Pieniądze pochodzą z budżetu Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Wrocławskiego Obszaru Funkcjonalnego (ZIT WrOF) w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego (RPO WD).
ZIT WrOF zostały utworzone na podstawie porozumienia międzygminnego z dnia 9 lipca 2013 r. Kwota przeznaczona z RPO WD 2014-2020, na realizację projektów ZIT WrOF w ramach 10 obszarów tematycznych to 278,75 mln EUR. Od września 2015 r. do końca 2017 r. ogłoszono 63 nabory w ramach wszystkich obszarów tematycznych na łączną kwotę 1,02 mld zł. Do 31 grudnia 2017 r. podpisano 249 umów o dofinansowanie na kwotę 590,12 mln zł.
Gminy należące do ZIT WrOF, źródło: UM Wrocławia
Co zyskują mieszkańcy dzięki projektom, które otrzymały dofinansowanie w ramach ZIT WrOF?
– Poprawa jakości powietrza jest obecnie jednym z najważniejszych priorytetów w skali całego kraju. W związku z tym na ten cel jest przeznaczone najwięcej środków w ramach ZIT WrOF, bo aż 337 mln zł. Wspierane działania na rzecz zmniejszenia emisji gazów i pyłów to m.in. budowa dróg dla rowerów, zakup niskoemisyjnego taboru komunikacji miejskiej czy termomodernizacja budynków – mówi Justyna Wieczorkiewicz-Molendo – zastępca dyrektora Wydziału Zarządzania Funduszami Urzędu Miejskiego Wrocławia ds. ZIT WrOF.
Drogi rowerowe
W ramach podpisanych na przestrzeni 2017 r. umów o dofinansowanie przygotowanych do użytku zostanie ponad 78 km dróg rowerowych – m.in. na terenie gmin Wrocław, Kąty Wrocławskie, Kobierzyce czy Wisznia Mała. Największym realizowanym projektem jest partnerski projekt gminy Wrocław oraz gmin Kobierzyce i Długołęka pn. „Budowa sieci dróg dla rowerów na terenie Gmin Długołęka, Kobierzyce i Wrocław” o wartości dofinansowania ponad 47 mln zł.
ul. Ślężna, źródło: UM Wrocławia
Parkuj i jedź
Centra przesiadkowe – parkingi „Parkuj i jedź” – dzięki umowom podpisanym w 2017 r. (m.in. na terenie gmin Jelcz-Laskowice, Miękina czy Wrocław) powstanie w sumie 26 parkingów P&R. Obiekty te mają ograniczyć ruch kołowy w mieście. Gmina Wrocław na projekt dotyczący I etapu budowy systemu „Parkuj i jedź” otrzymała dofinansowanie w kwocie ponad 20 mln zł.
Nowe autobusy dla Wrocławia, fot. Janusz Krzeszowski
Nowe autobusy
W ramach podpisanej przez MPK Sp. z o.o. umowy w grudniu 2017 r. z dofinansowaniem w wysokości ponad 44 mln zł zakupionych zostanie 50 niskoemisyjnych autobusów. Unowocześnienie floty MPK przełoży się na komfort mieszkańców w zakresie jazdy, ale również w zakresie jakości powietrza. Tak wyglądają nowe autobusy dla Wrocławia [ZDJĘCIA, WIDEO].
Termomodernizacja
W 2016 oraz 2017 r. zorganizowano 3 nabory dotyczące efektywności energetycznej w budownictwie. Dzięki temu 27 projektów otrzymało dofinansowanie na łączną kwotę ponad 83 mln zł. Wybrane projekty zakładają m.in. modernizację systemów grzewczych, ocieplenie budynków zarówno mieszkaniowych, jak i użyteczności publicznej. Istotne jest również finansowanie budowy tzw. budynków demonstracyjnych o znacznie podwyższonych parametrach energetycznych (co w praktyce oznacza, że zużycie energii będzie minimalne z racji zastosowanych rozwiązań, tj. np. poprzez montaż instalacji fotowoltaicznej).
To wszystko ma ograniczyć negatywny wpływ energetyki na stan środowiska naturalnego. W ramach otrzymanego dofinansowania w Siechnicach powstanie nowa szkoła podstawowa jako pasywny budynek demonstracyjny.
– Wsparcie w ramach ZIT WrOF jest również skierowane na działania zakładające budowę i przebudowę odcinków dróg wojewódzkich o dużym natężeniu ruchu. Alternatywą dla ruchu kołowego jest transport kolejowy, dlatego też wspiera się działania dotyczące modernizacji linii kolejowych. Dlatego na projekty transportowe przeznaczono ok. 165 mln zł – mówi Justyna Wieczorkiewicz-Molendo.
Inwestycje drogowe
Dzięki dofinansowaniu, otrzymanym w 2017 r. przez gminę Wrocław, przebudowany zostanie prawie 3-kilometrowy odcinek ulicy Buforowej. Wartość dofinansowania to ponad 52 mln zł. W przyszłości planuje się realizację projektów zakładających modernizację lub budowę dróg (m.in. budowę wschodniej obwodnicy Oleśnicy czy przebudowę ul. Pełczyńskiej, Pęgowskiej, Zajączkowskiej i Obornickiej we Wrocławiu). Na projekty drogowe przeznaczono ok. 100 mln zł.
ul. Buforowa, źródło: UM Wrocławia
Infrastruktura kolejowa
W listopadzie 2017 r. podpisana została umowa na realizację partnerskiego projektu PKP S.A. oraz Gminy Siechnice dotyczącego przebudowy dworców kolejowych w Świętej Katarzynie, Siechnicach oraz Żernikach Wrocławskich z dofinansowaniem w wysokości 4,42 mln zł. W celu zapewnienie alternatywnych dróg dojazdu do Wrocławia planuje się modernizację oraz rewitalizację linii kolejowych celem wprowadzenia przewozów pasażerskich na odcinku Jelcz Miłoszyce – Wrocław Sołtysowice oraz Wrocław Zachodni – Mokronos Górny. Na wszystkie projekty dotyczące kolei przeznaczono ok. 65 mln zł.
Jelcz Miłoszyce, źródło: UM Wrocławia
Rewitalizacja budynków
W ramach rozstrzygniętego pod koniec 2017 r. konkursu dofinansowanie otrzymało 38 projektów, zakładających remont oraz odnowę części wspólnych wielorodzinnych budynków mieszkaniowych. Wnioskodawcami były wspólnoty mieszkaniowe. Dzięki temu wiele kamienic oraz budynków zostanie odnowionych – np. w ramach realizacji projektu pn. „Wykonanie prac remontowych i termomodernizacyjnych nieruchomości przy ul. Traugutta 95 we Wrocławiu”. Łączna wartość dofinansowania dla wybranych projektów to ponad 14 mln zł.
W ramach innego naboru, który został rozstrzygnięty w 2017 r., gdzie wnioskodawcami były JST, dofinansowanie otrzymało 16 projektów na kwotę 33,80 mln zł. Z racji niedawnego rozstrzygnięcia wiele umów o dofinansowanie jest w trakcie podpisywania.
– Zgodnie z analizą, przedstawioną w Strategii ZIT WrOF, prawie 60% budynków z terenu ZIT WrOF ma więcej niż 35 lat, w związku z czym wymaga rewitalizacji, nie tylko przestrzennej, ale również społecznej. Bardzo często są to miejsca o charakterze zabytkowym. Wspieramy działania, polegające na przebudowie lub adaptacji zdegradowanych obiektów, budynków czy terenów w celu przywrócenia lub nadania im nowych funkcji społecznych. To pozwoli na lepszą integrację społeczności lokalnych z obszarem zamieszkania, ale również zwiększy atrakcyjność danego miejsca. Na te działania przeznaczono ponad 72 mln zł – mówi Justyna Wieczorkiewicz-Molendo.
Miejsca w żłobkach
W związku z dużym zapotrzebowaniem zapewnienia miejsc opieki nad dziećmi do lat 3 wspierane są działania, mające na celu ułatwienie powrotu na rynek pracy osobom sprawującym opiekę nad dziećmi z tej grupy wiekowej. Dzięki temu na terenie gminy Kobierzyce, w Wysokiej, powstanie żłobek w ramach zespołu szkolno-przedszkolnego wraz z przedszkolem, szkołą i świetlicą wiejską. W rezultacie powstanie 50 miejsc opieki na dziećmi do lat 3. W ramach podpisanych 20 projektów na terenie Wrocławskiego Obszaru Funkcjonalnego zostanie utworzonych 497 miejsc opieki nad dziećmi do lat 3.
– Dzięki otrzymanym dofinansowaniom powstają oraz są rozbudowywane żłobki, przedszkola czy szkoły, a dzieci i młodzież mogą bezpłatnie korzystać z dodatkowych zajęć edukacyjnych. Wspieramy również rozwój systemu edukacji zawodowej. Na te działania przeznaczono ponad 188 mln zł – zaznacza Justyna Wieczorkiewicz-Molendo.
Nowe szkoły
Celem poprawienia oraz wyrównania warunków nauczania wspiera się m.in. inwestycje zakładające budowę szkół czy doposażenie istniejących pracowni matematyczno-przyrodniczych oraz cyfrowych. W związku z tym w 2017 roku podpisano 12 umów o dofinansowanie o wartości ponad 25 mln zł. Dzięki temu w Dobrzykowicach w ramach zespołu szkolno-przedszkolnego zostanie wybudowana szkoła, do której będzie mogło uczęszczać 450 dzieci. Niedawno otwarta szkoła na wrocławskich Stabłowicach również została sfinansowana ze środków unijnych w ramach ZIT WrOF z miejscami dla 1200 uczniów.
Nowa szkoła na Stabłowicach, źródło: UM Wrocławia
Jakość nauczania
Dużą wagę przywiązuje się do wyrównania szans edukacyjnych uczniów poprzez np. umożliwienie korzystania z bezpłatnych dodatkowych zajęć edukacyjnych. Gmina Wisznia Mała w ramach jednego z realizowanych projektów umożliwi uczestnictwo 413 dzieciom ze szkół w Szewcach, Krynicznie oraz Wiszni Małej w zajęciach dodatkowych m.in. z robotyki czy języka angielskiego. W ramach wszystkich podpisanych do tej pory projektów wsparciem zostanie objętych 13 330 dzieci z terenu całego Wrocławskiego Obszaru Funkcjonalnego.
Kształcenie a rynek pracy
Ważnym elementem wyrównania potencjału społecznego z terenu WrOF jest kształcenie zawodowe. Dzięki konkursom z tego zakresu, rozstrzygniętym w 2016 r. oraz 2017 r., wsparcie dotyczące uczestnictwa w pozaszkolnych formach kształcenia będzie skierowane do 443 uczniów.
W ramach projektów można organizować staże, jak w przypadku projektu gminy Wrocław pn. „Weź kurs na staż! Podniesienie efektywności kształcenia zawodowego we wrocławskich szkołach zawodowych”. Ponadto, wsparciem w ramach projektu mogą być objęci także nauczyciele kształcenia zawodowego i instruktorzy praktycznej nauki zawodu.
– W tym roku również można skorzystać z możliwości dofinansowania. Zgodnie z aktualnym harmonogramem naboru wniosków w 2018 r. planowanych do ogłoszenia jest 8 naborów na kwotę 162 mln zł. Będą one dotyczyć m.in. wsparcia rozwoju przedsiębiorczości, wdrażania strategii niskoemisyjnych (m.in. drogi rowerowe, P&R, B&R), wsparcia działań edukacyjnych oraz inwestycji przeciwpowodziowych, w tym związanych z małą retencją. Wszelkie informacje znajdują się i są na bieżąco aktualizowane na stronie internetowej www.zitwrof.pl. Zapraszam do odwiedzin oraz zadawania pytań. Ja i mój zespół służymy pomocą – podkreśla Justyna Wieczorkiewicz-Molendo
Pieniądze na poprawę jakości powietrza
Innym źródłem finansowania projektów zidentyfikowanych w Strategii ZIT WrOF jest Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko. Celem projektów jest zmniejszenie emisyjności gospodarki oraz rozwój niskoemisyjnego transportu zbiorowego w miastach.
W roku 2017 Fortum Power and Heat Polska Sp. z o.o. oraz Zespół Elektrociepłowni Wrocławskich KOGENERACJA S.A. otrzymały dofinansowanie na realizację projektów, dotyczących budowy/modernizacji sieci ciepłowniczych na kwotę ok. 6,5 mln zł.
Ponadto podpisano umowy o dofinansowanie dla wszystkich projektów zidentyfikowanych w Strategii ZIT WrOF, dotyczących rozwoju transportu niskoemisyjnego. Wartość dofinansowania to ok. 367 mln zł, w tym projekt MPK, dotyczący wymiany taboru tramwajowego z dofinansowaniem w wysokości 159 mln zł, oraz projekt gminy Wrocław, dotyczący budowy wydzielonej trasy autobusowo-tramwajowej łączącej osiedle Nowy Dwór z Centrum Wrocławia, o wartości dofinansowania 109 mln zł.
