Alarm i wydarzenia z września 2024 stały się impulsem do wzmocnienia systemu bezpieczeństwa i przygotowania Wrocławia na przyszłe zagrożenia. Miniony rok upłynął pod znakiem analiz, szkoleń i inwestycji, które zwiększają odporność miasta na kryzysy.
Wrocław przygotowany – działania, inwestycje
1. Szkolenia i edukacja
- Liderzy powodziowi na osiedlach nadrzecznych – cykl szkoleń dla mieszkańców i rad osiedli, mający na celu zwiększenie lokalnej gotowości i znajomości procedur ewakuacyjnych.
- Szkolenia dla OSP z terenu Wrocławia – specjalistyczne kursy przeciwpowodziowe obejmujące m.in. układanie worków z piaskiem i szandorów, obsługę pomp oraz współpracę ze sztabami kryzysowymi.
- Program „Bezpieczny Wrocław” (od kwietnia 2025) – kursy pierwszej pomocy i obrony cywilnej, instruktaże dla szkół i seniorów, a także 120 tys. egzemplarzy „Poradnika na czas kryzysu”, dotyczącego m.in. działań w razie powodzi czy pożaru. Dodatkowo uruchomiono serwis specjalny „Bezpieczny Wrocław” na portalu miejskim, zawierający najważniejsze informacje dotyczące bezpieczeństwa oraz alerty miejskiego Centrum Zarządzania Kryzysowego.
2. Ćwiczenia
- „Wyspa 2025” (8–11 września 2025) – największe w Polsce ćwiczenia przeciwpowodziowe, realizowane na Odrze i terenach nadrzecznych Wrocławia.
- Ewakuacja mieszkańców, w tym osób z niepełnosprawnościami.
- Zabezpieczanie wałów i montaż szandorów na Kanale Miejskim.
- Ratownictwo wodne i logistyka działań w terenie zalanym.
- Testowanie procedur i sprzętu zakupionego w ramach inwestycji.
- Kilkuset uczestników z różnych służb oraz wolontariuszy.
- Organizator: Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego UM we współpracy z Wodami Polskimi, PSP, Policją, Strażą Miejską, OSP, WOPR, WSR i WOT.
3. Inwestycje w sprzęt i pojazdy
Łącznie w latach 2024–2025 na sprzęt przeznaczono ponad 4 mln zł. Najważniejsze zakupy:
- Ciężarówka Volvo FL 4x4 (ok. 900 tys. zł) – do działań w trudnym terenie.
- 3 radiowozy Ford Transit Courier Combi (ok. 400 tys. zł) – wsparcie Oddziału Ochrony Środowiska.
- 2 łodzie patrolowo-ratownicze (1,25 mln zł) – wyposażone w sonary, AED i sprzęt ratowniczy, oraz 2 łodzie płaskodenne.
- Quady Yamaha Grizzly 700 i drony DJI (ok. 1,2 mln zł) – do patrolowania wałów i terenów nadrzecznych.
- Namioty pneumatyczne i stelażowe (162 tys. zł), mobilne stacje zasilania i agregaty.
4. MPWiK i infrastruktura wodna
- Przeglądy i konserwacje kluczowych urządzeń przeciwpowodziowych (m.in. przepompowni).
- Zakup pomp wysokiej wydajności na wypadek lokalnych podtopień.
- Forum cyber‑resilience wod‑kan (inicjatywa MPWiK, wsparcie Ministerstwa Cyfryzacji): procedury odporności systemów sterowania i łączności (utrzymanie pracy przepompowni, telemetria, dostępność wody pitnej).
- Boje analityczne na Odrze (we współpracy m.in. z partnerem telekomunikacyjnym): stały, telemetryczny monitoring parametrów wody
5. Współpraca i finansowanie
- Miasto finansuje zarówno zakup sprzętu, jak i regularne szkolenia oraz ćwiczenia.
- Współpraca obejmuje: Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego, PSP, Straż Miejską, OSP, Policję, Wojsko, MPWiK oraz Wody Polskie.
- Monitoring wałów i miejsc newralgicznych (Bystrzyca, Widawa, Odra) – wspólnie z Wodami Polskimi.
- Częstsze patrole prewencyjne Straży Miejskiej z użyciem quadów i dronów.
- Integracja działań wszystkich służb i jednostek w ramach programu „Bezpieczny Wrocław”.
6. Najważniejsze efekty
- Zwiększenie odporności miasta na powódź.
- Włączenie mieszkańców w proces przygotowań (liderzy powodziowi, program „Bezpieczny Wrocław”).
- Skuteczne testy procedur i sprzętu podczas ćwiczeń „Wyspa 2025”.
- Lepsza koordynacja działań i szybszy przepływ informacji dzięki nowym systemom ostrzegania.
7. Działania strategiczne – infrastruktura i planowanie
- Utworzenie magazynów z workami na piasek, rękawami przeciwpowodziowymi i sprzętem zabezpieczającym.
- Zabezpieczenie miejsc składowania piasku oraz procedury szybkiego wydania materiałów osiedlom nadrzecznym.
- Rozbudowa systemu powiadamiania SMS i aplikacji miejskich do ostrzegania o zagrożeniach hydrologicznych.
- Testy syren alarmowych i systemów komunikacji kryzysowej w wybranych osiedlach oraz rozbudowa systemu alarmowania i ostrzegania.
- Zielono-niebieska infrastruktura – rozwój terenów zalewowych, parków retencyjnych i zbiorników przy osiedlach, pełniących rolę naturalnych buforów w czasie opadów nawalnych.
- Planowanie przestrzenne – uwzględnianie ryzyka powodziowego w miejscowych planach zagospodarowania i w procesie wydawania pozwoleń budowlanych; ograniczenie zabudowy na terenach zalewowych.
- Retencja w mieście – wspieranie inwestycji prywatnych i publicznych w rozwiązania małej retencji (zielone dachy, ogrody deszczowe, zbiorniki retencyjne na osiedlach).
- Plan krótkoterminowego zabezpieczenia żywności: mapowanie lokalnych producentów i magazynów, wykorzystanie zasobów Farmy Miejskiej oraz ogrodów działkowych (ROD) jako bufora.
- Utworzenie „Wrocławskiej Doliny Dronów” jako środowiska dla przemysłu 4.0 współpraca badawczo-rozwojowa uczelni wyższych, instytutów badawczych, miasta i podmiotów prywatnych.
Podsumowanie
Wrocław w ciągu ostatniego roku przeszedł od reakcji na alarm przeciwpowodziowy do konsekwentnego wzmacniania swojej odporności.
Nowoczesny sprzęt, szkolenia mieszkańców i służb, rozbudowa systemów ostrzegania, a także inwestycje w zielono-niebieską infrastrukturę i odpowiedzialne planowanie przestrzenne sprawiają, że miasto jest dziś zdecydowanie lepiej przygotowane na powódź i inne kryzysy.