Kongres Miasto – Woda – Jakość Życia zaczął się wczoraj na Politechnice Wrocławskiej, gdzie eksperci z samorządów, nauki, biznesu i organizacji społecznych wspólnie debatują m.in. nad wyzwaniami w zarządzaniu wodą i budowaniu miejskiej odporności jakie niosą ze sobą zmiany klimatyczne.
Kongres otworzył Jakub Mazur, wiceprezydent Wrocławia. – Cieszę się, że Wrocław po raz kolejny gości uczestników kongresu. W końcu to miasto nierozerwalnie związane z wodą, które stawia na sukcesywne podnoszenie jakości życia jego mieszkańców – mówił wczoraj wiceprezydent Wrocławia.
Galeria zdjęć
Jakub Mazur przypominał też, że dzień wcześniej - w poniedziałek 20 października na sesji Rady Miejskiej przyjęta została uchwała ws. Strategii Rozwoju Wrocławia „Wrocław 2050”.
To dokument, który mówi, jakiego Wrocławia chcemy w 2050 roku, m.in. jeszcze bardziej błękitnego i zielonego. Tylko w latach 2019-2024 na 380 projektów w rozwój i odnowę szeroko rozumianej zieleni miejskiej wydaliśmy 140 mln zł. Dzięki nim miasto ma być jeszcze bardziej odporne na zmiany klimatu i przyjazne dla ludzimówił Jakub Mazur.
Jak radzić sobie z zagrożeniem powodziowym?
Potem, w jednym z paneli dyskusyjnych wziął udział Witold Ziomek, prezes wrocławskiego MPWiK. W debacie „Rozwój rozwiązań dla wzmocnienia bezpieczeństwa infrastruktury przeciwpowodziowej – możliwości i ograniczenia” – poruszono m.in. kwestie zarządzania wodą i zagrożeń powodziowych.
– Wrocław to miasto położone nad 5 rzekami, płasko ukształtowane, wrażliwe na szybkie powodzie deszczowe, ale także na zalanie przez tzw. cofkę. We wrześniu 2024 roku musieliśmy zmierzyć się z oboma zagrożeniami. Nasza spółka zarządza większością wylotów deszczowych do rzek, cieków i rowów melioracyjnych, a we Wrocławiu są ich tysiące. Dlatego w perspektywie ogromnych ulew najpierw nasze ekipy musiały objechać całe miasto i otworzyć wyloty. To pozwoliło odprowadzić deszczówkę do rzek – które miały początkowo niskie stany wody – i uratować miasto przed zalaniem. Po kilkudziesięciu godzinach nasze ekipy musiały tym razem zamknąć te wyloty – mówił Witold Ziomek.
Prezes MPWiK zaznaczył, że dzięki tym działaniom woda z rzek, które przyjęły ogromne ilości wody z terenów górskich, dosłownie nie wlała się do miasta
Ta sytuacja pokazuje również konieczność posiadania aktualnych planów działania i zinwentaryzowanej infrastruktury, którą się zarządzapodkreślił Witold Ziomek.
Dyskusja ta pokazała, że skuteczne zarządzanie ryzykiem powodziowym wymaga współpracy – od poziomu lokalnego po krajowy – i że inwestycje w edukację, planowanie i świadomość społeczną są równie ważne jak infrastruktura.
Edukacja równie ważna
Na tym drugim polu Wrocław ma się czym pochwalić, bo jest pierwszym miastem w Polsce, które wdrożyło kompleksowy program edukacyjny, który uczy najmłodszych szacunku do wody i środowiska naturalnego. To „Akademia H2O”, o której opowiedziały jej autorki i koordynatorki projektu Małgorzata Szafran i Estera Zuzel.
Przez ostatnie trzy lata do Akademii przystąpiło we Wrocławiu łącznie 19,5 tys. drugoklasistów. Każdy z nich otrzymał ekologiczne karty pracy, a 900 nauczycieli - książki ze scenariuszami zajęć.
Wrocław w top 3 Water City Index
Podczas kongresu zaprezentowano także kolejna edycję rankingu Water City Index, który pokazuje, jak miasta radzą sobie z wodą w dobie zmian klimatycznych. Ta część odbyła się w Hydropolis, które świętuje swoje 10-lecie.
Water City Index to kompleksowe opracowanie ekspertów Fundacji GAP, Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie i firmy Arcadis. Ranking analizuje, jak polskie samorządy planują rozwój w zgodzie z wodą – od infrastruktury i retencji, przez edukację, po odporność na zagrożenia klimatyczne. Ocenie poddano ponad 200 miast w trzech kategoriach: metropolie, miasta na prawach powiatu oraz miasta średniej wielkości.
W kategorii metropolii zostało sklasyfikowanych osiem miast. Pierwsze miejsca zdobyła Łódź, natomiast Wrocław został sklasyfikowany na trzecim miejscu (w ubiegłym roku był pierwszy), za Krakowem.
Łódź została doceniona przez ekspertów za konsekwentną modernizację infrastruktury wodociągowej oraz długofalowe podejście do zarządzania zasobami wodnymi. Miasto to miało też najwyższy wśród wszystkich metropolii wynik w subindeksie „Życie”, w którym mierzone jest codzienne korzystanie z wody przez mieszkańców. Subindeks ten uwzględnia m.in. jakość zaopatrzenia, awaryjność sieci, poziom zużycia oraz koszty usług wodnych.
Z kolei Wrocław uzyskał dobry wynik w subindeksie „Gospodarka i społeczeństwo” – nasze miasto był na tym polu drugie wśród metropolii, po Szczecinie. Ten subindeks obliczany jest m.in. na podstawie zużycia wody przez przemysł, liczbę przedsiębiorstw działających w branży transportu wodnego.
Jubileuszowa nagroda dla Hydropolis
Podczas gali w Hydropolis, organizatorzy Kongresu Miasto – Woda – Jakość Życia oraz twórcy rankingu Water City Index wręczyli również specjalną nagrodę jubileuszową dla Hydropolis – wrocławskiego centrum wiedzy o wodzie. Wyróżnienie to było wyrazem uznania dla konsekwentnej pracy zespołu Hydropolis na rzecz edukacji ekologicznej, popularyzacji wiedzy o wodzie oraz budowania świadomości społecznej wokół wyzwań klimatycznych.
– W świecie, gdzie coraz częściej mówimy o kryzysie wodnym, potrzebujemy miejsc, które przypominają nam, że woda to nie tylko technologia i infrastruktura – to także kultura, historia i odpowiedzialność społeczna – mówił Witold Ziomek, prezes MPWiK Wrocław i Hydropolis, odbierając nagrodę.
Od dekady Hydropolis pokazuje, że woda to nie tylko zasób, ale także źródło inspiracji, refleksji i odpowiedzialności. Dzięki nowoczesnej wystawie, interaktywnym instalacjom i zaangażowaniu w projekty edukacyjne, miejsce to stało się jednym z najważniejszych punktów na turystycznej mapie nie tylko Wrocławia, ale całej Polski. Centrum odwiedziło już ponad 3 miliony gości
Woda wyzwaniem, ale tez szansą
Dzisiaj, podczas drugiego dnia kongresu rozmowy toczyły się m.in. wokół przyszłości miast, w której woda staje się zarówno wyzwaniem, jak i szansą.
Tamara Bińczak z ING Banku Śląskiego i dr Piotr Mikołajczyk z Centrum UNEP/GRID-Warszawa, omówili wyzwania związane z finansowaniem odtwarzania przyrody, wskazując na konieczność inwestowania w rozwiązania sprzyjające regeneracji ekosystemów.
Daria Drabik z Orange Polka w prezentacji „Miasto na fali danych, czyli Smart Water w praktyce” pokazała, jak dane i nowe technologie mogą wspierać efektywne zarządzanie wodą w przestrzeni miejskiej.
Z kolei dr hab. Artur Magnuszewski, kierownik Zakładu Hydrologii, Wydziału Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego, mówił o zmianie funkcji rzek w polskich miastach - od kanałów technicznych po przestrzenie życia społecznego i przyrodniczego.
Poranny blok udowodnił, że nowoczesne miasta muszą łączyć ekonomię, naukę i wrażliwość ekologiczną – tylko wtedy woda może stać się kluczem do ich rozwoju.