Czym jest Panel Obywatelski?
Panel obywatelski to nowa forma demokratycznego podejmowania decyzji, którą można zastosować na poziomie miasta, państwa, a nawet społeczności międzynarodowej. Na poziomie lokalnym, do udziału w panelu obywatelskim wyłania się losowo grupę mieszkańców i mieszkanek danego miasta, z uwzględnieniem kryteriów demograficznych, takich jak płeć czy wiek. Stanowi ona „miasto w pigułce”. Rolą panelu obywatelskiego jest dogłębne przeanalizowanie danego tematu, omówienie różnych rozwiązań, wysłuchanie argumentów za i przeciw, a następnie podejmowanie świadomych i przemyślanych decyzji.
– Warto zaznaczyć, że przygotowania do wrocławskiego panelu rozpoczęły się już w lutym tego roku, a w marcu odbyły się losowania i wybór panelistów. W skład panelu obywatelskiego we Wrocławiu weszło 75 wylosowanych osób, a dodatkowe 10 wzięło udział w charakterze panelistów i panelistek rezerwowych. Zgodnie z deklaracją Prezydenta Miasta Wrocławia, rekomendacje, które uzyskały poparcie co najmniej 80 procent panelu, są przez niego traktowane jako wiążące, czyli zostaną wskazane do realizacji. Co więcej, miasto poszło o krok dalej i postanowiło, że wszystkie przekazane rekomendacje zostały przeanalizowane przez Urząd Miejski Wrocławia i jego jednostki merytoryczne – zapewnia Bartłomiej Świerczewski, dyrektor Departamentu Spraw Społecznych.
Wyniki pierwszego Panelu Obywatelskiego
– Panelistki i paneliści przedstawili w sumie 63 rekomendacje – 50 wiążących i 13 do rozważenia. Rekomendacje w swoim przekazie są spójne z przyjętymi i obowiązującymi we Wrocławiu dokumentami strategicznymi, co oznacza, że nie spowodowały potrzeby zmiany dokumentów strategicznych Miasta. Głos mieszkańców wyrażony w rekomendacjach jest rozwinięciem rozwiązań oczekiwanych w różnych obszarach tematycznych tych dokumentów – dodaje Bartłomiej Świerczewski.
Dla uporządkowania wielu różnych tematów zawartych w rekomendacjach zostały one pogrupowane w tzw. pudełka. Połowie z nich ściśle odpowiada dokument lub ich pakiet (strategii, planów, analiz, koncepcji, itp.), za pomocą których poszczególne rekomendacje będą realizowane.
Każde pudełko ma swoją nazwę i zawiera wszystkie rekomendacje odnoszące się do tematyki w nim zawartej. Dzięki takiemu pogrupowaniu rekomendacji, można w czytelniejszy sposób je komentować i o nich opowiadać.
Powstało 10 pudełek tematycznych
Pudełko nr 1 – Wrocławski Program Tramwajowy 2.0 – zawiera 26 rekomendacji wiążących i 6 do rozważenia;
Pudełko nr 2 – Wrocławska Kolej Metropolitalna – zawiera 7 rekomendacji wiążących;
Pudełko nr 3 – Odnawialne Źródła Energii – zawiera 4 rekomendacje wiążące;
Pudełko nr 4 – Strategia rowerowa do 2025 – zawiera 4 rekomendacje wiążące;
Pudełko nr 5 – Plan dla Centrum – zawiera 2 rekomendacje wiążące i 3 rekomendacje do rozważenia;
Pudełko nr 6 – Porządkowanie parkowania – zawiera 2 rekomendacje wiążące i 1 do rozważenia;
Pudełko nr 7 – Atrakcyjny transport zbiorowy – zawiera 2 rekomendacje wiążące;
Pudełko nr 8 – Od planowania do realizacji – zwiera 2 rekomendacje wiążące;
Pudełko nr 9 – Inicjatywa ustawodawcza – zawiera 1 rekomendację do rozważenia;
Pudełko nr 10 – Priorytety inwestycyjne – zawiera 1 rekomendację wiążącą i 2 rekomendacje do rozważenia.
Odniesienia do rekomendacji
Spośród 50 rekomendacji wiążących 30, czyli 60% z nich, jest możliwych do realizacji w całości, a pozostałe 20 możliwe do realizacji z zastrzeżeniem. 100% rekomendacji do rozważenia, (czyli z wynikiem poniżej 80%) zostało przekazanych do dalszej analizy, a więc nie zostały na tym etapie odrzucone.
Stan realizacji rekomendacji obecnie
Spośród wszystkich 63 rekomendacji 38 z nich, czyli 60%, jest już przez Miasto w trakcie realizacji i planowane do dalszej realizacji. Z kolei pozostałe 25 (wiążących i do rozważenia) – wymaga rozpoczęcia nowych działań.
- Jesteśmy zadowoleni z analizy Panelu Obywatelskiego i możemy zagwarantować, że w 2021 roku zostaną przedstawione, opracowane lub zlecone dokumenty stanowiące punkt wyjścia do podejmowania kolejnych decyzji, płynących z rekomendacji panelowych. Powstanie m.in. Wrocławski Program Tramwajowy 2.0 czy Strategia rowerowa do 2025 roku, a co więcej, zlecimy przygotowanie Planu dla Centrum – mówi Monika Kozłowska-Święconek, dyrektor Biura Zrównoważonej Mobilności.
– Ponadto, przeprowadzimy analizę w zakresie zapotrzebowania na energię dla transportu publicznego oraz zlecimy analizę kosztów i korzyści wykorzystania autobusów zeroemisyjnych w komunikacji miejskiej, w tym zasilania z odnawialnych źródeł energii, opracujemy także Plan zazieleniania Wrocławia – dodaje Katarzyna Szymczak-Pomianowska, dyrektor Departamentu Zrównoważonego Rozwoju.
– Mając na uwadze rekomendacje naszych panelistów i panelistek, zdecydowaliśmy, że w 2021 roku wystartujemy także z kilkoma wyczekiwanymi przez mieszkańców projektami. Ogłosimy przetarg na projektowanie tramwaju na Swojczyce, rozpoczniemy budowę mostów Chrobrego z torowiskiem tramwajowym, będziemy już w posiadaniu przejściowego projektu tramwaju na Jagodno z jezdnią dla autobusów oraz koncepcji wspólnego systemu biletowego we Wrocławskim Obszarze Funkcjonalnym. Ponadto, zlecimy studium wariantów przebiegu trasy tramwaju na Psie Pole czy oddamy do użytku siedem kolejnych parkingów "Parkuj i jedź" na ponad 300 miejsc postojowych – zapewnia Monika Kozłowska-Święconek.
To jednak nie wszystko, bowiem na 2021 rok, zgodnie z rekomendacjami Panelu Obywatelskiego miasto zaplanowało także inne działania, m.in.:
- po opracowaniu Wrocławskiego Programu Tramwajowego 2.0 zostanie podjęta decyzja, która z tras zostanie zlecona do dalszego projektowania – czy będzie to tramwaj na Maślice, czy tramwaj na Ołtaszyn,
- zostanie przedstawiona koncepcja nowego układu linii tramwajowych i autobusowych.
- zostanie wdrożony skuteczniejszy mechanizm egzekwowania porządku w parkowaniu aut w ścisłym centrum Wrocławia, również w nawiązaniu do nowej śródmiejskiej strefy płatnego parkowania.
Szczegółowa rekomendacja – przystanki na Świdnickiej
Jest jedna rekomendacja bardzo konkretna, która wzbudzała dużą dyskusję. Dotyczy ona „stworzenia przystanków wiedeńskich na Świdnickiej w 2021 rok”. Warto ją wyjaśnić szerzej.
Rekomendacja została przyjęta do realizacji z zastrzeżeniem, a zastrzeżenie dotyczy wskazanego przez panel terminu jej realizacji. Dokumentacja na budowę przystanków jest obecnie w fazie końcowej opracowania. Na 2021 r. zostały już zaplanowane kolejne etapy remontów torowisk, realizowane przez MPK w ramach programu TORYwolucja. Nadal dotyczą one strategicznych miejsc w centrum.
Analiza obowiązującego dziś harmonogramu robót torowych, realizowanych przez MPK pokazała, że na 2021 rok nie można zadeklarować prac związanych z budową przystanków wiedeńskich w ciągu ulicy Świdnickiej. Na 2021 zaplanowane są bowiem inwestycje torowe w centrum tj: rozjazdy na Podwalu i Grodzkiej, kolejne inwestycje torowe związane z tramwajem na Popowice, remonty torowisk na ul. Piotra Skargi i pl. Dominikańskim, a potem na ul. Legnickiej, pl. Jana Pawła II i rozjazdy na ul. Kazimierza Wielkiego, pl. Dominikańskim oraz krzyżownice na skrzyżowaniu ul. Kazimierza Wielkiego i ul. Widok.
W II kwartale 2021 – po wymianie rozjazdów na pl. Dominikańskim – planowane jest oddanie I części Trasy Autobusowo-Tramwajowej na Nowy Dwór – od placu Orląt do ul. Śrubowej. Dodatkowo miasto planuje rozpoznanie stanu torowiska na ul. Świdnickiej w rejonie Arkad – jeśli potwierdzą się obserwacje, że wymaga ono bieżącego remontu, to wtedy będziemy chcieli skoordynować go z budową przystanków. Niezależnie od tego, w najbliższym czasie planowana jest realizacja wyniesienia przystanku na pl. Nowy Targ – ZDIUM przeprowadził już przetarg, a w trakcie projektowania są także przystanki wiedeńskie na ul. Grabiszyńskiej. Tak więc, po zakończeniu wymienionych działań remontowych w centrum, powrócimy do tematu terminu budowy przystanków wiedeńskich na ul. Świdnickiej.
Podsumowanie + materiały
Integralną częścią komentarza Urzędu Miejskiego Wrocławia jest tabela zawierająca merytoryczne odniesienie, komentarze oraz narzędzia realizacji wszystkich 63 rekomendacji, które zostały pogrupowane w opisane powyżej pudełka wraz ze szczegółowym odniesieniem merytorycznym.
Dodatkowo zamieszczono tabelę pomocniczą, skrótowo prezentującą możliwość realizacji wszystkich rekomendacji wraz z wyjaśnieniem ewentualnych zastrzeżeń. Wskazano w niej przedmiot tych zastrzeżeń, który może dotyczyć zgodności ze strategiami, programami miasta, obowiązującym prawem, sposobem realizacji projektów lub ich etapowaniem albo nie będących w kompetencjach Prezydenta Wrocławia.
Komentarz Urzędu Miejskiego dostępny jest w osobnym pliku do pobrania poniżej.
Raport Zespołu Koordynującego
Zapoznaj się także ze szczegółowym raportem z przebiegu panelu. Znajduje się w nim opis losowania panelistów i wszystkie rekomendacje wypracowane przez uczestników Panelu Obywatelskiego. Raport opracowany został przez Zespół Koordynujący Panel, reprezentujący organizacje pozarządowe realizujące go na zlecenie Gminy - Fundację Dom Pokoju oraz Fundację na Rzecz Studiów Europejskich.
Raport Zespołu Koordynującego dostępny jest w osobnym pliku do pobrania poniżej.
