Salome - Richard Strauss [opera]

Salome – jedno z największych dzieł Richarda Straussa

Salome to jedno z najważniejszych dzieł Richarda Straussa (1864–1949), obok Elektry uznawane za arcydzieło operowe XX wieku. Jednoaktowa opera powstała w 1905 roku, a autorem libretta jest sam kompozytor, który zainspirował się dramatem Oscara Wilde’a o tym samym tytule. W efekcie Salome stanowi niemiecką adaptację francuskiego dramatu Wilde’a.

Prapremiera miała miejsce 9 grudnia 1905 roku w Dreźnie. Początkowo dzieło wywołało kontrowersje ze względu na śmiałe epatowanie erotyzmem, jednak szybko zyskało uznanie krytyki i stało się jednym z najważniejszych utworów operowych XX wieku.

Fabuła i współczesna koncepcja Mariusza Trelińskiego

Akcja opery rozgrywa się w pałacu króla Heroda w Galilei i opowiada historię księżniczki Salome, która oczarowuje Heroda swoją urodą, wykonując Taniec siedmiu zasłon. W zamian żąda przyniesienia głowy więzionego proroka Jana Chrzciciela (Jochanaana).

W koncepcji Mariusza Trelińskiego akcja zostaje przeniesiona do współczesności. Opera staje się rodzinnym dramatem, ukazującym skomplikowane relacje między domownikami:

• Herod – ojczym, żyjący w lęku przed śmiercią,
• Salome – przybrana córka, tytułowa bohaterka,
• Herodiada – matka, żądna władzy,
• Jochanaan – prorok, którego obecność może być zarówno realna, jak i tylko wizją Salome.

Konflikty rodzinne, obsesyjne pożądanie i brutalna władza splatają się w psychologicznej i emocjonalnie intensywnej narracji.

Muzyka i wyjątkowość spektaklu

Partytura Salome cechuje się ekspresjonistycznym językiem muzycznym, przebogatą orkiestracją i intensywnym ładunkiem emocjonalnym. Opera jest połączeniem dramatyzmu, wirtuozerii orkiestry i psychologicznej głębi postaci.

We Wrocławiu, wówczas w Breslauer Stadttheater, Salome wystawiono już w lutym 1906 roku, zaledwie kilka miesięcy po drezdeńskiej prapremierze. Obecny na spektaklu Richard Strauss nie krył zachwytu i w ramach wdzięczności opublikował oficjalne podziękowania w prasie za dobre przyjęcie dzieła.