„Strażnik” to piękne i rozłożyste drzewo. Ma mniej więcej 170 lat, około 22 m wysokości, a w obwodzie aż 420 cm.
Dlaczego mieszkańcy starali się by „Strażnik” stał się pomnikiem przyrody?
– Dąb „Strażnik” jest jedynym tak dużym i starym drzewem na terenie Lasu Kuźnickiego i całego osiedla. To nasza duma i znak rozpoznawczy Kuźnik, a także element dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego Wrocławia. Ma także znaczenie historyczne. Znajduje się w miejscu cmentarza z lat 80 XIX wieku, na którym nadal są zachowane przedwojenne groby i fragmenty rozbitych nagrobków. Samo drzewo zostało nawet uwzględnione na planie cmentarza z 1928 roku – tłumaczy Marta Janicka z osiedla Kuźniki.
Chcieliśmy, by nasze ulubione drzewo stało się pomnikiem przyrody, bo jest dla nas symbolem: łączy przeszłość, teraźniejszość i przyszłość. Gdy inne drzewa w lesie przewracały się, nasz Strażnik rósł piękny i rozłożysty, dając schronienie licznym ptakom i innym zwierzętom.Marta Janicka, mieszkanka osiedla Kuźniki we Wrocławiu
Skąd pomysł na imię dla drzewa?
Mieszkańcy zaproponowali dla swojego ulubionego drzewa nazwę „Strażnik", bo jest dla nich stróżem pamięci o dawnych, obecnych i a zapewne i przyszłych mieszkańcach osiedla, , a także swoistym kamieniem granicznym między osiedlami Kuźniki i Żerniki.
Zobaczcie film z 2023 roku. „Strażnik” był wówczas dopiero kandydatem na pomnik przyrody.
Jak wyglądały starania o to, by „Strażnik” stał się pomnikiem przyrody?
Starania o ustanowienie Strażnika pomnikiem przyrody rozpoczęła Marta Janicka wraz z Mateuszem Galasem w 2020 roku.
– Po różnych aktach wandalizmu, jakie miały miejsce w lesie, podjęliśmy szereg starań o ochronę pomnikową dla dębu. Pierwsze wnioski zostały odrzucone, ale nie poddawaliśmy się – wspominają Marta Janicka i Mateusz Galas. – W ramach programu Mikrogranty zorganizowaliśmy wycieczki rowerowe szlakiem pomników przyrody, stworzyliśmy mapę pomników zachodniego Wrocławia, na której znalazł się nasz dąb. Dodatkowo studenci Uniwersytetu Wrocławskiego umieścili go na mapie „Złap pomnik”. Drzewo otrzymało także status proponowanego pomnika przyrody od Fundacji Ekorozwoju oraz zostało finalistą ogólnopolskiego konkursu na Drzewo Roku 2023, zajęło 7 miejsce.
Rada Miejska mówi „tak”
W końcu się udało i w listopadzie 2023 Rada Miejska we Wrocławiu podjęła uchwałę ustanawiającą dąb pomnikiem przyrody o nazwie, którą wnioskowali mieszkańcy: otrzymało imię „Strażnik”.
Stało się tak dlatego, że „Strażnik" spełnił wszystkie kryteria dla proponowanych pomników przyrody, a także ma wyjątkowe cechy.
Teraz procedura jest prostsza
We Wrocławiu wystartowała kampania „Pomnik z historią w korzeniach”, zachęcająca mieszkańców, aby zgłaszali przez przeznaczony do tego formularz drzewa, które warto ich zdaniem objąć ochroną i szczególną opieką specjalistów jako pomniki przyrody. Stąd też hasło kampanii: „Ochrońmy drzewa, z którymi dzielisz wspólną historię".
Wrocław poprzez tę kampanię chce uświadomić mieszkańcom, że wszyscy mogą wziąć udział w ustanawianiu pomników przyrody. Dzięki działaniom promocyjnym i możliwościom formularza zmierza też do zwiększenia liczby pomników przyrody, a jednocześnie rozpropagowania idei ochrony drzew wśród wrocławian.
Lista drzew pomnikowych w naszym mieście nie jest zamknięta i mogą pojawić się na niej kolejne. To zależy także od nas!
