„Co Grotowski przywiózł z Opola do Wrocławia?” Spotkanie z Agnieszką Wójtowicz

Prowadzenie: Monika Blige i Jarosław Fret

Spotkanie odbędzie się w dwudziestą szóstą rocznicę śmierci Jerzego Grotowskiego oraz z okazji sześćdziesiątej rocznicy przenosin Teatru Laboratorium 13 Rzędów z Opola do Wrocławia.

2 stycznia 1965 roku zespół Teatru-Laboratorium 13 Rzędów przeniósł się z Opola do Wrocławia, zmieniając nazwę na Teatr Laboratorium 13 Rzędów – Instytut Badań Metody Aktorskiej. Oficjalną działalność wrocławski teatr zainaugurował 16 stycznia pokazem spektaklu „Akropolis”.

Okres opolski (1959–1964)

W latach 1959–1964 zespół kierowany przez Jerzego Grotowskiego, początkowo jako Teatr 13 Rzędów, przygotował dziewięć spektakli:

1. „Orfeusz”
2. „Kain”
3. „Misterium buffo”
4. „Siakuntala”
5. „Dziady”
6. „Kordian”
7. „Akropolis”
8. „Tragiczne dzieje doktora Fausta”
9. „Studium o Hamlecie”

Okres wrocławski (1965–1984)

We Wrocławiu Grotowski zrealizował dwie premiery:

1. „Książę Niezłomny” – oficjalna premiera: 25 kwietnia 1965, premiera prasowa: 12 maja 1965.
2. „Apocalypsis cum figuris” – zamknięty pokaz: 19 lipca 1968, oficjalna premiera: 11 lutego 1969.

Dodatkowo, od maja 1967 roku grany był V wariant „Akropolis”. Te spektakle przyniosły Teatrowi Laboratorium międzynarodową sławę i zostały uznane za arcydzieła teatru XX wieku.

Wrocławski okres działalności teatru to także narodziny i rozwój parateatru oraz prace nad projektem Teatr Źródeł, który był ostatnim zrealizowanym przez Grotowskiego w Polsce. W styczniu 1984 roku członkowie-założyciele teatru (Ludwik Flaszen, Rena Mirecka, Zygmunt Molik, Ryszard Cieślak) podjęli decyzję o samorozwiązaniu zespołu.

Po zamknięciu Teatru Laboratorium

Grotowski kontynuował swoją działalność artystyczną za granicą:

• W Irvine (USA) realizował projekt Dramat Obiektywny.
• We Włoszech, aż do końca życia, rozwijał koncepcję „Sztuka jako wehikuł”.

W rocznicę śmierci Jerzego Grotowskiego Wspólnie z Agnieszką Wójtowicz – autorką książek:

• „Od «Orfeusza» do «Studium o Hamlecie». Teatr 13 Rzędów w Opolu (1959–1964)”
• „Grotowski polityczny”

będziemy rozważać różnice między okresami opolskim i wrocławskim w historii Teatru Laboratorium. Zastanowimy się, jak na przestrzeni lat zmieniało się podejście Grotowskiego do teatru, jakie filozofie uprawiał w Opolu i we Wrocławiu oraz jak wyglądał „modus operandi” kierowanej przez niego instytucji.

Agnieszka Wójtowicz Doktor, absolwentka krakowskiej teatrologii, historyk teatru, adiunkt w Instytucie Językoznawstwa Uniwersytetu Opolskiego. Autorka monografii:

• „Od «Orfeusza» do «Studium o Hamlecie». Teatr 13 Rzędów w Opolu (1959–1964)” (Wrocław 2005)
• „Grotowski. Bedeker opolski” (Opole 2019)
• „Grotowski polityczny” (Warszawa 2023)

Jej zainteresowania badawcze koncentrują się na historii teatru polskiego XX wieku, w tym na działalności Jerzego Grotowskiego oraz życiu teatralnym Wilna w dwudziestoleciu międzywojennym.