Wrocławskie muzyczne początki
Zaproszenie z wrocławskiej Akademii Muzycznej na warsztaty (profesor poprowadzi je we wtorek) jest ważne z kilku powodów. Dla Marty Ptaszyńskiej to rodzaj podróży sentymentalnej, bo choć urodziła się pod Warszawą, po wojnie w 1946 roku wspólnie z rodziną zamieszkała we Wrocławiu (na Biskupinie). Ojciec był inżynierem i zajmował się odbudową zniszczonych przez działania wojenne mostów na Dolnym Śląsku, grał też na skrzypcach i fortepianie, przygotował nawet opracowanie kolęd dla Chóru Kolejarzy (do którego własnoręcznie liniował papier). Jako pierwszy zaszczepił w córce miłość do muzyki. Potem były dziecięce występy Marty Ptaszyńskiej w Operze Wrocławskiej. – Poszukiwano dziewczynek do produkcji, jakie były realizowane, m.in. oper „Sadko” Nikołaja Rimskiego-Korsakowa, czy „Sprzedana narzeczona” Bedrzicha Smetany – opowiada kompozytorka. – Pozostały mi w pamięci obrazy nieprawdopodobnie barwnej sceny, które wpłynęły na to, że dziś widzę muzykę w kolorach – podkreśla Marta Ptaszyńska.
Nauka u wielkich mistrzów
Profesor studiowała potem w Poznaniu i Warszawie. Pochłonęła ją gra na perkusji (ze skrzypiec zrezygnowała, bo ze słuchem absolutnym nie mogła zaakceptować, że instrument ciągle nie brzmi idealnie pod jej palcami), za sprawą której otworzył się przed nią świat barw. Studia kompozytorskie okazały się wyborem idealnym, sprowokowanym przez występ Józefa Patkowskiego (twórcy Studia Eksperymentalnego Polskiego Radia), który uczniom szkół muzycznych prezentował m.in. muzykę konkretną, utwory Pierre’a Schaeffera, czy Johna Cage’a. – To był punkt zwrotny w mojej karierze, dlatego poszłam na studia kompozytorskie – deklaruje Marta Ptaszyńska. Kolejnym przełomem były studia w Paryżu u słynnej Nadii Boulanger (jej uczniami byli m.in. Grażyna Bacewicz, Wojciech Kilar, czy wrocławska kompozytorka Grażyna Pstrokońska-Nawratil). – To była fascynująca osoba dla ludzi, którzy dużo wiedzieli, potrafili docenić jej filozoficzne opowieści – wspomina Marta Ptaszyńska. Polka miała także zajęcia z wielkim francuskim kompozytorem Olivierem Messiaenem. List polecający dał profesor Ptaszyńskiej sam Witold Lutosławski, zaś Messiaen nazywał ją małym ptaszkiem (z uwagi na jej nazwisko, którego znaczenie wyjaśniła mu już przy pierwszym spotkaniu).
Kompozytorka ma dziś na swoim koncie ogromne sukcesy, m.in. I nagrodę na Międzynarodowej Trybunie Kompozytorów UNESCO, czy Nagrodę Fundacji Guggenheima, a utwory są regularnie grywane na całym świecie.
Plan pobytu kompozytorki
We Wrocławiu Marta Ptaszyńska wygłosi wykłady poświęcone technikom kompozytorskim mistrzów XX wieku (we wtorek 25 marca), zaś dzień później poprowadzi indywidualne warsztaty dla młodych kompozytorów. Wizycie profesor Ptaszyńskiej towarzyszy wystawa „Marta Ptaszyńska-kompozytorka, perkusistka, pedagog” oraz koncert kameralny z jej utworami (w środę 26 marca o 18.00 w nowej sali koncertowej.
Magdalena Talik
