Każdego roku na polskich drogach może dochodzić od kilkudziesięciu do nawet kilkuset tysięcy wypadków drogowych z udziałem zwierząt. Ich częstymi ofiarami stają nie tylko dzikie stworzenia, ale również nasi domowi pupile, jak psy i koty. Część czworonogów traci życie, lecz znaczna liczba przeżywa to zdarzenie, czekając w cierpieniu na pomoc człowieka, która niestety nie zawsze nadchodzi.
Trauma zwierzaka
Wypadek drogowy stanowi nie tylko traumę dla samego zwierzęcia, ale jest to również bardzo stresująca sytuacja dla kierującego pojazdem, bowiem wielu z nas nie potrafi lub nawet boi się pomóc ludziom biorącym udział w zdarzeniach komunikacyjnych. Świadomość właściwych zachowań w stosunku do zwierząt jest natomiast jeszcze niższa, a przecież pierwsza pomoc jest szczególnie ważna, ponieważ mimo natychmiastowego wezwania lekarza weterynarii minuty tuż po wypadku często decydują o życiu czworonoga. Niestety kierowcy zazwyczaj uciekają z miejsca zdarzenia, pozostawiając ranne zwierzę na pastwę losu. Nie zgłaszają też takiej sytuacji żadnym służbom.
Ciężkie urazy
Jak podkreśla Monika Myziak, lekarz weterynarii Fundacji Towarzystwo Weterynaryjne: – Zwierzęta, biorące udział w zdarzeniach drogowych, zazwyczaj doznają wstrząsu całego organizmu. Wówczas obkurczają się obwodowe naczynia krwionośne, a krążenie skupia się na najważniejszych narządach (serce, nerki, mózg), co stanowi bezpośrednie zagrożenie życia. Czworonogi odnoszą też przeważnie bardzo ciężkie obrażenia, m.in. urazy głowy i miednicy, urazy tylnych kończyn, złamania kości czy krwotoki wewnętrzne i zewnętrzne. Warto więc pomyśleć chociaż przez chwilę, co przeżywa potrącone zwierzę, i reagować na takie sytuacje, niezależnie, czy jest się sprawcą wypadku czy jego przypadkowym obserwatorem – wskazuje przedstawicielka Fundacji.
Trudna pomoc
Podróżując samochodem, powinniśmy mieć na uwadze również pewne mechanizmy zachowań naszych czworonożnych przyjaciół. Przykładowo, koty w swoim naturalnym środowisku poruszają się zazwyczaj w ukryciu. Gdy postanowią osiągnąć jakiś obiekt, ruszają naprzód bez zastanowienia, przez co większość z nich, gdy znajdzie się na jezdni, nie cofnie się przed nadjeżdżającym samochodem i ,,biegnie na oślep’’. Zdarza się, że jeśli kot przeżyje i może się poruszać, ucieka i wówczas trudno go złapać i udzielić pomocy. Psy bywają natomiast bardziej ostrożne, ale stają się mniej czujne, gdy są zdezorientowane (np. wyrzucone z samochodu), dlatego ulegają wypadkom.
Pomaga szok
Tym czworonogom można jednak łatwiej udzielić pomocy, ponieważ z reguły nie uciekają, a co ważniejsze, pozwalają sobie pomóc. Mimo że pies przeżyje, najczęściej odnosi urazy układu kostnego (kończyny, kręgosłup) i/lub obrażenia narządów wewnętrznych. Do najbardziej niebezpiecznych uszkodzeń ciała należą stłuczenia wątroby i śledziony. To bardzo dobrze ukrwione narządy, które niestety mogą ulec pęknięciu. Urazom towarzyszy dodatkowo bardzo silny ból na granicy wytrzymałości zwierzęcia. Obroną organizmu przed tak silnymi bodźcami jest wspominany wyżej stan szoku, który „ułatwia” przeżycie tak silnego odczucia. Jeśli zatem zobaczymy zwierzaka, który wbiega nagle na jezdnię, musimy pamiętać, że nie zawróci on przed samochodem. W ramach możliwości powinniśmy wtedy zahamować, lecz nie próbować omijać czworonoga, bowiem taki manewr może doprowadzić do utraty panowania nad pojazdem.
Kampania dla czworonożnych ofiar
Trwa ogólnopolska kampania ,,Włącz sumienie!’’, w ramach której powstała strona internetowa www.wlaczsumienie.org, gdzie zamieszczono Wirtualną Mapę Wypadków Drogowych z udziałem zwierząt. Wystarczy kliknąć w dany punkt i zaznaczyć miejsce, w którym doszło do kolizji, aby wraz z Fundacją zbierać informacje na temat tego typu zdarzeń w Polsce. Na stronie kampanii można także znaleźć ciekawe porady dotyczące m.in. pierwszej pomocy, której należy udzielić zwierzęciu, czy przydatne numery telefonów.
Akcję ,,Włącz sumienie!’’ wspiera Marek Piekarczyk – znany polski muzyk, wokalista zespołu TSA. Do grona partnerów kampanii dołączyła również straż miejska w Warszawie, która w czasie projektu przeprowadzi w warszawskich szkołach podstawowych pogadanki dla dzieci, na temat właściwego zachowania się na drodze w stosunku do zwierząt. Kampania potrwa do końca kwietnia 2017 roku.
