Ci obywatele Ukrainy, którzy uciekli przed rosyjską agresją do Polski nie muszą się obawiać, że stracą prawo do emerytury, którą wypracowali w swoim kraju rodzinnym. Te sprawy zostały bowiem uregulowane już 11 lat temu w polsko-ukraińskiej umowie o zabezpieczeniu społecznym. Została ona zawarta na zasadach identycznych jak inne, podobne, dwustronne umowy podpisane przez stronę polską.
Jak podkreślają przedstawiciele polskiego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, nie jest prawdą, że ta instytucja będzie finansowała emerytury i renty obywateli Ukrainy za okresy pracy na terenie ich macierzystego kraju. Zapisy zawarte w dwustronnym dokumencie stanowią bowiem, że można transferować świadczenia dla osób (którym te się należą) mieszkających w Polsce. Pieniądze są przekazywane na ich rachunki bankowe.
Zgodnie z umową prawo do najniższego świadczenia w Polsce mają ci obywatele Ukrainy, którzy mieszkają w Polsce i mają 20 lat pracy (kobiety) lub 25 lat (mężczyźni). Co ważne, tak się dzieje nawet wtedy, gdy nie wynika to ze składek odprowadzanych przez nich w Polsce. W tej chwili jest to 1588,44 złotych miesięcznie.
Jak czytamy na stronie ZUS: Jeśli pracowałeś w Polsce i na Ukrainie, możesz otrzymywać 2 emerytury lub renty – od nas i z instytucji ubezpieczeniowej Ukrainy. Musisz jednak spełnić warunki do przyznania Ci emerytury lub renty z każdego z tych państw. Ważne! My wypłacimy Ci emeryturę lub rentę za okresy ubezpieczenia w Polsce, natomiast ukraińska instytucja wypłaci Ci świadczenie za okres pracy na Ukrainie.
Wysokość takiej emerytury jest obliczana proporcjonalnie do czasu pracy w obu krajach. Sumowane są więc polskie i ukraińskie okresy pracy. Potem możliwe jest wyrównanie wysokości tak obliczonej emerytury do kwoty minimalnego świadczenia wypłacanego w Polsce.
Dla osób starających się o taką emeryturę ważną będzie informacja, że nie muszą składać osobnych dokumentów w Polsce i na Ukrainie – wystarczy je dostarczyć do instytucji ubezpieczeniowej w kraju, w którym właśnie mieszkają. Trzeba przy tym pamiętać o tym, że data złożenia wniosku w Polsce staje się automatycznie datą rozpoczęcia starań o takie świadczenie na Ukrainie. ZUS przyjmuje wszelkie dokumenty, również te wystawione w języku ukraińskim.
Ci, którzy mieszkają w Polsce, mogą złożyć wniosek na trzy sposoby:
- w Oddziale ZUS w Rzeszowie, który będzie rozpatrywał wniosek;
- w tej placówce Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, która jest najbliżej miejsca zamieszkania takiej osoby (ta placówka przekaże wniosek do Oddziału ZUS w Rzeszowie);
- przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) – na stronie: https://www.zus.pl/. Żeby to zrobić, trzeba mieć konto na PUE ZUS i profil zaufany na Elektronicznej Platformie Usług Administracji Publicznej (ePUAP) lub bezpieczny podpis elektroniczny. Jednak dokumenty, które zostaną dołączone do wniosku powinny zostać złożone w formie papierowej w placówce ZUS albo wysłane tam pocztą.
Więcej informacji z tym związanych można znaleźć na stronie: https://www.zus.pl/swiadczenia/emerytury-i-renty-dla-osob-pracujacych/zamieszkalych-za-granica/zasady-przyznawania-emerytur-i-rent-dla-osob-pracujacych-w-panstwach-umownych/umowa-z-ukraina-o-zabezpieczeniu-spolecznym/skladanie-wniosku-o-emeryture-lub-rente.
Maciej Sas
