Czyżyki to nieformalna grupa przyjaciół i znajomych, których łączy łemkowskie pochodzenia, chociaż nie wszyscy są Łemkami. Grupa spotykaj się raz-dwa razy w miesiącu i – pod okiem profesjonalnego muzyka - dzieci ćwiczą swoje umiejętności wokalne. W repertuarze są ludowe piosenki łemkowskie czy ukraińskie, często we współczesnych aranżacjach.
We Wrocławiu zespół można zobaczyć podczas wydarzeń promujących kulturę mniejszości narodowych i etniczny: Festiwalu Kalejdoskop Kultur czy Dnia Wyszywanki.
- Na początku chcieliśmy mieć powód do spotkana, poznania dzieci ze sobą. Wymyśliliśmy, że możemy je uczyć śpiewać. To sposób nauki języka, szacunku do swojej kultury. Uczymy i wychowujemy przez zabawę, wspólne spotkania czy wyjazdy – tłumaczy koordynatorka projektu, Justyna Wyszowska ze Zjednoczenia Łemków.
Nikifor z czasów pandemii
Jak wszystkim, także i Czyżykom, pandemia dała się we znaki – dzieci nie miały spotkań, ale – dzięki uporowi kilku osób - powstał film o łemkowskim malarzu – Nikiforze Krynickim, który może być doskonałym materiałem edukacyjnym.
Nikifor Krynicki, właściwie Epifaniusz Drowniak (ur. 21 maja 1895 w Krynicy, zm. 10 października 1968 w Foluszu) żył samotnie, w nędzy, przez większość życia będąc uważanym za niepełnosprawnego intelektualnie. Jego talent doceniono pod koniec życia, kiedy został uznany za jednego z najwybitniejszych prymitywistów.
W 1947 w ramach akcji „Wisła” został wysiedlony na Ziemie Odzyskane, skąd trzy razy wracał na piechotę do Krynicy. Po pierwszych dwóch powrotach był ponownie wysiedlany, za trzecim razem pozwolono mu pozostać.
Imię Nikifor
To animacja z klocków lego – opowieść o łemkowskim artyście-malarzu - Nikiforze.
To opowieść o jego trudnym życiu, o przesiedleniach i powrotach w góry, ale też o szacunku do ludzi, bez względu na pochodzenie, o tolerancji dla słabszych. Film czytany jest przez lektora w j. łemkowskim, w tle słychać piosenki w wykonaniu Czyżyków.
Aby dotrzeć do szerszej i polskojęzycznej widowni, nagrano również wersję z polskim lektorem. Tekst zgodziła się przeczytać Krystyna Czubówna.
- Tekst: Adam Wyszowski
- Animacja, montaż: Anna Rewak
- Muzyka, aranżacja: Orest Szarak
- Lektorka łemkowska: Joanna Łabowska
Wersja łemkowska
Projekt Kalejdoskop Kultur 2020 współfinansowany ze środków Gminy Wrocław w ramach programu "Wrocławska Strategia na rzecz Dialogu Międzykulturowego" 2018-2022 / www.wroclaw.pl.
