Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, co czwarta osoba w wieku produkcyjnym przekroczyła 50. rok życia.
Rzeczywiście liczba 50-latków aktywnych na rynku pracy stale rośnie i do 2030 roku może stanowić nawet jedną trzecią osób aktywnych zawodowo. Na poziomie deklaracji osoby w tym wieku są uważane za bardzo istotną grupę pracowników.
W praktyce jest trochę inaczej i potwierdzają to na przykład wyniki eksperymentalnego badania terenowego „Ageizm w Polsce” zrealizowanego przez Polski Instytut Ekonomiczny. Według niego aż 9 na 10 aplikacji kandydatów 50+ pozostaje bez odpowiedzi. W dodatku poszukują oni pracy średnio o pół roku dłużej od młodszych kolegów. Natomiast w takich miastach jak Warszawa są zapraszani na rozmowy o pracę nawet cztery razy rzadziej. Na pewno w najlepszej sytuacji są pracownicy wysoko wykwalifikowani w specjalistycznych zawodach.
W jakich branżach łatwiej, a w jakich trudniej znaleźć pracę ludziom w tym wieku?
Zainteresowanie zatrudnianiem pracowników 50+ jest różne, w zależności od branży. Na pewno łatwiej o zatrudnienie w zawodach specjalistycznych, jak prawnik, lekarz czy księgowa, gdzie wieloletnie doświadczenie przemawia na korzyść kandydata lub kandydatki.
Etat można zdobyć szybciej także w branżach, gdzie występuje deficyt pracowników. Na pewno są to nauczyciele, logistycy, zawodowi kierowcy, pielęgniarki i psycholodzy. Zgodnie ze statystykami prowadzonymi przez OLX Praca, najwięcej ogłoszeń skierowanych do pracowników 50+ dotyczy zatrudnienia w branży gastronomicznej i w transporcie, gdzie cały czas poszukiwani są kierowcy. Pracodawcy często proponują im też stanowiska sprzedawców i pracowników produkcyjnych. Trudniej jest znaleźć posadę w zawodach administracyjnych i biurowych. Często ci kandydaci mają po prostu mniejsze kompetencje niż ich młodsi kontrkandydaci.
Wiele firm jest zadowolonych z zatrudniania osób po 50.
To prawda. Przykładem branży, w której tak się dzieje, może być ochrona zdrowia, którą reprezentuję. Bez względu na to, czy jest to jednostka publiczna, czy prywatna. Podobnie sytuacja wygląda w administracji publicznej. Znam prywatne firmy w branży budowlanej, instalacyjnej, remontowej, związane z robotami wiertniczymi i strzałowymi czy zajmujące się zarządzaniem nieruchomościami, ale też artystyczne i motoryzacyjne, których szefowie są bardzo zadowoleni, że zatrudniają pracowników 50+. Sądzę, że takich sektorów jest więcej.
Jakie są mocne strony pracowników w dojrzałym wieku?
Pracownicy w wieku 50+ mają imponujący zakres wiedzy teoretycznej i praktycznej oraz całą gamę praktycznych przeżyć oraz rozwiązanych problemów. Wyróżnia ich zaangażowanie, są również bardzo pracowici. Bardzo szanują też swoją pracę i obowiązki. Są rzetelni i punktualni, prezentują dobre wychowanie. Ponadto cechuje ich spora cierpliwość.
Natomiast niezwykle cenią sobie pewność zatrudnienia i miłą atmosferę w pracy. Dla nich nie ma problemu z nadgodzinami czy innymi „poświęceniami”. Na swoją pozycję pracowali przez lata, braki w edukacji uzupełniali zaangażowaniem i pracą własną. Są pokoleniem pracowników, na których można polegać. Są lojalni, uczciwi, chętnie dzielą się swoją wiedzą i doświadczeniem. Są też dyspozycyjni i rzadziej od swoich młodszych kolegów korzystają ze zwolnień lekarskich. Najczęściej myślą o długoterminowej perspektywie zatrudnienia. Ponadto dzięki bogatemu doświadczeniu nabytemu we wcześniejszych miejscach zatrudnienia mogą przenosić dobre praktyki na grunt nowej pracy.
Zatem współpraca międzypokoleniowa w przedsiębiorstwach może przynieść wiele dobrego…
Na pewno istotną zaletą wspólnej pracy różnych pokoleń jest wymiana wiedzy, doświadczeń, wzajemne uzupełnianie braków kompetencyjnych. Jednak o takie możliwości i kulturę organizacyjną powinien zadbać też pracodawca. Dużą korzyścią jest także wzajemna pomoc w pracy nad różnorodnymi zadaniami. Udowodniono też, że zespoły wielopokoleniowe są bardziej wydajne i szybciej dochodzą do znalezienia rozwiązania problemów, na które natrafiają w pracy.
Czyli pracodawcy nie powinni obawiać się zatrudniania osób w dojrzałym wieku?
W mojej ocenie dobór odpowiedniego pracownika zależy od jego kompetencji, cech charakterologicznych, które odgrywają ważną rolę w doborze nowego członka zespołu, a także pewnej energii życiowej, spójności w prezentowaniu siebie wraz z przedstawianym CV. Każdy z nas po jakimś okresie próbnym, niekoniecznie tym z umowy, prezentuje swoje korzystne i mniej korzystne strony. Uważam, że to dotyczy również pracodawcy.
Co by Pani poradziła osobom 50+ szukającym pracy?
Po pierwsze, by sprawdzili, czy na ich kompetencje zawodowe jest w chwili obecnej zapotrzebowanie na rynku pracy. Warto tę wiedzę zweryfikować również poprzez poszukiwanie wsparcia społecznego u bliższych lub dalszych znajomych. Dobrze jest posłuchać, jak oni widzą ten problem, aby później móc wyciągnąć własne wnioski. Po drugie, warto sobie stworzyć plan A, B, a nawet C. To pozwoli ustalić, co zrobimy, jeśli w ciągu określonej jednostki czasu nie znajdziemy poszukiwanego stanowiska. Pamiętajmy: przy poszukiwaniu każdej pracy zawsze przyda się nam elastyczna postawa i otwartość na nowe.
Dziękuję za rozmowę
