Rzecz o granicach ludzkiego poznania. Światło i cień

Wystawa w Krupa Art Foundation prezentuje różnorodne prace i postawy artystyczne, których motywem przewodnim jest temat światła i cienia. Bo problem jest taki, że rzeczywistość okazuje się tak szalona, że żaden ludzki język nie jest jej w stanie wyrazić sensownie.

Po prostu słowa stają w gardle, a „zdrowy rozsądek” strajkuje. (…) I o dziwo jest to moment, w którym sztuka może coś zaoferować. Bo choć sztuka nie pomoże nam lepiej czegokolwiek zrozumieć, bo nie od tego jest, to może ona pomóc nam ową dziwność kwantowego światła wyrazić. (…) Sztuka może pomóc wyrazić słuszne przeczucie, że wiemy tyle co nic*. Punktem wyjścia i źródłem inspiracji dla wystawy jest twórczość Jana Chwałczyka – artysty wizualnego, teoretyka sztuki i ważnej postaci powojennej sceny artystycznej Wrocławia. W centrum swoich zainteresowań stawiał on właśnie tytułowe światło – przez lata badał zjawiska fizyczne z nim związane, takie jak: zagadnienie absorpcji i emisji fotonów, powstawanie barw czy tworzenie się cienia. Swoje obserwacje i wnioski prezentował w formie plastycznych obiektów oraz w licznych tekstach teoretycznych. Twórczości Jana Chwałczyka bazuje przede wszystkim na wiedzy naukowej.

Wystawa w KAF przyjmuje natomiast odmienny punkt widzenia – rozpatruje to, co na granicy ludzkiego poznania. Do udziału w projekcie zaproszone zostały współczesne osoby artystyczne, które przyglądają się tematowi światła i cienia z perspektywy wielu obszarów – duchowości, filozofii, psychologii, ekologii czy mitologii. Wykorzystując różne media, skupiają się oni nie tylko na ujęciu naukowym, ale w głównej mierze na sferze wrażeń i emocji. W trakcie tego procesu często zagłębiają się w światy bliskie podświadomości, a nawet metafizyki. Rzecz o granicach… jest zatem nie tylko przeglądem plastycznych zjawisk mogących powstawać na skutek obserwacji podróży fotonów.

To także opowieść o pięknym szaleństwie jakim może być mariaż sztuki i nauki oraz o – skazanej z góry na niepowodzenie – próbie ogarnięcia rozumem otaczającej nas rzeczywistości. Opowieść ta mówi również o wielkich niewiadomych, nieprzewidywalności i chęci stworzenia uniwersalnego języka, który (czy to za pomocą fizycznych równań czy barwy i formy) pomaga wyrazić zachwyt nad światem i opisać jego zagadki. *** Wystawie towarzyszy program wydarzeń dodatkowych: performansy, spotkania oraz warsztaty dla dzieci, realizowane w przestrzeni galerii oraz w KAF Digital (sali immersyjnej). Szczegóły wkrótce! *A. Dragan, [w:] J. Studzińska, S. Świsłocka-Karwot [red.], Jan Chwałczyk. Światło. Cień. Informacja, wyd. Muzeum Współczesne Wrocław, Wrocław 2023