II Leśnicki Dzień Pamięci o ofiarach pracy przymusowej

Zaplanowane na cały dzień wydarzenia m.in. edukacyjne i popularyzatorskie odbędą się w 80. rocznicę pierwszego transportu ewakuacyjnego więźniów KL Auschwitz do AL Breslau-Lissa przy obecnej ul. Trzmielowickiej, będącej filią obozu koncentracyjnego Gross-Rosen. Dokładnie rok temu przy siedzibie 10. Wrocławskiej Brygady Łączności został osłonięty pomnik, przy którym w czwartek 24 października o godz. 13.00 odbędzie się okolicznościowa uroczystość.

Na historii Leśnicy (niem. Lissa, Deutsch-Lissa) – podwrocławskiej miejscowości włączonej w granice Wrocławia w 1928 roku – cieniem kładzie się wątek związany z pracą przymusową podczas II wojny światowej. Już latem 1942 roku z obozu koncentracyjnego Gross-Rosen sprowadzono komando robocze, którego zadaniem była budowa koszar wojskowych dla Waffen SS w rejonie dzisiejszej ulicy Trzemielowickiej. Komando to szybko stało się filią niemieckiego obozu koncentracyjnego Gross-Rosen – pierwszą z czterech utworzonych w wojennym Wrocławiu, kolejne powstały latem i jesienią 1944 roku w centrum miasta oraz na Psim Polu (wówczas Hundsfeld). Jednocześnie, jak czas pokazał, była to pierwsza filia w całej sieci około stu podobozów podległych administracji KL Gross-Rosen. Niestety, nie wiadomo dokładnie, ilu więźniów przeszło przez AL Breslau-Lissa w ciągu około 2,5 roku jego funkcjonowania. Wiadomo, że było to przynajmniej kilkuset Polaków, ponadto osadzenie tam byli więźniowie innych narodowości. W związku z rozwojem sytuacji na froncie grupę ok. 600 więźniów AL Breslau-Lissa ewakuowano 23 stycznia 1945 roku pieszo do obozu macierzystego Gross-Rosen. Marsz trwał trzy dni, a więźniowie w mrozie i śniegu, ciagnąc sanie, mieli do przejścia ok. 70 km m.in. przez teren dzisiejszego powiatu średzkiego.

Granitowy obelisk, ustawiony przed siedzibą 10. Wrocławskiej Brygady Łączności, która mieści się na terenie dawnego obozu m.in. w obiektach wzniesionych przez więźniów, powstał dokładnie rok temu. Upamiętnia on nie tylko więźniów AL Breslau-Lissa, ale także robotników przymusowych wielu narodowości, w tym Polaków, oraz jeńców wojennych osadzonych w różnych miejscach na terenie obecnego osiedla Leśnica i wykorzystywanych do wielu rozmaitych prac.

II Leśnicki Dzień Pamięci jest kontynuacją działań zainicjowanych w ubiegłym roku. Poza uroczystością, która przy pomniku odbędzie się o godz. 13.00, w planie jest także spacer historyczny po Leśnicy (godz. 16.00, zbiórka  przy pomniku, ul. Trzmielowicka) oraz prelekcja przybliżająca zagadnienia pracy przymusowej na terenie osiedla w czasie II wojny światowej (godz. 18.00, OPT ZAMEk, pl. Świętojański 1). Wstęp na wszystkie wydarzenia wolny.

Dla uczniów klas VII i VIII szkół podstawowych z terenu Leśnicy przewidziano lekcje muzealne, które na terenie 10. Wrocławskiej Brygady Łączności przy ul. Trzmielowickiej przeprowadzą pracownicy Muzeum Gross-Rosen w Rogoźnicy. Zajęcia zatytułowane „Historia KL Gross-Rosen zapisana w przedmiotach” to nowatorska forma pracy edukacyjnej wykorzystująca tzw. kufer pełen dziedzictwa. Dzięki prezentacji replik obozowych przedmiotów i poprzez wspólną analizę dokumentów młodzież będzie miała okazję poznać los więźniów.

Więcej informacji na temat zajęć oraz zgłoszenia poprzez mailowy kontakt z koordynatorem wydarzenia ([email protected]).