Europejska Noc Literatury 2020 w sobotę 29 sierpnia

ENL czyli bezpieczna podróż

Czego możemy się spodziewać? – Będą różne gatunki literackie, ale każdy tekst, który przeczytamy, będzie jakoś związany z podróżą. Bezpieczną podróżą – dodaje Cegielski. Posłuchamy zarówno tekstów nowych, jak i starszych. Fragmenty wybranych przez kuratora dzieł literatury europejskiej przeczyta 10 aktorek i aktorów.

Wspólnym mianownikiem dla wszystkich dziesięciu książek jest motyw podróży, szeroko pojętej, bo będziemy mieli i samo przemieszczanie się, spacer i wyprawy, ale też dużo poważniejsze – zmiany miejsca pobytu, emigracje, ucieczki, turystyki, komunikacje. 

Ważne, że podróż będzie też bezpieczna, bo aż 8 lokalizacji spośród 10 wybranych w tym roku to miejsca w plenerze. Inaczej zostały też zaplanowane kolejne spotkania (od 14.00 do 22.00 co godzinę, a nie co 30 minut, jak dotychczas), aby łatwiej było zachować wymagany dystans. We wszystkich lokalizacjach dostępne będą środki dezynfekujące, a organizatorzy proszą o zasłanianie ust i nosa. 

Książki, których fragmentów posłuchamy

– Wybrałem różnorodne teksty, w których bohaterowie bądź autorzy, narratorzy są w ruchu, przyglądają się uważnie mapom, otoczeniu, podróżują i filozofują, starają się zrozumieć świat. Czytane fragmenty ułożą się w mapę zakątków, dziejów i gatunków literackich Europy – podkreśla Max Cegielski.

• Tomasz Mann – „Czarodziejska góra” (absolutny klasyk literatury)
• Kapka Kassabova – „Granica. Na krawędzi Europy” (reportaż o kurdyjskim małżeństwie, które w poszukiwaniu pokoju ląduje na Bałkanach)
• Jurij Andruchowycz – „Leksykon miast intymnych” (przeprawa ze wschodnich granic Europy (Ukrainy) na jej zachodnie flanki (do Hiszpanii i Portugalii)
• Sylvain Tesson – „Lato z Homerem” (autor zamieszkał na greckiej wysepce, by poczuć na własnej skórze wpływ geografii na podstawowe dla kultury Europy dzieła)
• Olga Tokarczuk – „Księgi Jakubowe” (jej bohaterowie podróżują przez pogranicze, zarówno geograficzne, jak i kulturowe)
• Robert MacFarlane – „Szlaki. Opowieści o wędrówkach” (eseistyczno-przyrodniczo-historyczna książka, której autor opisuje krajobraz, tłumaczy geologię i idzie na piechotę zapominanymi traktami).
• Michel Houellebecq –„Mapa i terytorium” (Jed Martin robi karierę artystyczną fotografując rozmaite plany)
• Jennie Dielemans – „Witajcie w raju. Reportaże o przemyśle turystycznym” (dzięki szwedzkiej dziennikarce dowiemy się, skąd właściwie wzięła się idea wakacji i kiedy podróż stała się urlopem, wytchnieniem od codziennych obowiązków)
• Charlotte Gordon – „Buntowniczki” (odwiedzimy Włochy widziane oczami Mary Shelley, jednej z bohaterek biograficznej prozy na skrzyżowaniu gatunków) 
• Karl Ove Knausgård – „Moja walka” (podróże mogą być bliskie i dalekie, jak w tej wielotomowej książce, której autor doznaje objawienia w podmiejskim pociągu).

Aktorskie głosy w ciekawych miejscach

Miejsce akcji: ciekawe i nie wszystkim znane zakątki osiedla Powstańców Śląskich.

• Ogród, Szkoła Muzyczna I stopnia im. Grażyny Bacewicz, pl. Powstańców Śląskich 12 – tam Anna Dziewit-Meller zinterpretuje „Witajcie w raju. Reportaże o przemyśle turystycznym” Jennie Dielemans
• Park na placu Powstańców Śląskich (na samym rondzie) – tam Grzegorz Małecki przeczyta fragment „Szlaków. Opowieści o wędrówkach” autorstwa Roberta Macfarlane’a
• Psi Park (dawniej Górka Friebego), ul. Sztabowa 68 – tam spotkamy Jarosława Boberka, czytającego powieść Sylvaina Tessona „Lato z Homerem”
• Stadion Młodzieżowego Centrum Sportu, ul. Sztabowa 101 – Krzysztof Czeczot przeczyta tam „Leksykon miast intymnych. Swobodny podręcznik do geopoetyki i kosmopolityki” Jurija Andruchowycza
• Liceum Ogólnokształcące nr VIII im. Bolesława Krzywoustego, ul. Zaporoska 71 – tam zobaczymy Elizę Rycembel, która odczyta fragment biograficznych „Buntowniczek. Niezwykłego życia Mary Wollstonecraft i jej córki Mary Shelley” pióra Charlotte Gordon
• 4 Regionalna Baza Logistyczna, ul. Bernarda Pretficza 28 – tam fragmenty „Czarodziejskiej góry” Thomasa Manna przeczyta Anna Dereszowska
• Wrocławski Teatr Pantomimy im. Henryka Tomaszewskiego, Aleja Dębowa 16 – w ogrodzie Krystyna Czubówna zaprezentuje sceny z „Ksiąg Jakubowych” dolnośląskiej noblistki Olgi Tokarczuk
• Pod Ciśnieniem, ul. Sudecka 96 – tam Magdalena Popławska – dzięki Kapce Kassabovej i jej „Granicy. Na krawędzi Europy” – zabierze nas na rubieże kontynentu
• Sky Tower – tam wycinek „Mojej walki” Karla Ove Knausgårda zinterpretuje Andrzej Zieliński.
• Uniwersytet Ekonomiczny (plener pomiędzy budynkami) – tam Andrzej Konopka interpretować będzie powieść Michela Houellebecqa „Mapa i terytorium”

Wśród aktorów, którzy będą czytali fragmenty wybranych przez Maksa Cegielskiego książek posłuchamy m.in. Elizy Rycembel, którą kojarzymy m.in. z filmu „Boże Ciało” i serialu „Belfer”, Andrzeja Zielińskiego (o głosie, który roztopiłby lodowiec, a znanego m.in. z fenomenalnego serialu „Boża podszewka”, wielu spektakli Teatru Telewizji, choćby „Niektóre gatunki dziewic” i „Rozmowy z katem”), Jarosława Boberka (jego głos z kolei znają fani animacji, m.in. „Shreka”, „Epoki lodowcowej”). 

Liczba uczestników Europejskiej Nocy Literatury? Dziś trudno oszacować, wiadomo jednak, że organizatorzy zapewnią czytelnikom bezpieczne warunki, spełnione zostaną wymogi sanitarne związane z sytuacją epidemiczną.  

Dla tych, którzy nie będą mogli uczestniczyć w wydarzeniach na miejscu, przygotowane będą rejestracje filmowe (na kanałach ENL oraz Strefy Kultury Wrocław), więc nie uronimy ani jednego słowa.  

Europejska Noc Literatury we Wrocławiu

Po raz pierwszy zorganizowana w 2013 roku (w ramach programu Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016), potem regularnie i z sukcesem powtarzana. Z sukcesem nie tylko artystycznym (wiele z prezentowanych tu książek wybierano z wielką uwagą, niektóre były dyskutowane, jak m.in. „Historia przemocy” Eduarda Louisa), ale i frekwencyjnym. W 2019 roku, kiedy kuratorką była znana krytyczka literacka Justyna Sobolewska, na osiedle Plac Grunwaldzki przyszło 12 000 czytelników.