W kolejnej części cyklu Zabytki Powstańców Śląskich:
- przypominamy historię ulicy i placu,
- przedstawiamy kilkanaście przedwojennych kamienic,
- pokazujemy je na zdjęciach.
W pierwszej połowie XIX wieku przy trakcie Kleinburger Chaussee (Szosie do Kleinburg) o podmiejskim charakterze mieszkali szlachcice i rzemieślnicy budowlani. Najpierw w skromnych domach, później w willach i kamienicach. W coraz gęstszej zabudowie osiedlali się także wojskowi i urzędnicy.
Zmiany przyspieszały, droga urosła do ulicy i dostała nową nazwę – Kleinburger Strasse. Była wówczas dużo krótsza niż obecnie i kończyła się na wysokości Hallera i Wiśniowej – na granicy miasta i wsi Kleinburg.
Plan zakładał, że będzie to reprezentacyjna ulica, dlatego jej patronem został w 1877 roku cesarz Wilhelm. Przedłużono ją dalej na południe i jeszcze przed kolejnym stuleciem wytyczono na jej drodze okrągły plac z gwiaździście odchodzącymi od niego innymi ulicami (dziś to Sudecka, Kamienna, Zaporoska i Pretficza) według projektu Ferdinanda Alexandra Kaumanna i Augusta Hoffmanna.
Plac, będący częścią Dzielnicy Cesarza Wilhelma, zabudowywano sukcesywnie, zaczynając od wylotu ul, Powstańców Śląskich, kontynuując na odcinku między Zaporoską a Pretficza.
Kamienice wokół placu, o reprezentacyjnym wystroju elewacji, z frontowymi ogródkami o ozdobnych ogrodzeniach, miały luksusowe mieszkania, wyposażone w łazienki, na tyłach niektórych budynkach kryły się obszerne ogrody. Dekoracje fasad bazowały stylistycznie na reprezentacyjnym neobaroku, przestylizowanym czasami w formy secesyjne i modernistyczne.Rafał Eysymontyt w Leksykonie architektury Wrocławia
Część stojących przy placu budynków jest wpisana do gminnej ewidencji zabytków.
Kamienica nr 2:
- powstała w 1907 roku dla firmy Wilborn & Bohm,
- na skomplikowanym rzucie z patio i z półokrągłym wykuszem w narożniku.
Galeria zdjęć
Kamienica nr 5:
- zbudowana w 1907 roku dla firmy Wilborn & Bohm,
- w stylistyce uproszczonej secesji,
- z frontowym, ogrodzonym ogródkiem.
Galeria zdjęć
Kamienica nr 7:
- wzniesiona w 1908 dla Gustava von Johnstona, pana w pałacu Sadowice, dyrektora prowincji wrocławsko-brzeskiego księstwa, szambelan dworu królestwa pruskiego i majora w armii cesarskiej,
- z półokrągłym ryzalitem frontowym, ukształtowanym częściowo na lodżię,
- architektura nawiązująca do drezdeńskiego rokoka,
- należała do najbardziej okazałych na placu.
Galeria zdjęć
Kamienica nr 8:
- wybudowana w 1908 roku według projektu A. Wedemanna,
- miała neorokokową dekorację (niezachowaną) i rozbudowaną partię mansardowego dachu,
- elewację od strony placu artykułuje płytki ryzalit flankowany pilastrami.
Galeria zdjęć
Kamienica nr 9:
- powstała w 1906 roku jako rodzaj pałacu miejskiego dla hrabiego Emila von Pfuhl,
- zaprojektowana z ogrodem z pawilonem i ozdobnym ogrodzeniem,
- dom z ryzalitem i dachem mansardowym.
Galeria zdjęć
Kamienica nr 10:
- zaprojektowana w 1908 roku przez A. Wedemanna,
- willowy charakter podkreślony lodżiami i balkonami,
- wydatny ryzalit zwieńczony trójkątnym frontonem.
Galeria zdjęć
Kamienica nr 12:
- także projektu Wedemanna (1910),
- w dekoracjach motywy geometryczne z neorokoka,
- z centralnie umieszczonym ryzalitem i lodżiami, z kamienną okładziną,
- obecnie mieści się w niej szkoła muzyczna.
Galeria zdjęć
Kamienica nr 13:
- wybudowana w 1908 roku według projektu H. Bussmanna i G. Rastattera,
- luksusowa kamienica, dość monumentalna, z boniowanym cokołem i pilastrowymi podziałami ścian,
- płytki półowalny ryzalit i neorokokowe dekoracje.
Galeria zdjęć
Kamienica nr 14:
- zaprojektowana jako budowla neoromańska przez R. Ramma – wykładowcę Królewskiej Szkoły Budowlanej,
- zrealizowana ostatecznie w 1909 roku jako secesyjna według projektu H. Wahlicha,
- centralny ryzalit zwieńczony szczytem wolutowym,
- umieszczono w nim mniejszy, owalny ryzalit o pilastrowych podziałach na osie okienne,
- niektóre elementy nawiązują do architektury neoromańskiej.
Galeria zdjęć
Numery 16, 17 i 18:
- 16 – wzniesiona w 1908 roku luksusowa kamienica dla Richarda Fiedlera, z elewacją nawiązującą do stylistyki rokoka i klasycyzmu, z charakterystycznymi półowalnymi wykuszami,
- 17 – budynek powstał dla profesora Brucka według projektu Maxa Mathisa z 1912 roku, o charakterze modernistycznym, mimo zastosowania barokowego naczółka i pilastrów,
- 18 – narożny budynek powstał w 1908 roku według projektu Richarda Mohra, z patio, z wykuszem na elewacji, z akcentem w postaci szczytu o falistym zamknięciu, narożnik w formie półkolistego ryzalitu nakrytego stożkowym dachem.
Galeria zdjęć
Budynek nr 20:
- wzniesiony według koncepcji Josepha Maasa i projektu Karla Lowego, Wolfganga Schierera,
- o charakterze barokowego pałacu ze sznytem modernistycznym,
- elewacja podzielona płaskimi pilastrami i monumentalnym wejściem z lustrzanymi schodami,
- dach mansardowy.
Galeria zdjęć
Poprzednie teksty z cyklu Zabytki Powstańców Śląskich są tutaj.
Piękna jest radość w Święta, ciepłe są myśli o bliskich, niech pokój, miłość i szczęście otoczą dzisiaj nas wszystkich! Kartka się tworzy, proszę czekać...Twoja e-kartka
