Nowości w Społecznym Muzeum Militarnym – wystawa „Breslau 1808-1950 Wrocław” oraz hełmy z 1945 r.

Na nowej wystawie zobaczycie m.in. umundurowanie i broń obu wałczących stron. Są także dokumenty z tych walk – rozkazy oraz przedmioty, pokazujące życie ludności w ostatnich dniach wojny.

Dużym zainteresowaniem cieszy się także wystawa planszowa SCHLUSSEL - KLUCZE - czyli pozostawione klucze w drzwiach mieszkań przez uciekających z Breslau w 1945 roku Niemców i przejęte potem przez przybyłych na te tereny wrocławian. Mamy również ekspozycję dotyczącą 60-lecia początku zdjęć do serialu Czterej pancerni i pies, dzięki udostępnieniu z wrocławskiej Wytwórni Filmów Fabularnych manekinów ubranych w kostiumy z serialu oraz wystawę archiwalnych zdjęć z planu filmowego. Dodatkową atrakcją są też efekty świetlne i dźwiękowe, przybliżające historię tamtych czasów.

Marek Łaciak, prezes Fundacji Inicjatyw Społecznych i Kulturalnych Jedynka, zarządzającej fortem

W kazamatach zobaczycie militarną historię miasta, a w plenerze:

• jednoosobowe schrony wartownicze,
• prototyp stanowiska ogniowego 14,5 mm,
• czołg T-55,
• pojazd SKOT,
• samolot SU-20,
• pojazd BRDM 2,
• historyczne pojazdy i artylerię.

Społeczne Muzeum Militarne przy ul. Pełczyńskiej – bilety, godziny, dojazd

Zwiedzanie Społecznego Muzeum Militarnego we Wrocławiu jest możliwe tylko zbiorowo, z przewodnikiem w języku polskim:

• w każdą niedzielę (do 26 października) o godz. 12:00
• trwa ok. 60-90  minut,
• nie ma możliwości zwiedzania indywidualnego.

Dostępne są tekstowe przewodniki w języku angielskim. W innych dniach Muzeum jest zamknięte.

Ceny biletów:

• 30 zł – normalny,
• 10 zł – ulgowy (dla dzieci).

Płatność na miejscu gotówką.

Rezerwacje grupowe – od 10 osób przyjmowane są na dowolny termin z  minimum 4-dniowym wyprzedzeniem.

Fort Wrocław nr 9 – Muzeum Militarne znajduje się  przy ul. Pełczyńskiej 33 (za „Targpiastem”), przy drodze Wrocław – Oborniki Śląskie. 

Na miejscu nie ma parkingu, dlatego najwygodniej do fortu dotrzemy autobusami nr 105, 108, 111, 143 (przystanek OSTOWA – Muzeum Militarne) lub pociągiem do stacji PKP „Wroclaw-Osobowice”.

Hełmy z 1945 r. – wyjątkowe znalezisko we Wrocławiu

W Forcie nr 9 we Wrocławiu zobaczycie także hełmy z 1945 r. Znaleziska depozytu hełmów dokonano podczas remontu nawierzchni, prowadzonego w pobliżu budynku Instytutu Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego przy ul. Koszarowej 3. Wykopano ich ponad 60. W miejscu odkrycia, do 1945 r. stał budynek gospodarczy, wchodzący w skład koszar 8 batalionu łączności.

Zobacz również

Pięćdziesiąt hełmów na parkingu. Wojenne znalezisko na terenie uczelni

16.06.2025 | Tomasz Wysocki

otworzy się w nowej karcie

Zbiór jest różnorodny. Znalazły się w nim:

• niemieckie hełmy produkowane przed i w trakcie II wojny światowej (modele m35, m40, m 42),
• hełmy pochodzące z I wojny światowej (model M16, m18),
• hełm polski (wz. 31),
• hełm radziecki (SSz 36),
• hełmy niemieckiej Obrony Powietrznej (M38 Luftschutz).

Społeczne Muzeum Militarne

Tak duża różnorodność odnalezionych modeli może sugerować, że hełmy przetrzymywano w budynku gospodarczym dla doraźnych celów obrony powietrznej lub pożarowej w obrębie jednostki. Ich układ w chwili odnalezienia sugeruje, że były złożone na przyściennym regale. 

– Dla naszego Muzeum, w którym prezentujemy na wystawach w schronie głównym artefakty z czasów Festung Breslau (luty-maj 1945 r.), pozyskanie kolejnych muzealiów jest wzbogaceniem zasobów, a dla turystów szansą poznania historii sztuki militarnej Europy. Ważne jest też to, że od czasów zakończenia II wojny światowej ciągle znajdujemy we Wrocławiu niemych świadków dawnych czasów, o których nigdy wcześniej nie wiedzieliśmy. Nasze Muzeum będzie chętnie dalej eksponować artefakty z tamtych lat, pozyskiwane z różnych źródeł – podkreśla Marek Łaciak.

O Forcie Wrocław nr 9 przy ulicy Pełczyńskiej

Pozarządowa Społeczna Instytucja Kultury Fort Wrocław nr 9 – Muzeum Militarne to duch historii militarnego Wrocławia od 1808 roku. Fundacja Inicjatyw Społecznych i Kulturalnych „Jedynka” przejęła 11 lutego 2014 roku od władz miasta Wrocławia teren przy ul. Pełczyńskiej 33, gdzie znajdował się pochodzący z 1892 r. jeden z 36 fortecznych obiektów pierścieniowej fortyfikacji miasta, oznaczony numerem 9.

Był zdewastowany, ale szybko utworzyliśmy tu Społeczne Mobilne Muzeum Militarne, by fort już w 2015 r. otrzymał status zabytku, a Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego wpisał obiekt do rejestru muzeów

Marek Łaciak

Fort posiada ceglano-betonowy główny schron, w którym znajduje się sześć wejść, dwa korytarze, sześć izb – kazamat żołnierskich, oraz trzy betonowe wartownie i dwuhektarowy teren. Dzięki dotacji Gminy Wrocław i innych donatorów od 2014 roku fort przez kilka lat podlegał rewitalizacji.

– Dla miasta, regionu, ale również całego kraju nasz obiekt to wzbogacenie oferty turystycznej o tak nietypowym, ale jakże atrakcyjnym charakterze, bo przebywa się w obiekcie posiadającym przez ponad 120 lat status „tajemniczości”. Przypomnijmy, że wcześniej była tu hodowla pieczarek i wytwórnia lodów – dodaje Łaciak.

Marek Łaciak, Fundacja Inicjatyw Społecznych i Kulturalnych „Jedynka”

Na terenie znajduje się także plenerowa estrada oraz amfiteatr, niezbędny w imprezach plenerowych. W Forcie nr 9 od 2015 roku organizowane są plenerowe koncerty, pikniki, pokazy filmów fabularnych i inscenizacje historyczne. Wstęp do muzeum w okresie rewitalizacji był możliwy jedynie okazjonalnie.