Lunula to ozdoba kobieca noszona na szyi, przez specjalistów określana zawieszką półksiężycowatą. Nazwa pochodzi od jej kształtu – luna to łacińska nazwa księżyca. Były noszone przez tysiące lat przez kobiety w różnych kulturach.
Na początku stycznia na polu w okolicy Bielan Wrocławskich znalazł ją Łukasz Kopacz, mieszkaniec Sobótki i przekazał Muzeum Archeologicznemu.
Wrocławska lunula jest niewielka, ma około trzech centymetrów długości. Wykonana jest ze złotej blachy, zdobiona granulacją i filigranem, prawdopodobnie w centralnej części był umieszczony ozdobny kamień, ta znaleziona na Bielanach jest lekko uszkodzona.
- Pochodzi z III lub IV wieku naszej ery – mówi dr Paweł Madera z Muzeum Archeologicznego we Wrocławiu. - Niejasne jest natomiast miejsce jej wytworzenia. Może pochodzić zarówno z warsztatów nadczarnomorskich, czyli z terenów dzisiejszej Ukrainy, jak i z obszaru Skandynawii, gdzie podobne ozdoby produkowane były przez tamtejszych rzemieślników.
W pobliżu znaleziono także połówkę denara cesarza Trajana, panującego w latach 98 - 117 naszej ery.
Dr Paweł Madera: - Gdyby w tym miejscu znaleziono jeden przedmiot moglibyśmy podejrzewać, że został on zgubiony. Ale dwa cenne znaleziska na niewielkim obszarze wskazują, że mamy raczej do czynienia z częścią wyposażenia bogatego grobu, należącego, najprawdopodobniej, do kobiety z rodziny arystokratycznej. Może to być też element skarbu, jak nazywamy w archeologii zespół celowo ukrytych cennych przedmiotów.
Złote lunule z okresu rzymskiego należą do znalezisk bardzo rzadkich na ziemiach polskich. Podobne ozdoby odkryto w jednym z trzech książęcych grobów, na które natrafiano przypadkiem pod koniec XIX wieku na Zakrzowie, obecnie to wrocławskiego osiedla. Osiem bogato zdobionych lunul trafiło do muzeów berlińskich, we Wrocławiu pozostały ich kopie, z których do dzisiaj zachowało się tylko pięć. Można je obejrzeć w Muzeum Archeologicznym.
Lada moment specjaliści rozpoczną badania w miejscu, gdzie znaleziono lunulę
- Osoby, które znajdą tego typu przedmioty powinny zgłosić się z nimi do wojewódzkiego urzędu ochrony zabytków lub do muzeum. Nie wystarczy podrzucić je pod drzwi muzeum, choć tak się niestety czasem dzieje. Dla historyków niezmiernie ważne są także informację dotyczące miejsca znalezienia – mówi dr Paweł Madera. – Na podstawie badań, które tam przeprowadzamy możemy odtwarzać dzieje danego obszaru.
Złota lunula i fragment denara Trajana znalezione w okolicy Bielanach Wrocławskich są do zobaczenia od środy 29 stycznia w Muzeum Archeologicznym przy ul. Cieszyńskiego 9.
wto
