W rytmie pór roku odżyje Żyjnia. Nowa galeria w styczniu na Świdnickiej

Żyjnia – prowadzona na ul. Świdnickiej 2-4 przez instytucję kultury BWA Wrocław – została wygaszona dwa lata temu na czas finalizowanego właśnie remontu. Koniec gruntownej przebudowy to zarazem początek jej nowej wersji. W styczniu zacznie działać jako samodzielna galeria sztuki współczesnej i zastąpi na Świdnickiej galerię Dizajn, której kiedyś była częścią.

Natura Żyjni BWA Wrocław jest dwojaka. Po pierwsze będzie miejscem odpoczynku, w czym nie odchodzi od swojej pierwotnej odsłony inspirowanej dolnośląskimi uzdrowiskami. Po drugie odrodzi się jako galeria o swobodnym charakterze, gdzie sztukę będzie można przeżywać na różne sposoby, uruchamiając wyobraźnię i zmysły.

Żyjnia to koncepcja galerii sztuki jako miejsca żywego, codziennego bycia, a nie wyłącznie przestrzeni reprezentacji. Wrocławski artysta Jerzy Rosołowicz mówił, że sztuka jest jednym z nielicznych obszarów życia, w którym człowiek nie musi być konsumentem i jest twórczy, również jako odbiorca. Tworzymy więc miejsce, które jest placem zabaw wyobraźni, zachęcającym ludzi do swobodnej interakcji ze światem tu przedstawionym.

Katarzyna Roj, autorka koncepcji, kuratorka i dyrektorka programowa instytucji BWA Wrocław Galerie Sztuki Współczesnej

„Żyjnia” – wystawa przez 4 pory roku

Wydarzeniem inaugurującym pierwszy sezon po reaktywacji będzie dwunastomiesięczna wystawa „Żyjnia”:

• otwarcie 23 stycznia 2026,
• godziny zwiedzania w dniu otwarcia: 16:00, 17:00, 18:00, 19:00 i 20:00,
• będą to artystyczne oprowadzania przygotowane przez Alicję Wysocką z zespołem,
• obowiązują zapisy, które będą dostępne od 8 stycznia na stronach BWA Wrocław,
• zapisać się będzie można także telefonicznie – 539 218 444 – lub osobiście w każdej galerii prowadzonej w mieście przez BWA Wrocław.

Jako część dnia inauguracyjnego zapowiadany jest seans dźwiękowy, który poprowadzi kolektyw Ukojenie Małgorzaty Wrzosek i Zuzanny Kofty.

Z kolei w pierwszy weekend po otwarciu, czyli 24 i 25 stycznia, galeria będzie czynna w godzinach od 11:00 do 18:00 – bez zapisów i z bezpłatnym wejściem.

Organizatorzy anonsują, że „Żyjnia” jako wystawa-sytuacja przypominać będzie żywy organizm, poddawany wewnętrznym rytmom regeneracji i rozpadu oraz cyklom przyrody. W trakcie dwunastu miesięcy rozwijać się będzie przy udziale wielu osób.

Część prac wybranych na sezon zimowy pojawi się na wystawie w styczniu, inne dołączą do niej w kolejnych miesiącach. Niektóre pozostaną w galerii na stałe.

Tworzymy partyturę dla sytuacji, nie tradycyjną wystawę. Oznacza to, że równie istotne jak same prace są reakcje na nie: to, jak ciało porusza się w przestrzeni, jak odwiedzający odczuwają własną obecność, co rodzi się w relacji z obiektami i innymi osobami.

kuratorka Katarzyna Roj, odpowiedzialna za sezon zimowy

Artyści w sezonie zimowym: Maciek Bączyk, Daniel Brożek, Olaf Brzeski, Michał Czekajło, Hubert Czerepok, Krzysztof Gil, Tomasz Hartman, Simone De Iacobis, Marcin Janusz, Aga Jarząb, Zuzanna Kofta, Małgorzata Kuciewicz, Magdalena Maros, Bartosz Mucha, Marta Niedbał, Agnieszka Obszańska, Paweł Olszczyński, Jarosław Słomski, Kama Sokolnicka, Tytus Szabelski-Różniak, Zuzanna Skurka, Ilona Witkowska, Małgorzata Wrzosek, Alicja Wysocka, Weronika Zalewska oraz Paweł Bąkowski (współpraca artystyczna), Iwona Kałuża (współpraca artystyczna), Joanna Kobyłt (współpraca artystyczna).

Więcej o wystawie i koncepcji na Żyjnię BWA Wrocław – tutaj.

Co nowego po przebudowie

Przebudowa na Świdnickiej pod otwarcie Żyjni była możliwa dzięki pieniądzom otrzymanym od gminy Wrocław oraz od ministerstwa kultury. To pierwszy tak duży remont od czasu budowy w 1956 roku.

Nowy układ funkcjonalny dla tego miejsca stworzyła Marta Mnich z fundacji Jednostka Architektury wraz z Małgorzatą Kuciewicz i Simone De Iacobisem z grupy Centrala. Efekt jest wynikiem ich współpracy z zespołem instytucji, jak i rozmów z osobami odwiedzającymi galerię.

Dzięki temu galeria będzie dostępna dla osób niepełnosprawnych, sale ekspozycyjne i warsztatowe będą większe. Poza tym organizatorzy zapowiadają:

• ciemne pomieszczenie do projekcji,
• pokój gościnny,
• system wody szarej,
• nowe przejście pomiędzy ulicami Świdnicką a Szewską,
• odsłonięcie części historycznej witryny od południowej strony budynku,
• nowy szyld nad wejściem, zaprojektowany przez Mariana Misiaka we współpracy z Natalią Kubacką.

– Żyjnia jest pierwszą jaskółką zwiastującą metamorfozę naszej instytucji. Jest to forpoczta jednego z największych centrów sztuki współczesnej w Polsce i w regionie, którego otwarcie planowane jest na 2028 rok – mówi Maciej Bujko, dyrektor BWA Wrocław Galerii Sztuki Współczesnej, mając na myśli nową siedzibę główną przygotowywaną na ulicy Kolejowej.

Wracając do Żyjni BWA Wrocław na Świdnickiej, partnerami tej galerii są Akademia Sztuk Pięknych we Wrocławiu i Koleje Dolnośląskie.

Źródło: materiały prasowe