Najważniejsze informacje (kliknij, aby przejść)
Tereny, na których dziś znajduje się Osiedle Henrykowskie, od średniowiecza należały do biskupów wrocławskich. Były to przedmieścia miasta, od zachodu sąsiadujące z wsią Huby, a od południa z wsią Tarnogaj. W 1808 r. obszary przyszłego Osiedla Henrykowskiego włączono do Breslau, ale pierwsze ulice wytyczono dopiero w początkach XX w.
W 1904 r. w granice miasta włączono wieś Dürrgoy, czyli dzisiejszy Tarnogaj. Następnie miejska spółdzielnia Siedlungsgesellschaft Breslau A.G. zbroiła teren – działki były podłączane do kanalizacji, miały bieżącą wodę, gaz i prąd. We współpracy z urbanistami i architektami przygotowywano plan urbanistyczny i architektoniczny – by obniżyć koszty, stosowano ujednoliconą zabudowę.
Siedlung Merckelstraße – Osiedle Henrykowskie – przedmieście-ogród Breslau
W 1922 r. Paul Heim i Albert Kempter przygotowali plan Siedlung Merckelstraße – tak osiedle będzie się nazywało do 1945 r. Nazwy ulic osiedla pochodziły od nazw miejscowości na Przedgórzu Sudeckim. Główną oś osiedla wyznaczała Neißer Straße (ul. Nyska), dalej łącząca się z Patchkauer Straße (ul. Paczkowską). Od północy osiedle ograniczały ulice Schönborner Straße (ul. Sernicka od Serników, bo tak krótko po II wojnie światowej nazwano dzisiejsze Żerniki Wrocławskie) oraz Heinrichauer Straße (ul. Henrykowska). Na południu powstała Ottmachauer Straße (ul. Otmuchowska).
Plan osiedla nawiązywał do brytyjskiej koncepcji miast-ogrodów albo przedmieść – ogrodów, popularnych również w Niemczech. Takie, najczęściej spółdzielcze, osiedla łączyły zalety mieszkania na wsi i w mieście - budowano je w oddaleniu od centrum, dzięki czemu były cichsze i otoczone zielenią, a jednocześnie miały dobre połączenie z centrum. Linia tramwajowa powiązała Dworzec Główny z ul. Kamienną, jeszcze zanim powstało Siedlung Merckelstraße, a w 1911 r. wydłużono odcinek torów do Dürrgoy.
Architektura Osiedla Henrykowskiego i jego dalsze przemiany
Architektura osiedla była bardzo prosta, uboga w detale i bez dekoracji rzeźbiarskich. Urozmaicenia dodawały lukarny, czyli okna w dachu – najczęściej w formie tzw. wolego oka (można je zobaczyć np. w kamienicach przy Nyskiej). Monotonię przełamywały też graniaste wykusze (wykusz – najczęściej nadwieszona zamknięta nadbudówka przy fasadzie albo narożniku domu) – te widać na budynkach na skrzyżowaniu ul. Nyskiej i Jesionowej.
Osiedle rozbudowywano jeszcze do końca lat 30. XX w. – nowe budynki powstały też na Jesionowej i Schönstraße (ul. Piękna). Były to już projekty innych architektów (np. Heinricha Walicha czy Augusta Hogrevego) i na zlecenie innych spółdzielni, ale nawiązujące do pierwotnej zabudowy.
W maju 1945 r. Breslau stało się Wrocławiem, a Siedlung Merckelstraße – Osiedlem Henrykowskim. Spolszczono również nazwy ulic osiedla – dzisiejsze polskie nazwy to tłumaczenia nazw niemieckich.
Powojenne Osiedle Henrykowskie zostało częścią dzielnicy Krzyki. Jego krajobraz kształtowały zakłady przemysłowe: Zakład Produkcyjno-Remontowy Energetyki oraz piekarnia pieczywa chrupkiego zbudowana na miejscu zburzonego kościoła Św. Ducha. W pamięci starszych mieszkańców zapisała się również fabryka mebli przy ul. Hubskiej – dziś działa tam sklep Lidl.
Od 1991 r. Osiedle Henrykowskie jest częścią osiedla Tarnogaj.
Obejrzyj więcej zdjęć - wystawa plenerowa na osiedlu
Rada Osiedla Tarnogaj zaprasza na 100 urodziny osiedla Henrykowskiego. W niedzielę 4 września odbędzie się piknik osiedlowy przy SP 9 (ul. Nyska 66) - start o godzinie 14.00.
Wystawa archiwalnych zdjęć oraz dokumentów z Archiwum Budowlanego Wrocławia, prezentowana będzie przed budynkiem szkoły do 20 września.
