Przymusowy lockdown wiosną 2020 r., ale też powrót do nauki zdalnej jesienią, pogłębiły i tak bardzo trudną sytuację dzieci, doświadczających problemów w rodzinie lub w relacjach z rówieśnikami. Jednocześnie dostęp do pomocy został ograniczony ze względu na wprowadzone restrykcje.
Negatywny wpływ pandemii na kondycję psychiczną dzieci i nastolatków ilustrują wyniki ostatnich badań Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, dotyczące doświadczeń nastolatków w wieku 13-17 lat z okresu pandemii. Mimo, iż przebywali oni w tym czasie w swoich domach, nie uchroniło to ich przed doświadczeniem krzywdzenia. Co siódmy z nich (15%) doznał w tym czasie przemocy ze strony rówieśników, co dziewiąty (11 proc.) ze strony bliskiej osoby dorosłej. Z kolei 5% młodych ludzi było świadkiem przemocy w domu wobec rodzica lub innego dziecka. Co ważne – 17% nastolatków, których spotkała krzywda deklarowało, że nie mogli liczyć na niczyje wsparcie.
Sprawa życia i śmierci
– Dużym problemem, który niestety trudno szybko rozwiązać jest kryzys psychiatrii dziecięcej i brak systemu psychologicznego wspierania dzieci i młodych ludzi w Polsce – mówi Monika Sajkowska, prezeska Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę. – W takiej sytuacji wsparcie organizacji, które pomagają im w kryzysach psychicznych jest kluczowe. Można bez przesady powiedzieć, że jest to sprawa życia i śmierci. Niestety takie organizacje podobnie, tak jak nasza Fundacja nie mogą liczyć na wystarczające środki publiczne, by prowadzić i rozwijać swoje działania. Potrzebna jest pomoc finansowa, by mogły zatrudniać specjalistów – psychologów i psychiatrów.
Dramatycznie potrzebne było m.in. wsparcie działań Telefonu Zaufania dla Dzieci Młodzieży 116 111. Dzięki niemu najmłodsi, szczególnie ci, którzy mają utrudniony dostęp do specjalistycznej pomocy bezpośredniej, mogą skorzystać z profesjonalnego wsparcia. Jest to również unikalna oferta pomocy dla dzieci, które nie mają gotowości ujawnienia swoich problemów rodzicom. To linia, która pomaga im poszukać rozwiązań w dramatycznej dla nich sytuacji.
Dużym wsparciem w tym zakresie okazały się m.in. działania Centrum Handlowego Aleja Bielany.
– Wiedzieliśmy, że dzieci i młodzież, określane jako ciche ofiary koronawirusa, są szczególnie narażone na długofalowe, psychologiczne i ekonomiczne konsekwencje epidemii. – twierdzi Ewa Kolondra, dyrektor Centrum Handlowego Aleja Bielany. – Dlatego wraz z centrami naszej grupy oraz przy współpracy z Fundacją Dajemy Dzieciom Siłę zorganizowaliśmy koncert online, wspierający Telefon Zaufania Dla Dzieci i Młodzieży 116 111. Wspólnie z IKEA wspieraliśmy też Centra Pomocy Dzieciom i Centrum Dziecka i Rodziny, udzielające pomocy psychologicznej i prawnej dzieciom – ofiarom przestępstw oraz ich rodzicom.
Wsparcie potrzebne bardziej niż kiedykolwiek
W związku z licznymi obostrzeniami i zmianami w sposobie funkcjonowania placówek medycznych, także młodzi pacjenci oddziałów psychiatrycznych wymagali pomocy bardziej niż zwykle. Artykuły do terapii zajęciowych, elementy wyposażenia oddziałów, a nawet odzież czy obuwie dla pacjentów – to wszystko okazało się niezwykle potrzebne. Również w tym przypadku Aleja Bielany wraz z IKEA i centrami z jej grupy wsparła 37 oddziałów psychiatrycznych w całym kraju.
Dodatkowo lokalnie we współpracy z wrocławskimi organizacjami: Fundacją PozyTYwka oraz Stowarzyszeniem Pomocy Iskierka, centrum zorganizowało cykle warsztatów terapeutycznych dla dzieci wymagających wsparcia psychologicznego. Pomocą objęci byli też najmłodsi w wyzwaniach związanych ze zdalną nauką. Wiele z tych dzieci nie miało do dyspozycji sprzętu elektronicznego, co narażało je na całkowite wykluczenie cyfrowe.
– Oczywiście, aby trafnie i w pełni odpowiadać na potrzeby lokalnych społeczności, za każdym razem kontaktujemy się z odpowiednimi instytucjami, które posiadają szeroką wiedzę z zakresu aktualnych wyzwań w danym obszarze – wyjaśnia Ewa Kolondra. – Podczas naszych działań były to zarówno jednostki Urzędu Miasta jak np. Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych, placówki medyczne, fundacje oraz organizacje, skoncentrowane na pomocy potrzebującym, jak Caritas, wspomniane wcześniej Fundacje Dajemy Dzieciom Siłę, PozyTywka, Iskierka czy Bank Żywności.
Lepsze życie na co dzień
Działania Alei Bielany ukierunkowane były zarówno na niesienie natychmiastowej pomocy osobom, które niezwłocznie jej potrzebowały, jak i na niwelowanie długofalowych skutków pandemii. Wsparcie otrzymali m.in. lekarze, którym w czasie walki o zdrowie zakażonych koronawirusem przekazywano posiłki i produkty żywnościowe. Pomoc otrzymali również samotni i ubodzy seniorzy, którym przekazano świąteczne paczki z żywnością i artykułami pierwszej potrzeby.
– Impulsem do naszych działań pomocowych była oczywiście powstała w marcu 2020 sytuacja epidemiczna, która wywarła tak dotkliwy wypływ na życie wielu osób – mówi Ewa Kolondra. – Zawsze chcieliśmy być blisko lokalnych społeczności, współpracować z nimi i wspierać je. Doskonale odzwierciedla to nasze motto: „Tworzenie lepszego życia na co dzień dla wielu ludzi” – na co dzień, czyli zarówno w spokojnych, jak i trudnych czasach.– opowiada Ewa Kolondra.
- Taka pomoc w usprawnieniu i wzmocnieniu działania placówek pomocowych Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę jest nie do przecenienia. Dzięki wyposażeniu naszych placówek w potrzebny sprzęt IT i wsparciu w tym zakresie rodzin, które tego potrzebowały, mogliśmy być z nimi w stałym kontakcie i dawać im siłę, której tak bardzo potrzebują. Udało się również uzupełnić wyposażenie placówek, by lepiej odpowiadały na potrzeby tych dzieci i opiekunów, którzy korzystali i będą korzystali z pomocy offline – przyznaje Monika Sajkowska.
To jednak nie koniec działań dla lokalnej społeczności, prowadzonych przez Aleję Bielany. W jej planach w dalszym ciągu są działania kierowane zarówno do rodzin z dziećmi, imigrantów oraz do wszystkich bliższych i dalszych sąsiadów, szczególnie jeśli chodzi o dostęp do zdrowego i zrównoważonego życia, wdrażanie idei równości i solidarności czy łączenie rozrywki z edukacją najmłodszych.