Od środy w naszym mieście trwa Międzynarodowy Festiwal Kryminału Wrocław 2025. Jego głównym wydarzeniem jest wręczenie Nagrody Wielkiego Kalibru dla najlepszej polskiej powieści kryminalnej lub sensacyjnej roku, a także innych nagród.
Nagroda Czytelników Wielkiego Kalibru i Nagroda Wielkiego Kalibru
Bezapelacyjną zwyciężczynią tegorocznej edycji Międzynarodowego Festiwalu Kryminału jest Weronika Mathia, pisarka, która zadebiutowała zaledwie dwa lata temu, 2023 roku. Thriller psychologiczny „Szept” jej autorstwa (Wydawnictwo Czwarta Strona) docenili zarówno czytelnicy, jak i jurorzy, zatem w ręce autorki trafiły aż dwie statuetki:
- Nagroda Czytelników Wielkiego Kalibru,
- Nagroda Wielkiego Kalibru.
– „Szept” Weroniki Mathii to jedna z tych książek, które z powodzeniem rozpisują grzechy przeszłości – od takich słów dr Anna Marchewka rozpoczęła laudację uzasadniającą werdykt jury. Wskazywała także popkulturowe tropy i cechy charakterystyczne, które w książce można znaleźć.
Trochę Twin Peaks, trochę Władca much, ale też umiejętność opisania czułości, macierzyństwa, przyjaźni. Autorka pisze z dojrzałością, dzięki czemu widać i słychać, że wszystko w tej powieści gra.Dr Anna Marchewka
Dwie nagrody naraz w rękach jednego autora to rzadkie wydarzenie w historii Festiwalu. W 2018 roku obie otrzymał także Ryszard Ćwirlej w 2018 roku.
Poza dwiema statuetkami Wielkiego Kalibru Weronika Mathia otrzymała także czytnik ufundowany przez firmę inkBOOK Polska oraz dwie nagrody finansowe – 5 tysięcy złotych (nagroda czytelników ufundowana przez Wydawnictwo EMG) oraz 25 tysięcy złotych (nagroda główna ufundowana przez Prezydenta Miasta Wrocławia Jacka Sutryka).
Międzynarodowy Festiwal Kryminału jest dla pisarki wyjątkowym miejscem. To tutaj dwukrotnie uczestniczyła w kryminalnych warsztatach literackich, zbierając pisarskie szlify i poznając osoby, które pomogły jej w dalszej literackiej drodze.
Nagroda Specjalna im. Janiny Paradowskiej
Nagrodę Specjalną im. Janiny Paradowskiej odebrał Maciej Rożen za „Złą krew” (Wydawnictwo Znak).
Cytowany przez wydawnictwo Znak Robert Małecki pisze o niej tak: „Poraniona, ale harda policjantka w małomiasteczkowym bagnie lat dziewięćdziesiątych. Piękne obrazy, świetny język i intryga, która trzyma za gardło.”
Honorowa Nagroda Wielkiego Kalibru dla Juan Gómeza-Jurado
Swoją statuetkę – w przeciwieństwie do powyższych nagród, Honorową Nagrodę Wielkiego Kalibru przyznaje się nie za konkretną książkę, za całokształt twórczości – odebrał we Wrocławiu także Juan Gómez-Jurado, bestsellerowy autor z Hiszpanii, tłumaczony na ponad 40 języków i zaliczany do grona najpopularniejszych na świecie pisarzy hiszpańskojęzycznych.
Proza, Stary Klasztor i trendy
W tym roku Międzynarodowy Festiwal Kryminału odbył się po raz 22. (i po raz 17. we Wrocławiu). Jury obradowało w składzie:
- Małgorzata Omilanowska (przewodnicząca),
- Bernadetta Darska,
- Anna Gemra,
- dr Anna Marchewka,
- Piotr Kofta.
Główną sceną festiwalowych wydarzeń była Proza, klub Wrocławskiego Domu Literatury, natomiast wczoraj (w sobotę) wydarzenie przeniosło się do Starego Klasztoru, gdzie odbyło się spotkanie z nominowanymi do Nagrody Wielkiego Kalibru. Można tam było również uczestniczyć w rozmowie z Juanem Gómezem-Jurado i to właśnie tam odbyła się finałowa gala.
Tegoroczne rozstrzygnięcia Nagrody Wielkiego Kalibru wpisują się w trend, który widzimy już od kilku lat. Jury przy nominacjach coraz chętniej szuka nowych nazwisk na rodzimej scenie literatury kryminalnej.Organizatorzy Międzynarodowego Festiwalu Kryminału
– W tym roku, poza wspomnianym już, debiutującym w kryminale Maciejem Rożenem, wśród nominowanych była jeszcze jedna książka debiutancka: „Psy gończe” Joanny Ufnalskiej (Wydawnictwo Pulp Books). Warto także odnotować, że na początku pisarskiej drogi jest tegoroczna laureatka – „Szept” Mathii to jej druga książka w literackim portfolio. Autorem nominowanym po raz pierwszy był jeszcze Jakub Ćwiek, choć jego debiutantem trudno nazwać – autor ma na koncie ponad 30 książek, przy czym większość to fantastyka.
Nagroda dla uczestników Kryminalnych Warsztatów Literackich
Miasto Wrocław ufundowało również nagrodę dla uczestników Kryminalnych Warsztatów Literackich.
Laureaci 17. edycji konkursu na opowiadanie kryminalne z Wrocławiem w tle, organizowanego przez Miasto Wrocław i Wydawnictwo EMG, wzięli udział w warsztatach, które odbyły się podczas Międzynarodowego Festiwalu Kryminału Wrocław 2025.
W tym roku warsztaty prowadzili dwaj pisarze i laureaci Nagrody Wielkiego Kalibru: Marek Stelar i Robert Małecki oraz uznana redaktorka Karolina Macios, współpracująca między innymi z Wojciechem Chmielarzem czy Markiem Krajewskim.
Wszyscy troje byli niegdyś uczestnikami Kryminalnych Warsztatów Literackich – podobnie zresztą jak tegoroczna laureatka Nagrody Wielkiego Kalibru Weronika Mathia, która uczestniczyła w tych warsztatach w latach 2022 i 2023.
