Najważniejsze informacje (kliknij, aby przejść)
Zmiana czasu na świecie
Po raz pierwszy zmieniono czas ponad 100 lat temu i odbyło się to w Niemczech 30 kwietnia 1916 roku. Obywatele II Rzeszy jako pierwsi na świecie przestawili zegarki o godzinę do przodu. Warto zwrócić uwagę, że to nie Niemcy wpadli na ten pomysł. Inspirowali się jedynie tezą wygłoszoną przez Benjamina Franklina oraz wyliczeniami Williama Willeta.
Obowiązek zmiany czasu na czas letni i zimowy wprowadzono ze względu na trwającą I wojnę światową. Władze niemieckie oraz ich sojusznicy szukali każdego sposobu na oszczędzanie paliwa wykorzystywanego do produkcji energii elektrycznej. Dzięki przestawieniu zegarków ludzie mogli dłużej korzystać ze światła dziennego bez konieczności zapalania światła.
W Polsce zmiana czasu została wprowadzona w 1919 roku. Od tego czasu regularnie ją likwidowano i wprowadzano od nowa w zależności od sytuacji politycznej w kraju. Na stałe została wprowadzona dopiero w 1977 roku i funkcjonuje do dziś.
Zmiana czasu na letni
Zmiana czasu z zimowego na letni, odbywa się zawsze w ostatni weekend marca. W 2024 roku będzie to noc z soboty 30 marca na niedzielę 31 marca. Zegarki przestawiamy o godzinę do przodu przez co śpimy krócej, ale otrzymamy za to dłuższy dzień.
Zmiana czasu na zimowy
Zmiana czasu z letniego na zimowy odbywa się zawsze w ostatni weekend października. W 2024 roku będzie to noc z soboty 26 października na niedzielę 27 października. Zegarki przestawiamy o godzinę do tyłu przez co śpimy dłużej, ale stracimy ją w ciągu dnia.
O której przestawiamy zegarki?
Zmieniając czas na letni, przestawiamy zegarki z godziny 2:00 na 3:00 w nocy, a w przypadku zmiany czasu na czas zimowy, zegarki przestawiamy z godziny 3:00 na 2:00 w nocy. Ta godzina została wybrana przez Prezesa Rady Ministrów i uwzględniona w jego rozporządzeniu dotyczącym kwestii zmiany czasu.
Który czas, zimowy czy letni, był pierwszy?
Czas zimowy jest uznawany za bardziej naturalny i ten, który obowiązywał zawsze. Pierwsza zmiana czasu na świecie była zmianą z zimowego na czas letni.
Po co jest zmiana czasu?
Zmiana czasu początkowo miała służyć oszczędzaniu energii elektrycznej. Obecnie zwolennicy zmiany czasu argumentują, że jest to również przyjazne dla środowiska, ponieważ korzystamy dłużej z naturalnych źródeł światła. Według niektórych badaczy zwiększa to również bezpieczeństwo na drogach.
Przeciwnicy zmiany czasu podają argumenty, że stwarza to niepotrzebne zamieszanie w wielu branżach, między innymi transportowej oraz komunikacyjnej. Przez zmianę czasu ciężko zorientować się, jak działają rozkłady jazdy pociągów czy rozkłady lotów. Pojawiają się również głosy, że zmiana czasu źle wpływa na zdrowie człowieka.
Zmiana czasu a zdrowie człowieka
Mimo, że zmiana czasu nie wydaje się być tak dużą sprawą, to jednak potrafi bardzo wpłynąć na organizm. Przede wszystkim zmienia się wtedy nasz rytm dobowy, a zegar biologiczny musi się przestawić. Stwarza to problemy ze snem, dla niektórych taka zmiana oznacza kilka nieprzespanych nocy. Niedostatek snu obniża również odporność i sprawia, że częściej chorujemy.
Lekarze ze szwedzkiego Karolinska Institutet przeprowadzili eksperyment, w którym przeanalizowali rejestry szpitalne z ostatnich 20 lat w kontekście wpływu zmiany czasu na zdrowie człowieka. Okazało się, że zmiana czasu wpłynęła na liczbę zdiagnozowanych zawałów serca. Zmiana na czas letni zwiększyła liczbę ataków serca o 5%, natomiast zmiana na czas zimowy zmniejsza liczbę rejestrowanych zawałów.
Kiedy będzie ostatnia zmiana czasu w Polsce?
Na ten moment nie są prowadzone żadne prace związane ze zlikwidowaniem zmiany czasu w Polsce, jak i w całej Unii Europejskiej. Komisja Europejska zaleciła wszystkim krajom członkowskim stosowanie się do obecnych regulacji, w których zmiana czasu obowiązuje. Zalecenie obejmuje lata 2022-2026, dlatego można spodziewać się, że w 2026 roku temat wróci do debaty publicznej.
Jaki czas ma zostać w Polsce?
Według najnowszych informacji, jeśli do takiej zmiany miałoby dojść to kraje członkowskie Unii Europejskiej mają same dokonać wyboru odnośnie czasu przy jakim pozostaną. Według ostatnich badań, większość Polaków opowiada się za zmianą stałą na czas letni. Wszystko jednak może jeszcze ulec zmianie, tym bardziej, że to czas zimowy jest tym bardziej naturalnym dla człowieka. Nie można ostatecznie stwierdzić jaki czas pozostanie w Polsce na stałe.
Kraje, które zrezygnowały ze zmiany czasu
Obecnie zmiany czasu funkcjonują tylko w 40% wszystkich państw na świecie. Z roku na rok coraz to więcej krajów odchodzi od ich stosowania. Kraje, które zrezygnowały ze zmiany czasu to między innymi:
- Egipt,
- Turcja,
- Argentyna,
- Brazylia,
- Indie,
- Japonia,
- Chiny,
- Meksyk.
Możliwe, że za kilka lat również Polska dołączy do tego grona.
