Na Expo 2025 w Osace Polska była prezentowana jako kraj, którego – jak czytamy na stronie organizatorów pawilonu polskiego – „głównym zasobem są ludzie – kreatywni, otwarci, wykształceni, twórczy, odważni w swoich myślach i działaniach”, także artyści.
Wśród nich był Paweł Romańczuk - wrocławianin, muzyk, założyciel Małych Instrumentów i twórca Galerii Toy Piano, a także wchodzące w skład grupy Justyna Skoczek i Iwona Sztucka oraz realizator dźwięku Kamil Biedrzycki.
Nietypowe brzmienia, niesamowite wynalazki
Od początku swojego istnienia Małe Instrumenty skupiają się na szukaniu nietypowych brzmień, jakie można wydobyć z dźwiękowych zabawek, kuriozalnych wynalazków muzycznych, obiektów dźwiękowych i instrumentów eksperymentalnych.
Oczywiście do Japonii nie dało się zabrać ich wszystkich. Zespół poleciał do Azji z dziesięcioma skrzyniami pełnymi mini fortepianów, które na co dzień można podziwiać we Wrocławiu w Galerii Toy Piano, a także z mandolinette, stuletnimi okarynami czy stuletnią grającą maszyną do pisania. Artyści zabrali ze sobą także (nie taki znów mały) Basedes – gitarę basową zrobioną z… plastikowego sedesu z programatorem od pralki, pełniącego funkcję potencjometru.
Okazało się, że małe - nie tylko z nazwy - instrumenty są dla odbiorców w Azji bardzo atrakcyjne, a ich brzmienie niezwykle egzotyczne. Nawiasem mówiąc, za każdym razem, gdy jestem w Japonii, mam wrażenie, że instrumentarium w rozmiarze mini jest bardziej typowe dla Japończyków niż dla Europy czy Polski, bo w ich kulturze przedmioty o niewielkich gabarytach są szczególnie cenione.Paweł Romańczuk, założyciel grupy artystycznej Małe Instrumenty
– Co ciekawe, nie licząc Polski, to właśnie w Japonii najlepiej sprzedała się moja książka „Fenomen Toy Piano” (wydawnictwo Format), do której dołączona była płyta „Małe Instrumenty grają Chopina” – dodaje Romańczuk.
Koncerty i warsztaty
Podczas Expo 2025 artyści koncertowali i prowadzili warsztaty. Wystąpili też na placu Namba w Osace (tamtejszym miejscu spotkań) oraz na koncercie związanym z otwarciem interaktywnej wystawy „The Amazing Land of Quarks, Elephants and Pierogi” („Niesamowita Kraina Kwarków, Słoni i Pierogów”), promującej polską kulturę za pomocą 100 wybranych słów, zorganizowanej przez Instytut Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Spotkanie w Pianopia
Wielkim wydarzeniem dla grupy Małe Instrumenty były odwiedziny w atelier Pianopia w Osace.
Prowadzi je Hitomi Ogawa, która na co dzień zajmuje się pełnowymiarowymi fortepianami, ich dystrybucją, naprawami, wypożyczeniami itd., ale promuje również kulturę rzadkich, nietypowych instrumentów muzycznych, głównie klawiszowych.
– Pani Hitomi Ogawa zna Małe Instrumenty od 10 lat. Dowiedzieliśmy się od niej, że to, jak pracujemy z obiektami dźwiękowymi, było dla niej inspiracją i wpłynęło na jej działania. W swoim atelier zgromadziła mnóstwo bardzo interesujących instrumentów. Jak sama mówi, jest jedną z niewielu osób, którym zależy na propagowaniu związanej z nimi kultury w Japonii, gdzie dotąd były nieobecne – opowiada Paweł Romańczuk. – Dostaliśmy od niej w prezencie dwa oryginalne japońskie super toy pianos i teraz omawiamy sposób, w jaki zostaną dostarczone do Wrocławia. Przede wszystkim mamy jednak nadzieję, że ta niezwykła osoba odwiedzi nas osobiście.
„Małe instrumenty potrafią przekraczać granice i łączyć ludzi” – napisała o tym spotkaniu Hitomi Ogawa.
Brzmienia poza głównym nurtem
Małe Instrumenty powstały w 2006 roku.
– Naszym celem jest poszukiwanie i eksploracja brzmień odmiennych od tego, co oferuje nam mainstream. Zależy nam na tym, by słyszalne były nie tylko gitara, perkusja czy fortepian – mówi Paweł Romańczuk. – Chcemy też, by ludzie doświadczali fenomenu muzyki akustycznej, która ma do zaoferowania bardzo duży wachlarz barw dźwiękowych. Byłoby szkoda, gdybyśmy byli na te barwy głusi, bo im więcej takich obiektów jesteśmy w stanie wynaleźć i zaprezentować, tym kontakt z tą muzyką staje się ciekawszy.
Byliście już w Galerii Toy Piano?
We Wrocławiu kontakt z takimi brzmieniami można mieć w Galerii Toy Piano - jedynym na świecie muzeum z kolekcją kilkuset pianinek-zabawek ze wszystkich stron świata - działającej w ramach Otwartych Pracowni Plastycznych im. E. Geperta we Wrocławiu (ul. Ruska 46, podwórko z neonami). Odbywają się tam koncerty, warsztaty i inne wydarzenia.
