Światowy Dzień Organizacji Pozarządowych po raz pierwszy obchodzony był w 2014 roku w Helsinkach. Inicjatywa szybko zyskała na popularności i dziś świętowany jest już w 89 krajach. Dlaczego organizacje pozarządowe są takie ważne? - Bardzo trafnie ujął to na swoich stronach Narodowy Instytut Wolności:
We Wrocławiu znajdziecie na to dwa tysiące przykładów
Z szacunków Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych Sektor 3 wynika, że aktywną działalność prowadzi we Wrocławiu około 2 tysięcy organizacji pozarządowych.
O większości z nich nie przeczytacie na pierwszych stronach gazet. A robią wspaniałe rzeczy. Pomagają dzieciom z rodzin zastępczych (jak Dolnośląska Fundacja na rzecz Pieczy Zastępczej „Przystanek Rodzina”), wspierają seniorki zmagające się z depresją (jak Fundacja Aktywizacji Seniorów SIWY DYM), leczą bezdomne koty (jak Fundacja Fabryka Dobrych Działań). Podobnych NGO-sów jest w naszym mieście mnóstwo.
Łącznie organizacji pozarządowych może być we Wrocławiu nawet około 5 tysięcy
Według stanu na dzień 31 grudnia 2022 r. w bazie danych Generator NGO prowadzonej przez Wydział Partycypacji Społecznej, zarejestrowanych było 5179 organizacji, w tym:
- 2033 fundacje,
- 2509 stowarzyszeń zarejestrowanych w Krajowym Rejestrze Sądowym,
- 186 stowarzyszeń zwykłych,
- 159 klubów sportowych, których statuty nie przewidują prowadzenia działalności gospodarczej,
- 112 uczniowskich klubów sportowych,
- 26 związków sportowych,
- 22 związki stowarzyszeń,
- 113 organizacji powstałych na mocy przepisów prawnych państwo – kościół,
- 2 związki wyznaniowe,
- 17 organizacji o innych formach prawnych.
Daje to łącznie 5179 organizacji. 569 z nich posiada siedzibę poza Wrocławiem, a w bazie znajdują się z uwagi na to, że współpracują z miastem poprzez realizację zadań publicznych lub ubiegają się o ich realizację.
Na czym polega współpraca miasta z NGO-sami?
Miasto cyklicznie ogłasza otwarte konkursy ofert, na realizację różnego rodzaju zadań publicznych. NGO'sy mogą też same wnioskować o realizację zadań publicznych, w trybie tzw. "małych grantów".
Zlecane są im do realizacji zadania własne Gminy - na mocy zasady subsydiarności. Są to zadania z różnych obszarów: zdrowia, edukacji, opieki nad dziećmi, sportu, rekreacji, kultury czy realizacji czasu wolnego.
Czasami są to zadania jednoroczne lub trwające krócej. Zlecane są też organizacjom zadania wieloletnie, często wymagające ich całodobowego zaangażowania. Na przykład prowadzenie noclegowni dla osób w kryzysie bezdomności, schroniska dla bezdomnych zwierząt czy prowadzenie ośrodka pomocy dla osób nietrzeźwych.
Skala współpracy jest duża. W 2022 roku gmina Wrocław miała podpisane 963 umowy z NGO-sami – właśnie na realizację zadań publicznych. Przeznaczone na to w ubiegłym roku środki to kwota ponad 137 milionów złotych.
Kiedy przychodzi kryzys, organizacje pozarządowe działają szybciej niż państwo
To się sprawdziło, zarówno podczas pandemii, jak i wybuchu wojny w Ukrainie. To organizacje pozarządowe błyskawicznie uruchomiły punkty pomocowe, takie jak ten w Czasoprzestrzeni przy ulicy Tramwajowej czy w Centrum Sektor 3 przy ul. Legnickiej.
Nie byłoby to możliwe, gdyby nie dysponowały odpowiednim zapleczem, środkami, know-how, doświadczeniem. Na tym przykładzie najlepiej chyba widać, że współpraca miasta z NGO-sami, zlecanie im zadań publicznych, wieloletnie projekty – mają sens.
Jak im pomóc? Np. rozliczając PIT i przekazując 1,5 proc. podatku
W tym roku rozliczając swój PIT, możemy przekazać Organizacjom Pożytku Publicznego (OPP) już nie 1 proc., a 1,5 proc. podatku. Instrukcję jak to zrobić oraz najczęściej zadawane pytania i odpowiedzi znajdziecie na stronie pozytek.ngo.pl.
Nie da się wesprzeć w ten sposób każdej organizacji pozarządowej, a jedynie te, które posiadają status OPP. Tych we Wrocławiu jest 323. Znajdziecie je w oficjalnym wykazie na stronie Narodowego Instytutu Wolności.
W tym roku zbadają kondycję wrocławskich NGO-sów
Jeśli działacie w sektorze pozarządowym, do 31 marca możecie wziąć udział w ankiecie badawczej, prowadzonej przez Centrum Sektor 3. Jej celem jest zbadanie zbadanie stanu wrocławskich organizacji pozarządowych na początek 2023 roku. – Poznanie ich trudności wynikających z konsekwencji m.in. z kryzysu uchodźczego czy inflacji oraz planów i wizji rozwoju. Ankieta znajduje się tutaj.
Podobne badania w skali ogólnopolskiej prowadzi Fundacja Klon-Jawor. Dane statystyczne z próby ogólnopolskiej nie mówią jednak za wiele na temat rzeczywistości lokalnej. To jedno z pierwszych badań tego typu przeprowadzanych we Wrocławiu.
