Rok Różewicza
Miniony 2021 rok upłynął pod znakiem rocznicy 100-lecia urodzin Tadeusza Różewicza, którą w mieście zwiastowały nie tylko wiersze poety nadrukowane na chodnikach w centrum (z okazji Festiwalu Poezji Silesius), na przystankach komunikacji zbiorowej, ale też dziesiątki spotkań poświęconych twórczości poety, prozaika, dramaturga i reżysera.
Ukazał się (nakładem Dowodów na Istnienie) I tom biografii „Różewicz. Rekonstrukcja”, wrocławskie Wydawnictwo Warstwy opublikowało zarówno tom korespondencji Tadeusza Różewicza z Czesławem Miłoszem pod wspólnym tytułem „Braterstwo poezji”, album fotografii Adama Hawałeja „Kartoteka rozrzucona” (z towarzyszącą mu wystawą), jak i przewodnik Różewiczowski po Wrocławiu (pióra prof. Wojciecha Browarnego).
Wiersz Tadeusza Różewicza nadrukowany na chodniku na placu Solnym/fot. Tomasz Hołod
Ossolineum wydało z kolei „Wybór prozy” (pod red. prof. Browarnego), ukazała się płyta „i milczeć i śpiewać. Piosenki z wierszy Tadeusza Różewicza”(Wrocławskiego Domu Literatury) z interpretacjami tekstów poety z utworami m.in. Wojciecha Waglewskiego, Edyty Bartosiewicz, Emose i Ziemian, Kapeli ze Wsi Warszawa, Monad. W teatrach wrocławskim odbyły się premiery dramatów Różewicza (m.in. „Stara kobieta wysiaduje” w Teatrze Polskim, „Kartoteka” we Wrocławskim Teatrze Plenerowym), w Muzeum Pana Tadeusza otwarto wystawę stałą poświęconą literatowi.
Czytajcie także: Rok Różewicza.
Fundacja Olgi Tokarczuk już w willi Karpowiczów
– To cudowny gest, a dom stanie się miejscem specjalnym, związanym z kulturą, budowaniem wspólnoty i mądrym spędzaniem czasu – tak Olga Tokarczuk dziękowała za dar od miasta w postaci siedziby dla jej fundacji.
A od 15 grudnia 2021 roku placówka funkcjonuje już w wyremontowanym domu Marii i Tymoteusza Karpowiczów przy ul. Krzyckiej 29. Prace trwały rok, a efekt jest naprawdę imponujący. Na dachu wymieniono więźbę, dachówkę, nowa jest także elewacja budynku, który dostosowano do potrzeb osób z niepełnosprawnościami (w środku zamontowano także windę), wymieniono wszystkie instalacje w budynku, założono klimatyzację. Wykonane zostały nowe podłogi nawiązujące do historycznych. Wyburzono taras, a jego miejsce zajęła oranżeria z zielonym dachem, (posadzono na nim rozchodnik).
Wnętrze willi Karpowiczów, w której mieści się Fundacja Olgi Tokarczuk/fot. Tomasz Hołod
Odrestaurowano wnętrza, w których znalazły się m.in. meble, jakie pozostały po rodzinie Karpowiczów. Na parterze powstały sekretariat, szatnia, sala spotkań i aneks kuchenny, a na pierwszym piętrze gabinet oraz dwa pokoje gościnne. Na drugim piętrze znajdują się pomieszczenia biurowe i antresola z pięknie odnowionymi stropami.
Czytajcie także: Fundacja Olgi Tokarczuk w wyremontowanej willi.
Organy gotowe do inauguracji
Intensywnie pracowano też w 2021 roku przy odbudowie instrumentu wzorowanego na barokowych organach Michaela Englera (spłonęły w pożarze bazyliki św. Elżbiety w czerwcu 1976).
Decyzję o ich przywróceniu świątyni podjęto jeszcze w 2011 roku, przetarg ogłoszono sześć lat później, a od tego momentu sprawy potoczyły się wręcz błyskawicznie, biorąc pod uwagę skalę przedsięwzięcia. Instrument, nad którym pracował zespół ekspertów, ma 16,6 metra wysokości, prawie 11 metrów szerokości (po łuku), jest wyposażony w 54 głosy, najmniejsza piszczałka mierzy 6mm, największa prawie 12 metrów, 300 m kwadratowych snycerki, wszystko zostanie pozłocone 24 karatowym złotem.
Organom towarzyszyć będą 22 pełnoplastyczne figury. Ich brzmienie usłyszymy po raz pierwszy w styczniu 2022 roku.
Przeczytajcie także: Organy Englera zabrzmią w 2022 roku.
Wrocławska Nagroda Artystyczna
Wrocławska Nagroda Artystyczna została w 2021 roku przyznana po raz pierwszy pod tą nazwą, choć powstała z połączenia Wrocławskiej Nagrody Muzycznej (wręczanej od 2000 roku) i Wrocławskiej Nagrody Teatralnej (wręczanej od 2005 roku). Od 2021 roku zmiana dotyczy także dodania nowego wyróżnienia w dziedzinie sztuk wizualnych, które laureatki/laureaci otrzymali po raz pierwszy.
Laur przyznają wrocławscy dziennikarze, krytycy, kuratorzy, a otrzymują ją artyści, którzy w szczególny sposób zasłużyli się w minionym sezonie. Zwycięzcy każdej z dziedzin otrzymują 10 tysięcy złotych i okolicznościową grafikę. W 2021 roku triumfowali Piotr Alexewicz i Giancarlo Guerrero w kategorii muzyka poważna, Marcin Cichy z Igorem Pudło w kategorii muzyka rozrywkowa, Agnieszka Kwietniewska i Jerzy Senator w kategorii teatr oraz Beata Bartecka z Łukaszem Rusznicą w kategorii sztuki wizualne.
Czytajcie także: Wrocławska Nagroda Artystyczna 2021.
Giancarlo Guerrero odbiera Wrocławską Nagrodę Artystyczną w kategorii muzyka poważna/fot. UMW
Angelus i Silesius 2021
Najważniejsze dwie literackie nagrody przyznawane we Wrocławiu w 2021 roku trafiły w ręce Kateryny Babkiny (Literacka Nagroda Europy Środkowej Angelus oraz nagroda im. Natalii Gorbaniewskiej), a Kamila Janiak i Aleksander Trojanowski zostali laureatami Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius. Z kolei Silesiusa za całokształt twórczości odebrał poeta Ryszard Krynicki, a za przekład Bohdan Zadura.
Czytajcie także: Poznaj laureatów nagród literackich Angelus i Silesius
Kateryna Babkina z Literacką Nagrodą Europy Środkowej Angelus, obok jej tłumacz Bohdan Zadura/fot. Rafał Komorowski
30 Kreatywnych Wrocławia 2021 – kultura
Po raz szósty wręczono w 2021 roku statuetki przyznawane w plebiscycie 30 Kreatywnych Wrocławia. W dziedzinie kultura/sztuka/design laureatami zostali artysta szkła Tomasz Urbanowicz, ceramiczka Janina Myronowa, fotograf i kurator Łukasz Rusznica, trębacz Piotr Damasiewicz, tandem NOWY ZŁOTY, zespół Brave Kids, zespół „Teatru na faktach”, zespół Less is Lessie.
Pochodząca z Ukrainy Janina Myronowa napisała w liście, że Wrocław jest jej miastem i jest bardzo szczęśliwa, że dzięki cudownym ludziom, którzy ją otaczają jej marzenia spełniają się właśnie tutaj, a Piotr Damasiewicz podkreślał też w liście: „Bardzo się cieszę, że mogę tworzyć we Wrocławiu. Słuchanie odgłosów tego miasta jest dla mnie ogromną inspiracją”.
Przeczytajcie także: 30 Kreatywnych Wrocławia 2021.
Laureaci plebiscytu 30 Kreatywnych Wrocławia na gali/fot. Tomasz Hołod
Nowa galeria
Otwierając galerię zimą 2021 roku przy Łaciarskiej 4 dyrektor Wydziału Kultury UMW Jerzy Pietraszek podkreślał, że to przestrzeń przeznaczona przede wszystkim dla wrocławskich artystów, ale pewnie nie tylko.
– Będzie tak, jak Akademia Sztuk Pięknych sobie to wyobraża – mówił. Inwestorami galerii są Save The World Real Estates, spółka prowadzącej także Vertigo Jazz Club & Restaurant (laureata naszego plebiscytu 30 Kreatywnych Wrocławia), a swój pomysł przedstawili dyrektorowi Wydziału Kultury, który pomógł w tworzeniu wstępnej koncepcji i zaproponował, aby do projektu włączyć Akademię Sztuk Pięknych we Wrocławiu, mając na względzie współpracę z tą uczelnią, prowadzoną przez miasto od wielu lat. Zainaugurowano w lutym 2021 roku wystawą prof. Zdzisława Nitki.
Czytajcie także: „Sztuka na miejscu”. Nowa przestrzeń wystawiennicza
Piotr Alexewicz na Konkursie Chopinowskim
Od lat nie mieliśmy tak dobrego pianisty i wrocławskiego reprezentanta na tej światowej imprezie. Studentowi Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego udało się zakwalifikować do III etapu i zaprezentować na scenie m.in. znakomite wykonanie kompletu Preludiów op. 28 Fryderyka Chopina. I nawet jeśli Piotr Alexewicz nie znalazł się w finale, jego interpretacje doceniły już kapituły – Wrocławskiej Nagrody Artystycznej (laureat) i Paszportów „Polityki” (nominacja).
Czytajcie także: Piotr Alexewicz w Konkursie Chopinowskim
Odeszli ludzie kultury
To był także rok, w którym odeszło od nas wielu ludzi kultury – będziemy wspominać reżysera Sylwestra Chęcińskiego, aktorów Ferdynanda Matysika, Ryszarda Kotysa, Stanisława Wolskiego, malarzy Konrada i Pawła Jarodzkich, rzeźbiarza Leona Podsiadłego.