Najważniejsze informacje (kliknij, aby przejść)
Jak chronić dziecko przed upałem?
Dzieci są szczególnie wrażliwe na działanie środowiskowych czynników zewnętrznych, takich jak nadmierna temperatura, wysoka wilgotność oraz wiatr.
Małe dzieci i niemowlęta posiadają najmniej mechanizmów kompensujących działania tych czynników i w tej grupie często może dochodzić do poważnych dysfunkcji stanu zdrowia.dr n med. Tomasz Pytrus, specjalista pediatrii i gastroenterologii, Kierownik Kliniki Pediatrii, Gastroenterologii i Żywienia Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu
– Obecnie w okresie lata, kiedy temperatury przekraczają 30°C w dzień, a w nocy nie spadają poniżej 20°C działanie temperatury na organizm dziecka jest szczególnie uciążliwe i może być niebezpieczne dla jego zdrowia i życia – dodaje doktor.
Jak sobie w takich sytuacjach radzić?
Nie ma generalnej recepty, ale szereg zasad postępowania pozwala na zredukowanie zagrożeń związanych z działaniem wysokiej temperatury na organizm. Oczywiste jest unikanie przebywania w otwartym nasłonecznionym terenie w okresie największej ekspozycji słonecznej. Zdecydowanie lepsze jest realizowanie aktywności fizycznej w godzinach porannych lub wieczornych, najlepiej w otoczeniu bezpiecznych dla dzieci, nadzorowanych zbiorników wodnych.dr n med. Tomasz Pytrus, specjalista pediatrii i gastroenterologii, Kierownik Kliniki Pediatrii, Gastroenterologii i Żywienia USK we Wrocławiu
– W trakcie ekspozycji dziecka na słońce niezbędne jest zastosowanie filtrów pochłaniających promieniowanie UV o wysokim indeksie oraz osłonięcie głowy odpowiednim nakryciem. Bardzo ważna jest też odpowiednia lekka, przewiewna odzież z naturalnych materiałów – tłumaczy doktor.
Zarówno u dzieci, jak i dorosłych bardzo ważne jest regularne spożywanie odpowiedniej ilości płynów. Najlepiej wody lub roztworów izotonicznych u nastolatków. To nie wszystko, warto też pamiętać w tym czasie o odpowiedniej diecie.
W tym trudnych okresie ważna jest także lekkostrawna dieta, bogata w warzywa, owoce i składniki mineralne, która odpowiednio zbilansowana może stanowić dodatkowe uzupełnienie niedoborów elektrolitowych. Nie zaleca się pokarmów ciężkostrawnych, bogatych w tłuszcz zwierzęcy oraz wysoko przetworzonych posiłków typu fast food.dr n med. Tomasz Pytrus, specjalista pediatrii i gastroenterologii, Kierownik Kliniki Pediatrii, Gastroenterologii i Żywienia USK we Wrocławiu
Nawet na chwilę nie zostawiaj dziecka ani zwierzęcia w zamkniętym aucie
Pomieszczenia w których przebywają dzieci należy wietrzyć w okresach, kiedy temperatura zewnętrzna spada, a izolować w okresie największego nasłonecznienia. Urządzenia klimatyzacyjne przenośne lub stacjonarne mogą stanowić rozwiązanie problemu w okresie upałów.
Szczególnie niebezpieczne jest pozostawianie dzieci oraz zwierząt w zamkniętych pojazdach mechanicznych na otwartym terenie.
W skrajnych przypadkach w krótkim czasie taka sytuacja może doprowadzić do krytycznej hipertermii (przegrzania), zaburzeń metabolicznych, elektrolitowych oraz ciężkiego odwodnienia skutkując zagrożeniem zdrowia i życia dziecka. Zawsze obowiązuje zdrowy rozsądek, kierowanie się dobrem dziecka oraz minimalizowaniem czynników ryzyka.dr n med. Tomasz Pytrus, specjalista pediatrii i gastroenterologii, Kierownik Kliniki Pediatrii, Gastroenterologii i Żywienia USK we Wrocławiu
Wysokie temperatury zwiększają ryzyko udarów
Upały nie są obojętne dla naszego organizmu. Badania naukowców udowodniły, że skrajnie wysokie temperatury zwiększają ryzyko udarów i są niebezpieczne dla wielu osób.
Wysoka temperatura jest niekorzystna dla nas wszystkich, a szczególnie dla pacjentów dotkniętych chorobami układu sercowo-naczyniowego. Większość stosuje leki obniżające ciśnienie krwi, regulujące pracę serca. Mówimy tu głównie o chorych po zawale mięśnia sercowego, z nadciśnieniem tętniczym, z niewydolnością serca, z chorobą wieńcową.dr n. med. Piotr Gajewski, kardiolog, specjalista chorób wewnętrznych, Instytut Chorób Serca USK we Wrocławiu
Szybsza akcja serca wywołana wysoką temperaturą może okazać się groźna, a nawet zabójcza. Ważne jest, aby nie bagatelizować objawów, takich jak bóle i zawroty głowy czy nagłe osłabienie.
– W takich sytuacjach należy jak najszybciej, jeżeli mamy taką możliwość, udać się do lekarza rodzinnego. Jeśli znajdujemy się w obcym miejscu, na ulicy to należy wezwać pogotowie – tłumaczy doktor.
Upały są też groźne dla osób starszych
Wysokie temperatury mogą zaburzać pracę układu odpornościowego. Najbardziej narażone jest zdrowie osób starszych, które często są obciążone wieloma innymi chorobami. Niestety, jak mówią lekarze, seniorzy popełniają często dwa podstawowe błędy:
- po pierwsze – wychodzą z domu w porach najwyższych temperatur, najczęściej są to działkowcy,
- po drugie – osoby starsze nie odczuwają pragnienia i mało piją wody, a podczas upałów należy wypić 3 litry wody dziennie i jest to absolutne minimum.
I najważniejsze – trzeba unikać słońca. Najbardziej niebezpieczna jest ekspozycja między godziną 11:00 a 16:00. Dlaczego?
Ochrona przeciwsłoneczna jest niezbędna. Słońce, nie da się ukryć, wspaniale polepsza nastrój. Ono też powoduje, że w skórze wytwarza się witamina D, ale trzeba pamiętać - słońce przynosi bardzo wiele szkód. Już jedno oparzenie zwiększa ryzyko chorób nowotworowych. Dlatego niezmiernie ważne jest stosowanie fotoprotekcji, która polega na stosowaniu kremów z filtrem, odzieży ochronnej, odpowiedniego nakrycia głowy, a także okularów protekcyjnych.dr hab. Alina Jankowska-Konsur z Uniwersyteckiego Centrum Dermatologii Ogólnej i Onkologicznej UMW
Kilka lekarskich rad dla nas wszystkich
Lekarze przypominają kilka zasad, do których każdy z nas powinien się stosować. Podczas upałów:
- nie powinniśmy pić gazowanych i bardzo zimnych napojów – łatwo o stany zapalne górnych dróg oddechowych, poza tym jest to obciążenie dla rozgrzanego organizmu – wcale mu nie pomagamy w schłodzeniu;
- warto dostarczać z wodą elektrolity do utrzymania równowagi fizjologicznej;
- do ugaszenia pragnienia najlepsza jest woda, do której można dodać szczyptę soli – to uzupełni sód, który wypociliśmy w ciągu upalnego dnia;
- jeśli przebywamy lub odpoczywamy – mimo upału – na powietrzu warto korzystać z zacienionych miejsc.