą”. Katedra św. Jana Chrzciciela stanęła w tym miejscu w XIII wieku, wcześniej stały tu trzy mniejsze kościoły. Nazwa centralnej osi Ostrowa nie mogła być zatem inna niż ulica Katedralna. Prowadzi wprost do głównego wejścia do świątyni, a po obu jej stronach znajdują się liczne zabytki. Pomnik św. Jana Nepomucena widoczny na zdjęciu jest największym pomnikiem tego świętego na świecie.

Reklama