- Dążymy do doskonałości i chcemy ją wdrażać we wszystkich kluczowych obszarach: badawczym, dydaktycznym i klinicznym - mówił prof. Piotr Ponikowski, prorektor ds. nauki Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. - Naszą siłą jest interdyscyplinarność i otwartość nie tylko na nowe rozwiązania, ale też dzielenie się z nimi z partnerami na skalę międzynarodową.
Prof. Ponikowski jest zarazem kierownik projektu Regionalna Inicjatywa Doskonałości, w ramach którego finansowane jest Centrum. - Dziś świat inwestuje w nowoczesne technologie, do których w medycynie należą terapie komórkowe, znajdujące zastosowanie między innymi w onkologii i stomatologii. W tym sensie Centrum ma postawić Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu w jednym szeregu z najbardziej zawansowanymi ośrodkami badawczymi i stać się strategicznym miejscem dla ekspertów z dziedziny medycyny.
Korzenie Centrum
Centrum znajdzie się w strukturze Katedrze i Zakładzie Podstaw Nauk Medycznych na Wydziale Farmaceutycznym. Historia jego powstania sięga 2011 roku. Wtedy podjęto decyzję o współpracy z zakresu medycyny regeneracyjnej w neurochirurgii z wykorzystaniem bazy Wydziału Farmaceutycznego ze specjalistami w tej dziedzinie związanymi z Uniwersyteckim Szpitalem Klinicznym.
Zobacz więcej o sukcesie wrocławskich neurochirurgów
– Komórki użyte do przeprowadzenia operacji Dariusza Fidyki w roku 2012 zostały przygotowane i dostarczone przez Instytut Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN we Wrocławiu. Kolejna procedura tego typu, do której dojść może jeszcze w tym roku, zostanie wykonana przy użyciu komórek pochodzących właśnie z uniwersyteckiego Centrum – opowiadał dr Wojciech Fortuna, kierownik ds. wdrożeń nowej jednostki.
Nowoczesne leki
Powstaniem laboratorium pozwoli na opracowanie leków do terapii zaawansowanej. Uczelnia uzyska pozwolenie na wytwarzanie glejowych komórek węchowych na potrzeby pacjentów zakwalifikowanych do projektu „Wrocław Walk Again”. By mogło do tego dojść, konieczna była rejestracja produktu w Europejskiej Agencji Medycznej (EMA) oraz pozytywna weryfikacja Komisji Europejskiej. Cel został osiągnięty, dzięki czemu jest to pierwszy produkt komórkowej terapii zaawansowanej zarejestrowany przez Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu oraz - jak dotąd jedyny, na terenie Unii Europejskiej, który z powodzeniem przeszedł formalną rejestrację i może być oficjalnie wytwarzany po uzyskaniu pozwolenia GIF.
W Centrum będą pracowaliu specjaliści wielu dziedzin medycznych, fot. UMed Wrocław
- Glejowe komórki węchowe pozostają priorytetem, ale Centrum daje możliwości prowadzenia wielu terapii – mówi dr Tomasz Gębarowski, koordynator i pełnomocnik Rektora ds. Wdrażania Zaawansowanych Terapii Komórkowych w Centrum Badawczo-Wdrożeniowym. - Możliwości Centrum są ogromne, a pierwszymi, którzy z nich skorzystają, będą naukowcy z naszej uczelni.
To ułatwi między innymi wykorzystanie komórek macierzystych do celów innych niż tzw. podanie homologiczne, do którego zalicza się np. przeszczep szpiku.
Chcąc przeszczepić komórki w miejsce inne niż to, gdzie nastąpiło pobranie, a także podjąć się ich hodowli, mamy do czynienia z lekiem terapii zaawansowanej, który wymaga osobnej rejestracji. Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, mający status wytwórcy i warunki do hodowli zapewnione przez Centrum, jest w stanie ubiegać się o nią w razie takiej potrzeby.
Czytaj więcej o programie "Wrocław Walk Again"
Kolejnym celem może być medycyna regeneracyjna w stomatologii. Zastosowanie komórek do odtwarzania rozmaitych ubytków daje ogromne możliwości i właśnie tu twórcy Centrum dopatrują się dużego potencjału komercyjnego.
Zainteresowanie taką współpracą powinno być duże. Na spotkaniu w Głównym Inspektoracie Farmaceutycznym, w którym uczestniczyli przedstawiciele Centrum, pojawiło się około stu przedstawicieli ośrodków, gdzie prowadzone są badania związane z medycyną regeneracyjną.
Pierwszy krok budowy Centrum
Powstanie laboratorium było możliwe dzięki funduszom z programu „Regionalna Inicjatywa Doskonałości”, firmowanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Dofinansowanie projektu to 11 mln 998 tys. 121,30 zł. Ta suma podzielona zostanie na sfinansowanie działań w trzech, strategicznych obszarach:
Pierwszym i priorytetowym zadaniem jest budowa Centrum. Kierownikiem projektu jest prof. Piotr Ponikowski. - Pieniądze przeznaczymy na inwestycję w rozwój ludzi i budowę struktur organizacyjnych. Wrocław ma wszelkie predyspozycje do tego, by stać się ważnym ośrodkiem naukowym. Podstawy są, teraz trzeba doinwestować ludzi i bazę. Pierwszy krok już zrobiliśmy - podkreśla prof. Ponikowski.
W przyszłości do zadań Centrum dopisana zostanie działalność edukacyjna dla lekarzy w zakresie procedur terapii zaawansowanej.
Jednak pierwszym działaniem Centrum, które ma nastąpić jeszcze w tym roku, będzie hodowla komórek gleju węchowego na potrzeby pacjenta zakwalifikowanego do programu „Wrocław Walk Again”. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, to Centrum stanie się platformą umożliwiającą wdrażanie innowacyjnych metod terapii dla pacjentów z południowo-zachodniej Polski.
Umed/w