Ze względu na likwidację partnerstwa „City as a Start Up” URBACT w grudniu zeszłego roku, już po ogłoszeniu 100 prac na 100 dni, zadanie „Podpiszemy umowę z URBACTem dla ochrony zabytkowych tramwajów” zmienia nazwę na „Program ochrony zabytkowej infrastruktury transportowej”, pozostając jednym z priorytetów Wydziału Partycypacji Społecznej. W trosce o dziedzictwo kulturowe oraz historyczne Wrocławia, podjęliśmy działania na rzecz ochrony zabytkowej infrastruktury transportowej – historycznych zajezdni tramwajowych oraz wagonów. Co się udało:
- Zinwentaryzowano zabytkową kolekcję tramwajów – kolekcja ta składa się z 40 pojazdów i jest wpisana do rejestru zabytków pod numerem 952/696/1-40. Wszystkie zabytkowe pojazdy i podzespoły należące do Gminy Wrocław mają teraz jednego gospodarza – zostały wpisane na stan Wydziału Partycypacji Społecznej.
- Pozyskano dwie hale na terenie zajezdni Popowice jako miejsce garażowania zabytkowych tramwajów, zarówno miejskich jak i należących do naszych partnerów z organizacji pozarządowych (TMW i KSTM).
- Zwieziono do Zajezdni Popowice wszystkie zabytkowe tramwaje dotychczas rozmieszczone w kilku miejscach na terenie Wrocławia.
- Zabezpieczono kolekcję poprzez wstawienie do hal wszystkich pojazdów należących do Gminy Wrocław.
- Wykonano ekspertyzę stanu technicznego pojazdów wchodzących w skład kolekcji.
- Wyceniono kolekcję – został sporządzony operat z wyceny szacunkowej, którym określono ją na kwotę 2 393 600 zł. Ubezpieczono całą kolekcję.
- Nawiązano współpracę z organizacjami zrzeszającymi pasjonatów zabytkowego taboru: Towarzystwem Miłośników Wrocławia oraz Klubem Sympatyków Transportu Miejskiego.
- Nawiązano współpracę z posiadaczami pozostałych wyłączonych z eksploatacji zajezdni tramwajowych: przy ul. Grabiszyńskiej (CH Zajezdnia) i na Dąbiu (Stowarzyszenie Tratwa).
- Wyremontowano należący do Gminy Wrocław wagon LH Standard „Baba Jaga” – wagon przeszedł całkowity remont podwozia, nadwozia oraz wnętrza. Prace zlecone przez użytkownika wagonu – Towarzystwo Miłośników Wrocławia sfinansowano z dotacji Miejskiego Konserwatora Zabytków.
- Przeprowadzono drugi etap remontu wagonu typu Maximum z 1901 r. polegający na odtworzeniu podwozia. Wagon jest już obecnie sprawny mechanicznie. Nadwozie spoczywa na obu wózkach jezdnych, które są zregenerowane, zabezpieczone, pomalowane, wyposażone w zregenerowane silniki.
- Ogłoszono konkurs na 3. etap remontu wagonu typu Maximum z 1901, którego celem jest odtworzenie pierwotnego stanu pojazdu z początku jego eksploatacji.
- Rozwiązano kwestię dwóch ostatnich stojących „pod chmurką” zabytkowych wozów typu „N”. Należały one do Zakładu Sieci i Zasilania. Dzięki pośrednictwu WSS zostały one kupione przez NGO: jeden wróci na tory (jest już garażowany), drugi zamieni się w kawiarnię na terenie zabytkowej zajezdni.
- MKZ ogłosił konkurs (7 II 2019 upłynął termin składania ofert), w ramach którego można uzyskać dotację na remont kolejnych zabytkowych tramwajów.
- Użyczono organizacji pozarządowej wagon typu „N” nr 1332, który po ośmiu latach uzyskał dopuszczenie do ruchu i wrócił na tory – mamy zatem kolejny, sprawny pojazd we Wrocławiu.
- Zorganizowano na terenie Zajezdni Popowice rodzinną imprezę plenerową pod nazwą „Historia kołem się toczy”, mającą na celu zapoznanie wrocławian z historią komunikacji zbiorowej we Wrocławiu.
- Nadal prowadzimy we Wrocławiu zabytkową linię tramwajową.
Co przed nami?
- Jednym z elementów pakietu działań mających na celu lepsze wykorzystanie zabytkowej infrastruktury transportu zbiorowego była zakończona sukcesem aplikacja do sieci „City-as-a-Startup” programu unijnego URBACT III, którą ostatecznie utworzyły miasta: Alba Iulia, Perugia, Bragança, Budafok, Varna, Limerick, Wrocław, Teguise. Ideą, z którą Wrocław wszedł do sieci było stworzenie jednej wspólnej inicjatywy, która w oparciu o posiadaną historyczną infrastrukturę oraz tworzoną sieć współpracy pomiędzy władzami miasta, jednostkami kultury, oraz NGO, przyczyni się do lepszego wykorzystania zabytkowej infrastruktury oraz powstania przestrzeni służących jednocześnie mieszkańcom i turystom. Pomimo zakończonej sukcesem aplikacji, 4 grudnia 2018 roku Komitet Monitorujący ProgramuURBACT zdecydował o likwidacji sieci i nie rekomendował udzielenia jej wsparcia w fazie drugiej projektu. W związku z powyższym Wrocław podejmie próbę utworzenia lub dołączenia do kolejnej sieci - w ramach nowego, ogłoszonego 8 stycznia 2019 roku naboru wniosków do programu URBACT III. Nabór ten kończy się 19 kwietnia 2019 roku, a obecnie trwa etap sieciowania się miast o podobnych wyzwaniach. Jeżeli uda się nam znaleźć siedmiu partnerów wśród europejskich miast – będziemy aplikować!
Aktywnie poszukujemy możliwości pozyskania zewnętrznego finansowania remontu hal w zajezdni przy ul. Legnickiej. Koszty tego przedsięwzięcia to kilkanaście/kilkadziesiąt milionów złotych. W tym celu ponowimy próbę pozyskania dotacji w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.