Piosenki dla dzieci. Witold Lutosławski World Days

Twórczość Witolda Lutosławskiego to nie tylko symfonie czy koncerty instrumentalne, ale i dzieła przeznaczone dla najmłodszych.

Piosenki dla dzieci jego pióra powstały w głównej mierze w okresie dziesięciolecia powojennego. Wybrane z nich zabrzmią podczas koncertu w ramach Witold Lutosławski World Days w wykonaniu młodych adeptów wokalistyki – Chóru Dziewczęcego i Chóru Chłopięcego NFM pod dyrekcją Małgorzaty Podzielny oraz Lutosławski Quartet i LutosAir Quintet. Swą twórczość dla dzieci kompozytor podzielił na dwie odrębne kategorie – dla dzieci słuchających muzyki i dla dzieci śpiewających – te zwykł określać mianem „piosenek dziecinnych”. Do tej grupy przynależą m.in. "Wianki" i "Pożegnanie wakacji" napisane odpowiednio do słów pióra Stefanii Szuchowej i Lucyny Krzemienieckiej, a datowane na 1953 rok. „[Lutosławski] dał serię utworów, które weszły w krwiobieg życia muzycznego, wyznaczyły linię obowiązującego poziomu, nadały wysoki ton dziedzinie traktowanej czysto funkcjonalnie.

Jest w nich prostota osiągnięta przez koncentrację, nierezygnowanie ze środków, użycie bogatego ich zespołu, ale aluzyjne, liczące na wrażliwość i inteligencję słuchacza. Znika każdy dźwięk, którego mogłoby nie być, faktura staje się krucho-roślinnie cieńka [sic!], za to w dwójnasób ważna: w najcichszym nawet piano brzmieć musi każda nuta, każda jest ważna” – podkreślał niegdyś polski muzykolog i teoretyk Mieczysław Tomaszewski. Trudno nie zgodzić się z jego słowami, bowiem ten obszar twórczości kompozytora do dziś stanowi istotne ogniwo dziecięcej literatury muzycznej.

„Cztery melodie śląskie" to z kolei wyraz zainteresowania Lutosławskiego polskim folklorem muzycznym. Choć pierwotnie były przeznaczone na czworo skrzypiec, tego wieczoru zabrzmią w opracowaniu na kwartet smyczkowy. Poprzedzą one „Preludia taneczne" z 1954 roku, będące ostatnim z cyklicznych dzieł Lutosławskiego. Cykl jest rodzajem pięcioczęściowej suity, również wyraźnie inspirowanej polską muzyką ludową. Lutosławski sam określił dzieło jako swe „pożegnanie z folklorem”.