Komercjalizacja związana jest z badaniami rozpoczętymi na Politechnice Wrocławskiej na przełomie lutego i marca br., krótko po pojawieniu się pandemii koronawirusa. Zespół prof. Marcina Drąga rozpoczął wówczas badania enzymu proteolitycznego wirusa SARS-CoV-2-Mpro, który pełni bardzo ważną funkcję, bo powoduje procesowanie niedojrzałych białek wirusa.
W swoim laboratorium zespół wrocławskiego naukowca profilował takie enzymy, dzięki opracowaniu własnej technologii. Naukowcom udało się zbadać proteazę, porównać do tej z poprzedniej epidemii SARS oraz opracować związki selektywnie hamujące jej działanie.
Co ważne, wszystkie dotychczasowe wyniki badań prowadzone w laboratorium były udostępniane za darmo i bez patentowania.
– W naszej marcowej publikacji znalazło się kilka związków, które zostały natychmiast zauważone na całym świecie jako związki służące do diagnostyki tego enzymu, który uważa się za kluczowy w poszukiwaniu leków na koronawirusa. Postanowiliśmy wysyłać te związki za darmo do wszystkich akademickich laboratoriów na świecie, które nas o to poprosiły – mówi prof. Marcin Drąg.
W tym czasie do naszego naukowca zgłosiło się także kilka firm, które były zainteresowane komercjalizacją wyników badań. Po kilkumiesięcznych negocjacjach udało się dojść do porozumienia z japońską firmą Peptide Institute Inc., która uzyskała prawo – lecz nie na wyłączność – do produkcji i sprzedaży opracowanych na PWr związków chemicznych (substratów fluorogenicznych). Koszt 1 mg związków wyceniony został na 100 dolarów.
Laboratoria, fot. PWr
Podpisana na 10 lat umowa z japońską firmą Peptide Institute Inc. zakłada, że Politechnika Wrocławska będzie corocznie otrzymywała tantiemy od sprzedaży tych związków. Dodatkowo nasi naukowcy otrzymają od firmy określoną ilość substratów, które będą mogli rozdysponować wedle własnego uznania z zastrzeżeniem, że wszystkie polskie instytucje akademickie prowadzące badania nad COVID-19 będą mogły otrzymać te związki za darmo.
– Patrząc na dotychczasowe zainteresowanie naszymi związkami wśród badaczy, możemy przypuszczać, że także sporo firm będzie zainteresowanych ich kupnem. Umowa jest dla nas bardzo korzystna, bo całkowicie odciąża nasze laboratorium w kwestii produkcji tych substratów. Dotychczas wytwarzaliśmy je sami i było to mocno absorbujące, a teraz będziemy mogli się skupić już tylko na badaniach – podkreśla prof. Marcin Drąg.
Opracowane na PWr związki służą m.in. do szybkiej diagnostyki, a obecnie są wykorzystywane przede wszystkim do sprawdzania dostępnych na rynku medycznym leków, pod kątem wykorzystania ich do leczenia nowych chorób – w tym wypadku COVID-19.
– Tego typu badania prowadzone są nie tylko przez duże koncerny farmaceutyczne, które dysponują wielkimi bazami leków, lecz także instytucje akademickie, w tym PWr. Do naszego laboratorium zakupiliśmy ostatnio 3 tys. leków zaakceptowanych przez amerykańską Agencję Żywności i Leków (FDA) i już mamy kilka ciekawych wyników. Publikację na ten temat wyślemy w przeciągu najbliższych 2-3 tygodni – zapowiada prof. Marcin Drąg.
Warto podkreślić, że obowiązująca przez 10 lat umowa umożliwi nie tylko poszukiwanie leków na obecnego koronawirusa, lecz także badania w aspekcie leków na inne koronawirusy, które z pewnością pojawią się w przyszłości.
Peptide Institute, Inc. współpracuje z wieloma firmami, dlatego dystrybucja związków do badań jak i ich dostępność będzie miała charakter ogólnoświatowy.
