Zaglądając w karty historii naszego miasta w dniach Świąt Bożego Narodzenia miały miejsce wydarzenia, które nie zawsze współgrały ze słowami kolędy „Cicha noc…”
W roku 1145, 25 grudnia na rozkaz Władysława II pojmano Piotra Włostowica, książęcego namiestnika Śląska. Była to kara za nadmierną niezależność, ale głównie za poparcie przyrodnich braci Władysława w walce o ich dziedzictwo. Piotr był wcześniej dowódcą wojsk ojca książąt Bolesława III Krzywoustego. Ten czołowy ówczesny śląski możnowładca był fundatorem kilkudziesięciu tutejszych kościołów i klasztorów. M.in. sprowadził na Śląsk Benedyktynów, którym ufundował we Wrocławiu opactwo p. w. św. Wincentego oraz Kanoników Regularnych ulokowanych początkowo na Ślęży, a później na wrocławskim Piasku. W więzieniu Włostowicza oskarżono o zdradę, oślepiono i pozbawiono języka, a następnie wygnano z kraju. Wrócił rok później, gdy jego prześladowcę księcia Władysław II samego spotkał podobny los. Do końca swego życia Włostowic przebywał we Wrocławiu, gdzie w 1153 r. został pochowany w ufundowanym przez siebie opactwie benedyktyńskim świętego Wincentego na Ołbinie. Legendarnej postaci Piotra Włostowica próbowano przypisywać obce, skandynawskie, bądź ruskie pochodzenie, jednak posiadanie przez niego i jego najbliższą rodzinę obszernych dóbr wokół Wrocławia oraz Ślęży wskazuje raczej, iż wywodził się plemiennej arystokracji ślężańskiej.
Kilka wieków później, bo w dokładnie 26 grudnia 1608 roku, miała miejsce napaść na dominikański kościół pod wezwaniem świętego Wojciecha i jego profanacja. Wszystko przez narastające napięcie pomiędzy przeważającymi we Wrocławiu protestantami, a kościołem katolickim wspieranym przez władzę cesarską. Zdarzenie to zostało przez władze miejskie załagodzone, ale było jednym z symptomów nadciągającej konfrontacji międzywyznaniowej. Nastąpiła ona ostatecznie w latach 1620 – 1648 pod postacią wojny trzydziestoletniej.
Święta w historii Wrocławia, to jednak nie tylko trudna historia, ale także wydarzenia takie jak Wigilia roku 1946, kiedy to w kościele garnizonowym Opieki św. Józefa przy ul. Marszałka Józefa Stalina (obecnie ul. Jedności Narodowej) na rogu ul. Ołbińskiej odbyła się pasterka z udziałem wojska. Takie nabożeństwa miały miejsce jeszcze przez dwa kolejne lata, dopóki władza komunistyczna przestała godzić się na przejawy religijności w życiu publicznym, także w armii.
Warto odnotować jeszcze jedną pasterkę – w roku 1999. W kościele św. Elżbiety wspólną pasterkę odprawili arcybiskup wrocławski ksiądz Henryk kardynał Gulbinowicz, ordynariusz diecezji wrocławsko – szczecińskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – arcybiskup Jeremiasz Anchimiuk, zwierzchnik diecezji wrocławskiej Kościoła ewangelicko – augsburskiego – biskup Ryszard Bogusz, biskup Wiesław Sokołucki z Kościoła polskokatolickiego oraz przedstawiciele Kościoła ewangelicko – metodystycznego i Kościoła Chrześcijan Baptystów. Było to pierwsze takie nabożeństwo w Polsce.
W święta 1947 roku otwarto na nowo istniejące od 1909 r. kino „Scala” mieszczące się przy ul. Świętego Mikołaja. W czasie świąt nie można było dostać biletów na seanse, nawet po wielogodzinnym oczekiwaniu w kolejce. Po 1955 roku przemianowane zostało na na kino „Pokój”. Kino posiadało wprawdzie mniej, niż za niemieckich czasów miejsc, bo tylko 850, ale i tak należało do najchętniej odwiedzanych w mieście w okresie powojennym. Znajdowało się w centrum i wyświetlało seanse co najmniej 5 razy dziennie. W latach 80. kino zostało zamknięte ze względu na stan techniczny budynku. Rozważano decyzję o remoncie kapitalnym, ale ostatecznie zaniechano tego. Obiekt został wyburzony w czerwcu 1992 r.
Rok później w pierwszy dzień świąt 1948 roku, wrocławskie radio transmitowało nabożeństwo z kościoła św. Stanisława i Doroty. Była to wówczas już ostania na całe dziesięciolecia podobna transmisja. Zadbała o to władza komunistyczna, która przyjmowała na wzór sowiecki model państwa ateistycznego.
Natomiast w roku 1955, jak odnotowała prasa, Boże Narodzenie przebiegała, jak to jest w polskiej tradycji w rodzinnej atmosferze. Mimo to odnotowano 263 wypadki. Głównymi przyczynami wzywania pogotowia ratunkowego były zatrucia pokarmowe, pijaństwo. Odnotowano również liczne przypadki ran ciętych i tłuczonych.
